Czubatka
(Lophophanes cristatus)

Czubatka (Lophophanes cristatus) to rzadko widywana sikora, choć obecna w całym kraju, mniejsza od wróbla. Sikorka ta ma charakterystyczny czubek na głowie, z czego wywodzi się jej nazwa. Z wierzchu jest brązowawa, od spodu jasna. Głowa ma również jasny kolor. Na szyi i karku znajduje się ciemna obroża, czarny jest też obszar od dzioba w kierunku piersi. Policzki są zaznaczone również czarną kreską. Piórka na czubku mają czarny kolor, choć mają jasne brzegi, przez co czubek pięknie harmonizuje z resztą upierzenia głowy. Młode mają mniej wyraźny rysunek na głowie.

Nazwa gatunku

Czubatka (Lophophanes cristatus)

Synonimy

Parus cristatus

Nazwy obce

angielska: European crested tit, crested Tit
niemiecka: Haubenmeise
czeska: Sýkora parukářka
francuska: Mésange huppée
hiszpańska: Herrerillo capuchino

Pierwsze opisanie gatunku

Linnaeus, 1758

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - nie;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;
Czubatka - mapa występowania na świecie

Legenda

Obszary całorocznego występowania

Obszary gniazdowania

Obszary zimowania

Wielkość

Długość: od 11 cm do 12 cm
Długość ogona: 5 cm
Rozpiętość skrzydeł: od 17 cm do 20 cm.
Ciężar: od 10 g do 13 g

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Wróblowate, wróblowe (Passeriformes)
Rodzina: Sikorowate, sikory (Paridae)

Występowanie i środowisko

Zamieszkuje lasy iglaste w niemal całej Europie i części Azji.

Tryb życia i zachowanie

Sikora ta prowadzi osiadły tryb życia. Trudną ją zaobserwować. Pary trzymają się razem przez cały rok. Poza lęgami wraz z osobnikami nielęgowymi tworzą stada. Stado broni swojego żerowiska. Czubatki czasem przyłączają się też do stada innych sikor. Przy karmnikach pojawia się rzadko.

Pożywienie

Zjada owady, pajęczaki oraz nasiona.

Rozmnażanie

Samiec i samica łączą się w parę na całe życie. Wyprowadza jeden lub dwa lęgi w ciągu roku. Gniazduje w dziuplach wykutych przez dzięcioły. Ptak ten potrafi też samodzielnie stworzyć sobie dziuplę w spróchniałym drewnie. Gniazduje też w skrzynkach lęgowych. Gniazdo zbudowane jest z mchu i trawy, wyłożone wełną i włosiem. Ma kształt czarki. Samica składa od 5 do 7 (9) jaj po raz pierwszy w kwietniu. Tylko samica wysiaduje jaja przez 13-16 dni. Po 18-20 dniach od wyklucia młode są już lotne. Po trzech tygodniach od opuszczenia gniazda młode stają się samodzielne.