Spis treści:
Sikory
Sikorowate, sikory (Paridae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 58 gatunków. W Polsce żyje 7 gatunków z tej rodziny ptaków. Wszystkie są lęgowe.
Wygląd
To małe i ruchliwe ptaki. Zazwyczaj ich długość waha się od 11,5 do 14 cm. Mają krótki dziób, krótkie nogi i skrzydła, zaokrąglone. Upierzenie zazwyczaj brązowe, szare, białe i czarne, czasem żółte lub niebieskie. Dymorfizm płciowy mało wyraźny. Samice mają bardziej matowe upierzenie.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Parus major
Sikora bogatka to pospolity ptak w Polsce. Najczęściej spotykany wśród sikor. Sikorka ta z wierzchu jest oliwkowa, ma czarną główkę, białe policzki, żółty brzuszek z czarnym paskiem - mniejszym u samic.

Poecile montanus
Czarnogłówka (Parus montanus) to mniejszy od wróbla ptak, zaliczany do rodziny sikor, podobny do sikory ubogiej. Od sikory ubogiej różni się wielkością tej plamy, która u czarnogłówki jest większa.

Lophophanes cristatus
Czubatka to sikora szeroko rozpowszechniona w Polsce, ale rzadko widywana. Jej środowiskiem naturalnym są lasy iglaste. Sikorka ta ma charakterystyczny czubek na głowie, z czego wywodzi się jej nazwa. Z wierzchu jest brązowawa, od spodu jasna.

Cyanistes caeruleus
Modraszka, sikora modra to pospolity ptak lęgowy, mniejszy od wróbla, którego można spotkać na terenie całego naszego kraju w lasach mieszanych i liściastych, ogrodach, parkach, o bardzo charakterystycznym niebiesko-żółtawym upierzeniu.

Cyanistes cyanus
Sikora lazurowa (Parus cyanus) to ptak z rodziny sikor. Głowa i spód są jasne, przez oko biegnie ciemna pręga. Wierzch ciała i tył głowy są niebieskopopielate. Przez skrzydła biegnie biała pręga.

Poecile palustris
Sikora uboga jest podobna do czarnogłówki. Jest ptakiem leśnym, unikającym bliskości człowieka. Sterówki są równo ścięte. Głowa jest czarna, policzki białe. Czarna czapeczka ma metaliczny połysk.

Periparus ater
Sosnówka to najmniejsza sikora w Polsce. Jest typowym ptakiem leśnym, podobnym do sikory bogatki. Charakterystyczna dla sosnówki jest biała plama na karku i potylicy. W odróżnieniu od bogatki, na piersi nie występuje czarny pasek.

Poecile rufescens
Sikora brunatna (Poecile rufescens) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Czapeczka na głowie i gardło czarne, policzki białe. Spód jasny, ogon i skrzydła ciemnoszare. Boki i wierzch brązowe.

Baeolophus wollweberi
Sikora cuglowa (Parus wollweberi) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Upierzenie szaro-oliwkowo-żółtawe. Na głowie pokaźny, czarno-biały czubek, boki głowy jaśniejsze z niewyraźną przepaską biegnącą od oka.

Machlolophus xanthogenys
Sikora czarnoczelna (Machlolophus xanthogenys) to gatunek sikory o żółto-czarnym upierzeniu, zadartym czubku na głowie. Przez oko biegnie czarna maska. Czarny, szeroki pas biegnie od gardła po pokrywy podogonowe przez cały spód.

Baeolophus bicolor
Sikora dwubarwna (Baeolophus bicolor) to jedna z większych amerykańskich sikor. Wierzch ciała oliwkowoszary, spód jasnoszary z rdzawym odcieniem na bokach. Wierzch głowy szary, z wyraźnym czubem.

Poecile gambeli
Sikora górska (Poecile gambeli) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Głowa w czarno-białe pasy, gardło czarne, spód jasny, po bokach popielaty, wierzch szary.

Poecile atricapillus
Sikora jasnoskrzydła (Poecile atricapillus) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Głowa z wierzchu, kark i gardło czarne, reszta głowy biała. Spód białawy i popielaty. Wierzch brązowawy.

Poecile hudsonicus
Sikora kanadyjska (Poecile hudsonicus) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Głowa z wierzchu brązowa, policzki szare, gardło czarne. Spód białawy, boki rdzawe. Wierzch ciała brązowoszary.

Poecile carolinensis
Sikora karolińska (Poecile carolinensis) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Głowa z wierzchu, kark i gardło czarne, policzki białe. Spód popielaty. Wierzch brązowawy.

Poecile cinctus
Sikora północna (Poecile cinctus) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Upierzenie z wierzchu szare. przez oko biegnie ciemniejsza smuga. Policzki białe, gardło czarne niżej kreskowane. Spód białawy z rdzawym nalotem po bokach.

Sittiparus varius
Sikora rdzawa (Sittiparus varius) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Upierzenie rdzawe poza czarną głową z białym pasem biegnącym ukośnie przez oko i kreską na czubku głowy oraz stalowymi skrzydłami.

Melanochlora sultanea
Sikora sułtańska (Melanochlora sultanea) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Upierzenie czarne poza żółtym spodem i czubkiem na głowie, który jest długi i często nastroszony.

