Szarańczowate, szarańczaki

Szarańczowate (Acrididae), zwane czasem także szarańczakami, to rodzina owadów z rzędu prostoskrzydłych podrzędu krótkoczułkich, która liczy dziś około 6000 gatunków. W Polsce żyje 35 gatunków z tej rodziny owadów.

Do rodziny tej zaliczamy popularne i często obserwowane na naszych łąkach koniki (Chorthippus), zwane popularnie konikami polnymi oraz skoczki (Omocestus)

Wygląd

To dość duże owady o wydłużonym ciele, walcowatym kształcie z dużą głową z dużymi oczami po jej bokach. Czułki są zwykle krótkie i szczecinkowate. Większość gatunków ma bardzo dobrze wykształcone obie pary skrzydeł. Ubarwienie ciała maskujące (kryptyczne) - zielone, żółtawe, brązowe, czasem nawet różowawe. Nierzadko na ciele znajdują się ciekawe wzory. Niektóre gatunki mają jaskrawo ubarwione skrzydła (drugą parę). Ostatnia para nóg jest wyspecjalizowania do wykonywania długich i wysokich skoków. U samców na udach tych odnóży znajdują się występy oskórka, którymi owad porusza po zgrubieniu na pokrywach, wydając przy tym dźwięki. Owady te mają też narząd słuchu, umiejscowiony po bokach pierwszego segmentu odwłoka.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów. Kliknij na nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Inne gatunki

Acrotylus insubricus
Acrotylus patruelis
Aeropedellus variegatus
mułek rudzielec (Aeropedellus variegatus)
Aiolopus thalassinus
Arcyptera kheili
Arcyptera microptera
brodawnica (Bryodemella teberculata)
Calephorus compressicornis
Celes variabilis
konik wszędobylski (Chorthippus albomarginatus)
Chorthippus alticola
konik ciepluszek (Chorthippus apricarius)
Chorthippus binotatus
Chorthippus cialacensis
Chorthippus dorsatus
Chorthippus mollis
konik ciemny (Chorthippus pullus)
konik włóczęga (Chorthippus vagans)
Dociostaurus genei
Dociostaurus marcoccanus
szarańcza marokańska (Dociostaurus moroccanus)
Epacromius tergestinus
Euchorthippus declivus
Euchorthippus pulvinatus
Gomphoceridius brevipennis
mułek rudzielec (Gomphocerippus rufus)
Gomphocerus sibiricus
kobyłka syberyjska (Gomphocerus sibiricus)
Mecosthetus grossus
Myrmeleotettix antennatus
pałkowiak plamisty (Myrmeleotettix maculatus)
Omocestus antigai
Omocestus haemorrhoidalis
Omocestus petraeus
Omocestus raymondi
skoczek zielony (Omocestus viridulus)
Paracinema tricolor
Podismopsis keisti
Ramburiella hispanica
Schistocerca paranensis
Stauroderus scalaris
Stenobothrus cotticus
Stenobothrus crassipes
Stenobothrus fisheri
Stenobothrus grammicus
dołczan wysmukły (Stenobothrus lineatus)
Stenobothrus nigromaculatus
Stenobothrus rubicundulus
dołczan deresz (Stenobothrus stigmaticus)
Stenobothrus ursulae

Występowanie i środowisko

Zamieszkują tereny otwarte całego świata. Najwięcej gatunków można obserwować w ciepłym klimacie. Ich środowiskiem naturalnym są łąki, pastwiska, stepy, wydmy. Gdy brakuje pokarmu na danym terenie, niektóre gatunki migrują. W tropikach można te owady spotkać także w lasach.

Tryb życia i zachowanie

Niektóre gatunki potrafią tworzyć formy stadne (np. szarańcza wędrowna). Chmary tych owadów przemieszczają się wówczas na dość duże odległości, niszcząc po drodze doszczętnie uprawy roślin. Występują tu dwie fazy życia tych owadów - samotna i stadna. Przeloty mogą trwać wiele dni. Liczba osobników w stadzie może wynosić od kilkudziesięciu tysięcy do kilku miliardów.

Przedstawiciele tej rodziny potrafią wydawać rozmaite dźwięki, słyszane jako cykanie.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Samica po zapłodnieniu składa jaja do ziemi. Przeobrażenie jest niezupełne. Zdarzają się masowe pojawy tych owadów.

Pożywienie

Zjadają pokarm roślinny, przede wszystkim liście.

Larwa może zjeść 10 razy więcej niż sama waży w ciągu dnia.

Ochrona i zagrożenia

Niektóre gatunki z tej rodziny owadów potrafią w krajach o cieplejszym klimacie wyrządzić ogromne szkody w zbiorach.

Ciekawostki

To najliczniejsza w gatunki rodzina owadów z rzędu prostoskrzydłych.

Szarańcza może tworzyć chmary złożone z kilku miliardów osobników! Przelot takiego stada trwa kilka dni. Po drodze owady zjadają całą roślinność jaką spotkają.

Owady te są bardzo żarłoczne. Larwa szarańczy może zjeść 10 razy więcej pokarmu niż sama waży.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

: Okres występowania imago gatunku Oedaleus decorus.

●

: Występuje postać dorosła Chorthippus montanus.

●

Konik brunatny: Okres występowania konika brunatnego.

◂

●

▸

Konik pospolity: Okres występowania imago konika pospolitego.

◂

●

▸

Konik wąsacz: Okres występowania imago konika wąsacz.

◂

●

Mirka alpejska: W tym czasie w górach można spotkać mirkę alpejską.

◂

●

▸

Naboczeń: Okres występowania w Europie Środkowej nabocznia.

●

Nadobnik włoski: Okres występowania postaci dorosłej nadobnika włoskiego.

●

Nadobnik włoski: Trwa rozwój larwalny nadobnika włoskiego.

●

Napierśnica ciemna: Okres występowania postaci dorosłej napierśnicy ciemnej.

●

Napierśnik pospolity: Okres występowania postaci dorosłej napierśnika pospolitego.

●

Nosal węgierski: Okres występowania imago nosala węgierskiego.

●

Przewężek błękitny: Okres występowania przewężka błękitnego.

●

Siwoszek błękitny: Okres występowania postaci dorosłej siwoszka błękitnego.

●

Skoczek zmienny: Okres występowania postaci dorosłej skoczka zmiennego.

●

Szarańcza wędrowna: Okres lotu szarańczy wędrownej

◂

●

Trajkotka czerwona: Okres występowania postaci dorosłej trajkotki czerwonej.

◂

●

▸

Złotawek nieparek: Okres występowania imago złotawka nieparka.

●

Złotawek złotawiec: Okres występowania dorosłej postaci złotawka złotawca.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.