Bieluń dziędzierzawa

Zobacz dodatkowe zdjęcia i filmy (6).

Bieluń dziędzierzawa (Datura stramonium) to gatunek okazałej rośliny jednorocznej z rodziny psiankowatych, roślina trującej o leczniczych właściwościach.

Występowanie i środowisko PL

Bieluń dziędzierzawa pochodzi z Azji. Jest więc u nas gatunkiem obcego pochodzenia. Zasiedla tereny ruderalne, przydroża, nieużytki, czasem także pola. Preferuje gleby żyzne, wilgotne, przepuszczalne, o zasadowym odczynie. W Polsce to pospolita roślina, głównie na nizinach.

Tryb życia i zachowanie

Kwitnie w okresie od czerwca do października.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 30-100 cm.

Łodyga jest naga, czasem owłosiona, zielona, wzniesiona, rozgałęziona widlasto.

Liście są zaostrzone, dość długie, brzegiem wrębne, o szerokości do 10 cm i długości do 20 cm.

Kwiaty są białe, na krótkich szypułkach, szczytowe lub osadzone w kątach liści. Kielich jest rurkowaty, lekko rozdęty. Korona jest lejkowata, rurka ma nawet 10 cm długości, rozszerza się na końcu, ma 5 zaostrzonych łatek. Jest 5 pręcików, słupek ma nitkowatą szyjkę. U odmian uprawnych kwiaty mogą być fioletowo nabiegłe.

Owoc pokryta kolcami torebka, o długości nawet 5 cm, zawierająca wiele nasion. Pęka na 4 części.

Nasiona mają nerkowaty kształt, są matowe i chropowate i dość duże.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Roślina ta znana jest także pod pospolitymi nazwami: cygańskie ziele, dendera, dędera, denderak, denderawa, durna rzepa, pinderyna.

To roślina silnie trująca o halucynogennych właściwościach. Szkodliwy jest nawet miód, który powstał na plantacjach bielunia dziędzierzawego!

Zbiory i zastosowanie

Surowcem zielarskim jest ziele oraz nasiona. Preparaty z nich są stosowane w chorobach oskrzeli, przy kolce jelitowej, nerkowej oraz żółciowej.

Biologia i ekologia

Kolor kwiatów:
Grupa roślin: roślina zielna jednoroczna.
Stanowisko: nasłonecznione.
Środowsko: synantropijne.
Użytek: zioła, roślina lecznicza.
Strefy mrozoodporności: 7-11. Uprawa w Polsce na zewnątrz jest możliwa w wybranych rejonach kraju.
Forma życiowa według klasyfikacji Raunkiaera: terofit.
Kategoria przybysza: kenofit.
Częstość występowania gatunku: częsty w wielu rejonach.
Dynamika rozprzestrzeniania się gatunku: gatunek ustepujący (traci stanowiska).
Diploidalna liczba chromosomów: 2n=24.
Status popularności rośliny: gatunek znany, roślina popularna, znajduje się pośród 500 najbardziej znanych wśród Polaków roślin.
Jadalność: Gatunek trujący.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					●	●	●	●	▸			Kwitnie bieluń dziędzierzawa.

Pokrewne gatunki roślin

Zioła
Zobacz atlas ziół, roślin leczniczych i przyprawowych.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej, ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Praca zbiorowa – Botanica ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, ISBN 3-8331-1916-0, Könemann 2005