Kameleony
Kameleony (Chamaeleonidae) to rodzina gadów, która liczy dziś około 200 gatunków. W Polsce nie występują gatunki z tej rodziny gadów.
Wygląd
Mają bocznie spłaszczone ciało. Przez grzbiet przebiega ostra listwa. Kończyny są cienkie, dość krótkie i jednakowej długości z palcami przeciwstawnymi, co ułatwia obejmowanie gałęzi. Kameleony mają bardzo długi, chwytny ogon. Nie może podlegać regeneracji jak u innych jaszczurek. Głowę nierzadko pokrywają różnego rodzaju twory skórne (najwyżej 4). Cechą charakterystyczną jest zdolność kameleonów do kierowanie oczu w różne strony niezależnie od siebie. Inną cechą charakterystyczną jest zdolność do zmiany ubarwienia skóry.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Chamaeleo namaquensis
Chamaeleo namaquensis to niewielkich rozmiarów kameleon z krótkim i cienkim ogonem, przysadzistej sylwetce. Ubarwienie zwykle brunatnoszare.

Bradypodion damaranum
Bradypodion damaranum to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów, należący do afrykańskich kameleonów karłowych. Ubarwienie zmienne, często zielono-brązowe.

Brookesia therezieni
Brookesia therezieni to gatunek gada zaliczany do kameleonów. Należy do kameleonów karłowatych, osiągających zaledwie kilka centymetrów długości. Ogon jest krótki, niepozorny i nie jest chwytny.

Archaius tigris
Archaius tigris to gatunek gada z rodziny kameleonów. Ma dość smukłą sylwetkę i długi ogon. Przeważa kolor zielony w ubarwieniu.

Bradypodion pumilum
Bradypodion pumilum to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów, zaliczany do afrykańskich kameleonów karłowych. Ubarwienie jaskrawe, zmienne.

Brookesia thieli
Brookesia thieli to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. To karłowaty kameleon o cienkich odnóżach. Ogon krótki, niechwytny. Ubarwienie brązowawe.

Calumma crypticum
Calumma crypticum to gatunek kameleona. Ubarwienie ciała zmienne, najczęściej brązowawe. Ogon długi, zwijany w spiralę. Samiec ma w odróżnieniu od samicy długi nos.

Calumma globifer
Calumma globifer to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów o zmiennym ubarwieniu ciała. Pochodzi z Madagaskaru.

Furcifer lateralis
Furcifer lateralis to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Sylwetka dość krępa, ogon długi. Ubarwienie zmienne.

Furcifer rhinoceratus
Furcifer rhinoceratus to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów.

Furcifer willsii
Furcifer willsii to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ubarwienie zmienne. Często widoczna biała, pozioma kreska po bokach ciała. Ogon długi. Odnóża delikatne, cienkie.

Kinyongia boehmei
Kinyongia boehmei to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ubarwienie zmienne.

Kinyongia multituberculata
Kinyongia multituberculata to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ubarwienie zielonkawe, zmienne, z białymi plamami.

Kinyongia xenorhina
Kinyongia xenorhina to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ubarwienie zielonkawe, brązowawe, zmienne.

Rhampholeon temporalis
Rhampholeon temporalis to gatunek niewielkiego gada z rodziny kameleonów. To jeden z karłowatych kameleonów o krótkim, niechwytnym ogonie. Ubarwienie zwykle jasnobrązowe.

Rieppeleon brevicaudatus
Rieppeleon brevicaudatus to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ubarwienie brązowawe. Sylwetka krępa, ogon krótki.

Rieppeleon kerstenii
Rieppeleon kerstenii to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ma brązowe ubarwienie ciała, krótki ogon. Ciało szorstkie, z małymi wypustkami.

Trioceros deremensis
Trioceros deremensis to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ma zmienne ubarwienie, zielone tło. Charakterystyczne są trzy rogi na głowie.

Trioceros hanangensis
Trioceros hanangensis to gatunek gada z rodziny kameleonów. Ubarwienie zmienne.

Trioceros laterispinis
Trioceros laterispinis to gatunek kameleona. Ubarwienie zmienne, utrzymane w ciemnej tonacji, od szarości i czerń oraz biel po kolor brązowy, żółtawy i zielonkawy.

Trioceros sternfeldi
Trioceros sternfeldi to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów z Afryki.

Chamaeleo africanus
Kameleon afrykański (Chamaeleo africanus) to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Na głowie widoczny charakterystyczny fałd skórny. Ogon długi. Ubarwienie zmienne.

Kinyongia fischeri
Kameleon Fishera (Kinyongia fischeri) to gatunek gada z rodziny kameleonów, z charakterystycznym rogiem nad pyskiem. Samica nie ma rogu lub jest on dużo mniejszy. Rzadko spotykany w hodowlach terraryjnych.

Trioceros montium
Kameleon górski (Trioceros montium) to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Z przodu głowy znajdują się dwa rogi. Na grzbiecie znajduje się wysoki grzebień.

Trioceros jacksonii
Kameleon Jacksona (Chamaeleo jacksonii) to gad z rodziny kameleonów z charakterystycznymi trzema rogami na głowie, z czego dwa znajdują się nad oczami i jeden wyrasta ze szczęki górnej. Rogi występują tylko u samców.

