Wiewiórka pospolita

Wiewiórka pospolita (Sciurus vulgaris) to budzący powszechną sympatię gryzoń z rodziny wiewiórkowatych. Występuje w dwóch odmianach barwnych: rudej o białym spodzie i czarnobrunatnej, również z białym brzuchem (na zdjęciu odmiana czarna). Spotykane są też okazy o ubarwieniu pośrednim. Na końcach uszu znajdują się zwykle pęczki włosów. Ogon pokrywają długie, odstające włosy, rozmieszczone w dwóch pasmach. Czarne wiewiórki częściej można spotkać w górach i na północy. Naturalnymi wrogami wiewiórek są kuny i ptaki drapieżne. Wiewiórka jest ssakiem łownym, bez większego znaczenia. Wiewiórki pospolite linieją wiosną i jesienią. Futro gęstnieje na zimę.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Wiewiórka zamieszkuje lasy i parki umiarkowanej strefy całej Eurazji. Jest pospolita w Polsce. Lubi suche, cieniste, wysokie lasy, parki, ogrody i sady.

Tryb życia i zachowanie

Doskonale wspina się po drzewach, a na ziemi porusza się skacząc. Jest aktywna w dzień, noc spędza w dziupli, wyściełanej mchem i porostami. Czasem buduje na drzewach z gałęzi kuliste gniazda lub przerabia gniazda ptaków, nadbudowując daszek. Nie zapada w sen zimowy. Podczas niepogody rzadko opuszcza gniazdo. Żyje samotnie, czasem w parach.

Morfologia i anatomia

Długość ciała od 16 cm do 23 cm, długość ogona wynosi około 16 cm. Ciężar od 200 g do 300 g.

Samica ma cztery pary sutek.

Pożywienie

Wiewiórka zjada nasiona i pączki drzew, grzyby, owoce, owady, jaja ptasie, pisklęta. Gromadzi na zimę zapasy pokarmu.

Rozmnażanie

Po ciąży trwającej 38 dni samica rodzi od 3 do 5 młodych. W ciągu roku wyprowadza do 3 miotów. Młode są nagie i ślepe. Stają się samodzielne po 10 tygodniach.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Wiewiórki suszą grzyby na gałęziach drzew.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Sciurus v. alpinus, Desmarest, 1822
Sciurus v. altaicus, Serebrennikow, 1928
Sciurus v. anadyrensis, Ognev, 1929
Sciurus v. arcticus, Trouessart, 1906
Sciurus v. balcanicus, Heinrich, 1936
Sciurus v. chiliensis, Sowerby, 1921
Sciurus v. cinerea, Hermann, 1804
Sciurus v. dulkeiti, Ognev, 1929
Sciurus v. exalbidus, Pallas, 1778
Sciurus v. fedjushini, Ognev, 1935
Sciurus v. formosovi, Ognev, 1935
Sciurus v. fuscoater, Altum, 1876
Sciurus v. fusconigricans, Dwigubski, 1804
Sciurus v. leucourus, Kerr, 1792
Sciurus v. lilaeus, Miller, 1907
Sciurus v. mantchuricus, Thomas, 1909
Sciurus v. martensi, Matschie, 1901
Sciurus v. ognevi, Migulin, 1928
Sciurus v. orientis, Thomas, 1906
Sciurus v. rupestris, Thomas, 1907
Sciurus v. ukrainicus, Migulin, 1928
Sciurus v. varius, Gmelin, 1789
Sciurus v. vulgaris, Linnaeus, 1758

Pytania

Co jedzą wiewiórki?

Przede wszystkim wiewiórka zjada nasiona drzew iglastych i liściastych, czyli żołędzie, bukiew (orzeszki buka zwyczajnego), orzechy laskowe, nasiona z szyszek jodły, świerka, sosny, limby. Zjada tęż pączki i młode pędy drzewek, powodując tym samym szkody. Nie gardzi też grzybami, owocami i jajami ptasimi, pisklętami owadami, a nawet młodymi ssakami.

Jak wiewiórka spędza zimę?

Wiewiórki nie zapadają w sen zimowy. Przy złej pogodzie i dużych mrozach zamykają się w swoich gniazdach i dziuplach, zapychając wyściółką otwór wejściowy. Przykrywają się ogonem i skulone spędzają tak nawet kilka dni. Pozostały czas wykorzystują na odszukanie ukrytych po różnych zakamarkach zapasów pokarmu, zgromadzonego jesienią na zimę.

Jak wiewiórki przygotowują się do zimy?

Jesienią wiewiórki zaczynają gromadzić zapasy pożywienia. Orzeszki, nasiona, żołędzie i inne składniki pokarmu chowają w dziuplach, szczelinach drzew, a także płytko zakopują w ziemi. Grzyby wiewiórki wieszają na gałązkach i suszą je. Co ciekawe wiewiórka zwykle nie odnajduje wszystkich swoich kryjówek, przyczyniając się tym samym do rozsiewu nasion po okolicy.

Co zagraża wiewiórce pospolitej?

W naszym kraju jest to zwierzę pod ochroną. Największym zagrożeniem dla niego są naturalni wrogowie, czyli kuna leśna i jastrząb. Ciężkie zimy również powodują spore straty w populacji wiewiórki pospolitej. Sporym zagrożeniem jest także introdukowana w Europie wiewiórka szara, która wypiera rodzimy gatunek z jej naturalnych siedlisk.

Czy warto zaprosić wiewiórkę do ogrodu?

Rudzielec w ogrodzie to uciecha nie tylko dla dzieci. wiewiórka to urokliwe zwierzątko. Jego obserwacja należy do wielkich przyjemności. Jak zwabić wiewiórkę? Aby zaprosić wiewiórkę do naszego ogrody można kupić domek dla wiewiórki, zrobiony z drewna. Trzeba też jej zapewnić dostęp do żywności. Można dziś kupić gotowy pokarm dla wiewiórek i wysypywać go do karmnika.

Pamiętajmy, że wiewiórka to zwierzę leśne i nie wszędzie można ją obserwować. Ważne jest, aby na działce znajdowały się okazałe drzewa (zwłaszcza te, dostarczające wiewiórkom owoców). Ich ulubione drzewa to to klony, dęby, orzech włoski, leszczyna pospolita i sosny.

Należy też pamiętać, że to dzikie zwierzęta i należy je zostawić w spokoju (znajdują się pod ochroną) oraz należy unikać bezpośredniego kontaktu, gdyż wiewiórki mogą być nosicielami wścieklizny.

Czy wiewiórkę można hodować jako domowe zwierzątko?

Nie. To dzikie zwierzę. Ostatnio modne stały się inne wiewiórki w domowych hodowlach. To burunduki.

Filmy

Wiewiórka pospolita

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			●	●	●	●	●					Na świat przychodzą młode wiewiórki
								●	●			Wiewiórka zbiera zapasy na zimę.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Pokrewne gatunki ssaków

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?

Powiązane quizy

Ssaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
19.46 / 64.87%
2024-01-20

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
Jerzy Abramowicz, Barbara i Cezary Ćwikowscy i inni – Atlas zwierząt Polski - ilustrowana encyklopedia, ISBN 978-83-7705-658-5, Fenix
pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975