Prostoskrzydłe

Prostoskrzydłe (Orthoptera) to dość stary rząd owadów uskrzydlonych, który liczy dziś około 23 000 gatunków. W Europie występuje około 970 gatunków, z czego w Polsce notowano 82 gatunki. Najstarsze znane okazy pochodzą z okres sprzed 300 milionów lat.

Prostoskrzydłe dzieli się na dwa podrzędy: krótkoczułkie (Caelifrea) oraz długoczułkie (Ensifera).

Atlas

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych, opisujących rodziny z wybranego rzędu. Ciemniejsze kafelki oznaczają ważniejsze, bardziej znane rodziny.

Filtry

Użyj poszczególnych filtrów, aby ustalić odpowiednią kolejność wyświetlania rodzin.

Sortuj według:
Ukryj obce rodziny
Ukryj polskie rodziny


Nosokonikowate

Pyrgomorphidae


Liczba gatunków: ?
Liczba gatunków w Polsce: nie występują

Pasikonikowate

Tettigoniidae


Liczba gatunków: 500
Liczba gatunków w Polsce: 13

Szarańczowate, szarańczaki

Acrididae

Liczba gatunków: 6000
Liczba gatunków w Polsce: 35

Śpieszkowate

Rhaphidophoridae


Liczba gatunków: 0
Liczba gatunków w Polsce: 1

Świerszczowate

Gryllidae


Liczba gatunków: 1200
Liczba gatunków w Polsce: 6

Turkuciowate

Gryllotalpidae


Liczba gatunków: 70
Liczba gatunków w Polsce: 1


Inne rodziny

Występowanie i środowisko

Większość gatunków żyje w tropikach i na terenach subtropikalnych.

Prostoskrzydłe żyją na wszelkich łąkach, murawach, zakrzewieniach i zadrzewieniach, w pobliżu osiedli ludzkich. Zwykle preferują więc otwarte i nasłonecznione tereny. Są gatunki żyjące w koronach drzew i w ściółce leśnej.

Tryb życia i zachowanie

Część gatunków potrafi wydawać bardzo głośne dźwięki. Są to świerszcze, pasikoniki i szarańczaki. Owady te zwykle słabo latają, za to świetnie skaczą. Wyjątkiem jest szarańcza wędrowna.

Prostoskrzydłe żyją od kilku miesięcy do roku.


Morfologia i anatomia

Najbardziej charakterystyczna jest silna, skoczna trzecia para odnóży. Pierwsze dwie pary są typu krocznego. Ubarwienie ciała jest maskujące, a więc zielone lub brązowe, czasem także mieszane. Niektóre gatunki mają drugą parę skrzydeł jaskrawo ubarwione. Głowa jest stosunkowo duża z również dużymi oczami osadzonymi po bokach i trzema przyoczkami. Czułki nie są zbyt długie. Aparat gębowy jest typu gryzącego. Ciało jest zwykle bocznie spłaszczone. Pierwsza para skrzydeł zwykle jest przekształcona w pokrywy. Druga para skrzydeł jest błoniasta. Wraz z odnóżami trzeciej pary druga para skrzydeł pełni rolę aparatu strydulacyjnego, dzięki któremu owady te mogą wydawać bardzo donośne dźwięki. Owady te świetnie słyszą. odwłok jest długi o walcowatym kształcie, złożony z dziesięciu segmentów. Samice są wyposażone w pokładełko, czasem bardzo długie, ale są też gatunki, które nie są w nie wyposażone.

Larwy są bardzo podobne do osobników dorosłych, choć pozbawione są skrzydeł i pokładełek. Są oczywiście dużo mniejsze.

Rozmnażanie

To owady o przeobrażeniu niezupełnym. Mrowiszczaki rozmnażają się partenogenetycznie. Okres godowy przypada na drugą połowę lata. Akt kopulacji trwa od prawie godziny do kilku godzin. Po kopulacji samica jaja składa do ziemi, roślin lub pod korę drzew. Larwy wykluwają zazwyczaj się wiosną.

