Kameleony (Chamaeleonidae)

Kameleony (Chamaeleonidae) to rodzina gadów, która liczy dziś 128 gatunków w 6 rodzajach. W Polsce nie występują gatunki z tej rodziny gadów.

Wygląd

Mają bocznie spłaszczone ciało. Przez grzbiet przebiega ostra listwa. Kończyny są cienkie, dość krótkie i jednakowej długości z palcami przeciwstawnymi, co ułatwia obejmowanie gałęzi. Kameleony mają bardzo długi, chwytny ogon. Nie może podlegać regeneracji jak u innych jaszczurek. Głowę nierzadko pokrywają różnego rodzaju twory skórne (najwyżej 4). Cechą charakterystyczną jest zdolność kameleonów do kierowanie oczu w różne strony niezależnie od siebie. Inną cechą charakterystyczną jest zdolność do zmiany ubarwienia skóry.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Kameleon jemeński (Chamaeleo calyptratus)

Kameleon jemeński to jeden z większych kameleonów. Zamieszkuje Arabię Saudyjską i Jemen.

Kameleon lamparci (Furcifer pardalis)

Kameleon lamparci to jeden z większych kameleonów. Osiąga długość 54 cm. Zamieszkuje północno-zachodnią część Madagaskaru.

Nazwa rodziny

Kameleony (Chamaeleonidae)

Występowanie

Afryka, Europa, Azja.

Liczba gatunków na świecie

128

Liczba gatunków w Polsce

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Gady (Reptilia)
Rząd: Łuskonośne (Squamata)
Rodzina: Kameleony (Chamaeleonidae)

Długość ciała

Długość ciała: 25 - 550 mm

Największy gatunek

Kameleon olbrzymi (Chamaeleo oustaleti)

Inne gatunki

Bradypodion damaranum
Kameleon pospolity (Chamaeleo chamaeleon)
Kameleon uszasty (Chamaeleo dilepis)
Kameleon Jacksona (Chamaeleo jacksonii)
Kameleon Johnstona (Chamaeleo johnstonii)
Chamaeleo lateralis
Kameleon Mellera (Chamaeleo melleri)
Chamaeleo namaquensis
Kameleon olbrzymi (Chamaeleo oustaleti)

Występowanie i środowisko

Połowa gatunków żyje w wilgotnych lasach tropikalnych Afryki, druga połowa na Madagaskarze, 4 gatunki żyją po jednym w Europie południowej, na Bliskim Wschodzie, w Indiach i na Cejlonie.

Tryb życia i zachowanie

Prowadzą nadrzewny tryb życia. Na ziemię schodzą w celu złożenia jaj lub przezimowania. Samce wszystkich gatunków kameleonów przejawiają zachowania terytorialne.

Morfologia i anatomia

W kończynach przednich 2 palce są skierowane na zewnątrz, 3 do wewnątrz, w kończynach tylnych odwrotnie. Ponadto powieki są zrośnięte i tworzą jedynie mały otwór na źrenicę oka. Język jest bardzo długi, rozdęty na końcu, pokryty śluzem. Służy do polowania na owady (język jest wystrzeliwany z otworu gębowego). W budowie wewnętrznej charakterystyczne są płuca, złożone z licznie rozgałęzionych worków powietrznych, wnikających w trzewia. Parzysty narząd kopulacyjny ma skomplikowaną budowę, stanowiącą jedną z cech gatunkowych.

Rozmnażanie

Kameleony zwykle składają jaja, niektóre gatunki są jajożyworodne. Samiec podczas kopulacji często kąsa samicę. Liczba jaj zależy od rozmiaru zwierzęcia, zwykle jest to 30-40 jaj. Samica kameleona Mellera składa ich nawet 70. Samice mogą przez długi czas przechowywać spermę wewnątrz swojego organizmu. Samica jaja zakopuje w ziemi lub zagrzebuje w wilgotnych miejscach w spróchniałych konarach drzew.