Melaniparus cinerascens
Sikora szara (Melaniparus cinerascens) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Wierzch głowy i gardło - czarne. Od dzioba pod okiem przez pokrywy uszne biegnie biały pas. Reszta upierzenia szara.

Parus monticolus
Sikora zielonogrzbieta (Parus monticolus) to gatunek sikory. Grzbiet zielonkawy, spód bardziej żółty z czarnym pasem.

Poecile lugubris
Sikora żałobna (Poecile lugubris) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Czapeczka na głowie i gardło czarne, policzki białe. Wierzch szary, spód jaśniejszy.

Machlolophus holsti
Sikora żółtogardła (Machlolophus holsti) to gatunek ptaka z rodziny sikor. Wierzch niebieski z białymi zakończeniami piór czubka na głowie, lotek i sterówek. Czoło, pokrywy uszne, gardło i spód - żółte.
Zdjęcia - galeria
Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.






















Inne gatunki
- sikora teksaska (Baeolophus atricristatus)
- sikora kalifornijska (Baeolophus inornatus)
- sikora mysia (Baeolophus ridgwayi)
- ognik (Cephalopyrus flammiceps)
- modraszka kanaryjska (Cyanistes teneriffae)
- czubatka szaropióra (Lophophanes dichrous)
- sikora białokarkowa (Machlolophus nuchalis)
- sikora żółtolica (Machlolophus spilonotus)
- sikora akacjowa (Melaniparus afer)
- sikora białobrzucha (Melaniparus albiventris)
- sikora namibijska (Melaniparus carpi)
- sikora smużkowa (Melaniparus fasciiventer)
- sikora rdzawoszyja (Melaniparus fringillinus)
- sikora ciemna (Melaniparus funereus)
- sikora krawatowa (Melaniparus griseiventris)
- sikora żółtooka (Melaniparus guineensis)
- sikora białoskrzydła (Melaniparus leucomelas)
- sikora jasnogrzbieta (Melaniparus leuconotus)
- sikora czarna (Melaniparus niger)
- sikora rdzawobrzucha (Melaniparus rufiventris)
- sikora sawannowa (Melaniparus thruppi)
- sikora kapturowa (Pardaliparus amabilis)
- sikora plamista (Pardaliparus elegans)
- sikora żółtobrzucha (Pardaliparus venustulus)
- bogatka orientalna (Parus cinereus)
- sikora czarnoczuba (Periparus rubidiventris)
- sikora czarnopierśna (Periparus rufonuchalis)
- sikora cynamonowa (Poecile davidi)
- sikora czarnobroda (Poecile hypermelaenus)
- sikora perska (Poecile hyrcanus)
- sikora meksykańska (Poecile sclateri)
- sikora białobrewa (Poecile superciliosus)
- sikora syczuańska (Poecile weigoldicus)
- pseudosójeczka (Pseudopodoces humilis)
- sikora białoczelna (Sittiparus semilarvatus)
- sikora oliwkowa (Sylviparus modestus)
Występowanie i środowisko
Zamieszkują Eurazję, Amerykę i Afrykę. Preferują zazwyczaj środowiska leśne.
Tryb życia i zachowanie
Są dość towarzyskie i hałaśliwe. Są też inteligentne i łatwo uczą się od siebie.
Rozmnażanie
Gniazdują w dziuplach. Część gatunków sama drąży dziuple. Wyprowadzają 1-2 lęgi w roku. Jaja wysiaduje tylko samica przez 12-14 dni. Liczba jaj: 4-12. Potomstwem opiekują się oboje rodzice. Młode pozostają w gnieździe przez 17-20 dni. Chętnie gniazdują w budkach lęgowych.
Pożywienie
Podstawą ich pokarmu są owady i nasiona oraz jagody. Część gatunków magazynuje jedzenie.
Ochrona i zagrożenia
Jeden gatunek został uznany za narażony na wyginięcie.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Ciekawostki
Sikory mogą stanowić bardzo istotną rolę w zabijaniu owadzich szkodników. Uważa się, że ptaki mogą pisklętom przynieść do gniazda nawet 10 000 owadów.
W 1929 roku sikory w miejscowości Southampton w Anglii nauczyły się zdejmować kapsle z butelek od mleka i spijać śmietanę. Niedługo potem tę umiejętność nabyły wszystkie sikory w Anglii.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Bogatka (zwyczajna): Trwa pierwszy okres lęgowy bogatki. | ||||||||||
● | ● | Bogatka (zwyczajna): Trwa drugi okres lęgowy bogatki. | ||||||||||
● | ● | Czarnogłówka: Okres lęgowy czarnogłówki. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Czubatka (europejska): Okres występowania w Polsce czubatki. |
◂ | ▸ | Czubatka (europejska): Czubatka przystępuje do lęgów. | ||||||||||
◂ | ● | Modraszka (zwyczajna): Trwa okres lęgowy sikorki modrej. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Sikora uboga: Okres występowania sikory ubogiej w Polsce. |
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Sosnówka: Okres występowania sosnówki w Polsce. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?
Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?
Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.
Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?
Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-21
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-27