Pożywienie

Owady te są roślinożerne, chociaż niektóre gatunki przyjmują pokarm mieszany. Zwykle zjadają źdźbła trawy. Są też gatunki drapieżne, polujące na inne owady i ich larwy.

Zwykle zimują jaja, ale u skakunowatych i świerszczowatych zimują imago.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danego rzędu. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rzędu)

Struktura zagrożenia wymarciem PL
(wszystkie wymienione polskie gatunki rzędu)


Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Brak danych.


Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

        : Okres występowania postaci dorosłej Decticus albifrons.
         : Okres występowania postaci dorosłej Eupholidoptera chabrieri.
        : Okres występowania dorosłych osobników gatunku Eumodicogryllus bordigalensis.
        : Okres występowania osobników dorosłych Phaneroptera nana.
         : Okres występowania postaci dorosłej Ruspolia nitidula.
         : Okres występowania Ephippiger discoidalis.
         : Okres występowania imago gatunku Oedaleus decorus.
        : Występuje postać dorosła Chorthippus montanus.
          Grubosz: Okres występowania postaci dorosłej grubosza.
        Konik brunatny: Okres występowania konika brunatnego.
       Konik pospolity: Okres występowania imago konika pospolitego.
      Konik wąsacz: Okres występowania imago konika wąsacz.
       Łatczyn brodawnik: Okres występowania łatczyna brodawnika.
        Miecznik ciemny: Okres występowania imago miecznika ciemnego.
        Miecznik łąkowy: Okres występowania miecznika łąkowego.
        Mirka alpejska: W tym czasie w górach można spotkać mirkę alpejską.
       Naboczeń: Okres występowania w Europie Środkowej nabocznia.
        Nadobnik włoski: Okres występowania postaci dorosłej nadobnika włoskiego.
         Nadobnik włoski: Trwa rozwój larwalny nadobnika włoskiego.
       Nadrzewek długoskrzydły: Okres występowania imago nadrzewka długoskrzydłego.
         Napierśnica ciemna: Okres występowania postaci dorosłej napierśnicy ciemnej.
        Napierśnik pospolity: Okres występowania postaci dorosłej napierśnika pospolitego.
        Niezdarka dziewica: Okres występowania postaci dorosłej niezdarki dziewicy.
        Nosal węgierski: Okres występowania imago nosala węgierskiego.
       Opaślik nadrzewny: Okres występowania postaci dorosłej opaślika nadrzewnego.
        Opaślik sosnowiec: Okres występowania postaci dorosłej opaślika sosnowca.
        Pasikonik śpiewający: Okres występowania postaci dorosłej pasikonika śpieającego.
        Pasikonik zielony: Okres występowania imago pasikonika zielonego.
      Piechotek leśny: Okres występowania postaci dorosłej piechotka leśnego.
       Podkrzewin szary: Okres występowania imago podkrzewina szarego.
        Podłatczyn Roesela: Okres występowania postaci dorosłej podłatczyna Roesela.
        Podłatczyn zielonoplamek: Okres występowania postaci dorosłem podłatczyna zielonoplamka.
         Przewężek błękitny: Okres występowania przewężka błękitnego.
        Siwoszek błękitny: Okres występowania postaci dorosłej siwoszka błękitnego.
       Skoczek zmienny: Okres występowania postaci dorosłej skoczka zmiennego.
       Szarańcza wędrowna: Okres lotu szarańczy wędrownej
Świerszcz domowy: Okres występowania postaci dorosłej świerszcza domowego.
        Świerszcz polny: Okres, w którym można usłyszeć świerszcza polnego.
          Świerszczyk stepowy: Okres występowania świerszczyka stepowego.
        Trajkotka czerwona: Okres występowania postaci dorosłej trajkotki czerwonej.
          Turkuć podjadek: Okres godów turkucia podjadka.
     Turkuć podjadek: Okres lotu turkucia podjadka.
       Złotawek nieparek: Okres występowania imago złotawka nieparka.
        Złotawek złotawiec: Okres występowania dorosłej postaci złotawka złotawca.
Pokaż tylko bieżące wydarzenia



Jak szybko latają owady?
Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.


© medianauka.pl, 2014-11-15, RZAD-67




©® Media Nauka 2008-2023 r.