Mniszek pospolity, mniszek lekarski

Strona zielnika autorstwa Katarzyny Koc © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Mniszek pospolity, mniszek lekarski (Taraxacum officinale Web.) to pospolita bylina lecznicza z rodziny astrowatych. Znamy wiele podgatunków, form mniszka, które czasem są uznawane za odrębne gatunki. W uprawach stanowi pospolity chwast. To także roślina miododajna. To znany powszechnie dmuchawiec, mlecz.

Występowanie i środowisko PL

Rośnie na łąkach, pastwiskach, przydrożach, terenach ruderalnych, także w świetlistych lasach. Nie ma specjalnych wymagań glebowych. Występuje na terenie całej Polski. Lubi stanowiska dobrze nasłonecznione. Jest obecny na wszystkich kontynentach poza Antarktydą.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie od kwietnia do sierpnia.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 5-50 cm.

Łodyga jest wzniesiona, w środku pusta, pojedyncza, naga, bezlistna z pojedynczym koszyczkiem kwiatowym.

Liście tworzą rozetę, są podługowolancetowate lub lancetowate, zielone, wcinane w różny sposób, czasem wcięcia są tak głębokie, że liść składa się niemalże z trójkątnych odcinków.

Kwiaty są w koszyczku, wszystkie kwiaty są języczkowate, mają intensywnie żółty kolor.

Owoc to niełupka z długim dzióbkiem. Puch kielichowy jest pojedynczy.

Korzeń jest gruby, palowy.

Rozmnażanie

Mniszek jest zapylany przez owady. Nasiona są unoszone z wiatrem, dzięki czemu roślina może się pojawić w najmniej oczekiwanych miejscach, na przykład na dachu lub w rynnie.

Ochrona i zagrożenia

Nie wymaga ochrony.

Ciekawostki

Roślina ta ma wiele innych potocznych nazw. Są to: dmuchawiec, mlecz, męska stałość, lwi ząb, pępawa.

Zbiory i zastosowanie

Ma doskonałe właściwości żółciopędne, oczyszczające krew, pobudzające i poprawiające przemianę materii.

Młode liście można stosować do sałatek.

Nie należy przesadzać z ilością. Wielkie ilości tego zioła mają trujące właściwości.

Surowiec: korzeń, korzeń z zielem, liść, rzadziej kwiat.

Pozyskiwanie: zwykle ze stanowisk naturalnych.

Napar: Dwie łyżki rozdrobnionego suszu z korzenia z zielem zalewamy wrzątkiem i zaparzamy pod przykryciem przez 10 minut. Po przecedzeniu pijemy 2-3 razy dziennie jako środek moczopędny, oczyszczający organizm, przy niewydolności nerek.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: bylina.
Stanowisko: nasłonecznione, półcień.
Środowsko: leśne, łąkowe, synantropijne.
Użytek: zioła, chwasty, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 3-10. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa na terenie całego kraju.
Status popularności rośliny: gatunek powszechnie znany, roślina bardzo popularna, znajduje się pośród 100 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Liście: lancetowate, podługowolancetowate

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	●	●	●	●					Kwitnie mniszek pospolity (lekarski) zwany także mleczem lub dmuchawcem.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński, Bogumił Pawłowski – Rośliny Polskie, ISBN 83-01-0587-2, PWN 1986