Chamaeleo calyptratus
Kameleon jemeński to jeden z większych kameleonów. Zamieszkuje Arabię Saudyjską i Jemen. Na głowie znajduje się charakterystyczny hełm. Ubarwienie samców jest bardziej intensywne.

Brookesia stumpffi
Kameleon krótkoogoniasty (Brookesia stumpffi) to gatunek gada z rodziny kameleonów o wyjątkowo krótkim ogonie i niewielkich rozmiarach ciała. Ogon nie jest chwytny. Kolor zielony lub brązowy.

Furcifer pardalis
Kameleon lamparci to jeden z większych kameleonów. Osiąga długość 54 cm. Zamieszkuje północno-zachodnią część Madagaskaru. Samce są intensywniej ubarwione. Ogon długi, ciało bocznie spłaszczone, na grzbiecie ostry, krótki grzebień.

Calumma parsonii
Kameleon Parsona (Calumma parsonii) yo jeden z najładniej ubarwionych kameleonów świata. Na głowie znajduje się szyszkowata narośl, której podstawa zaczyna się między oczami, a koniec wystaje przed nosem.

Chamaeleo chamaeleon
Kameleon pospolity (Chamaeleo chamaeleon) to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ma relatywnie dużą, kanciastą głowę, ze specyficznym rogowym hełmem. To jedyny gatunek kameleona w Europie.

Chamaeleo dilepis
Kameleon uszasty (Chamaeleo dilepis) to gatunek jaszczurki z rodziny kameleonów. Ma spłaszczoną górną część głowy. Brak hełmu. Ma dwa owalne płaty skórne z boków głowy, przypominające uszy. Gdy zwierzę jest zdenerwowane, płaty te odstają od głowy.
Inne gatunki
- Bradypodion atromontanum
- Bradypodion caeruleogula
- Bradypodion caffer
- Bradypodion dracomontanum
- Bradypodion gutturale
- Bradypodion kentanicum
- Bradypodion melanocephalum
- Bradypodion nemorale
- Bradypodion ngomeense
- Bradypodion occidentale
- Bradypodion setaroi
- Bradypodion taeniabronchum
- Bradypodion thamnobates
- Bradypodion transvaalense
- Bradypodion ventrale
- Brookesia ambreensis
- Brookesia antakarana
- Brookesia betschi
- Brookesia bonsi
- Brookesia brunoi
- Brookesia brygooi
- Brookesia confidens
- Brookesia decaryi
- Brookesia dentata
- Brookesia desperata
- Brookesia ebenaui
- Brookesia griveaudi
- Brookesia karchei
- Brookesia lambertoni
- Brookesia lineata
- Brookesia micra
- Brookesia minima
- Brookesia perarmata
- Brookesia peyrierasi
- Brookesia ramanantsoai
- Brookesia superciliaris
- Brookesia tristis
- Brookesia tuberculata
- Brookesia vadoni
- Brookesia valerieae
- Calumma amber
- Calumma ambreense
- Calumma andringitraense
- Calumma boettgeri
- Calumma brevicorne
- Calumma capuroni
- Calumma cucullatum
- Calumma fallax
- Calumma furcifer
- Calumma gallus
- Calumma gastrotaenia
- Calumma glawi
- Calumma guibei
- Calumma guillaumeti
- Calumma hafahafa
- Calumma hilleniusi
- Calumma jejy
- Calumma linotum
- Calumma malthe
- Calumma marojezense
- Calumma nasutum
- Calumma oshaughnessyi
- Calumma peltierorum
- Calumma peyrierasi
- Calumma tarzan
- Calumma tsaratananense
- Calumma tsycorne
- Calumma vatosoa
- Calumma vencesi
- Calumma vohibola
- Chamaeleo anchietae
- Chamaeleo arabicus
- Chamaeleo calcaricarens
- Chamaeleo gracilis
- Kameleon Johnstona (Chamaeleo johnstonii)
- Chamaeleo laevigatus
- Chamaeleo lateralis
- Kameleon Mellera (Chamaeleo melleri)
- Chamaeleo necasi
- Kameleon olbrzymi (Chamaeleo oustaleti)
- Chamaeleo senegalensis
- Chamaeleo zeylanicus
- Furcifer angeli
- Furcifer antimena
- Furcifer balteatus
- Furcifer belalandaensis
- Furcifer bifidus
- Furcifer labordi
- Furcifer major
- Furcifer minor
- Furcifer nicosiai
- Furcifer oustaleti
- Furcifer petteri
- Furcifer polleni
- Furcifer timoni
- Furcifer tuzetae
- Furcifer verrucosus
- Furcifer viridis
- Kinyongia adolfifriderici
- Kinyongia asheorum
- Kinyongia carpenteri
- Kinyongia excubitor
- Kinyongia gyrolepis
- Kinyongia magomberae
- Kinyongia matschiei
- Kinyongia mulyai
- Kinyongia oxyrhina
- Kinyongia tavetana
- Kinyongia tenuis
- Kinyongia uluguruensis
- Kinyongia uthmoelleri
- Kinyongia vanheygeni
- Kinyongia vosseleri
- Nadzikambia baylissi
- Nadzikambia mlanjensis
- Palleon lolontany
- Palleon nasus
- Rhampholeon acuminatus
- Rhampholeon beraduccii
- Rhampholeon boulengeri
- Rhampholeon bruessoworum
- Rhampholeon chapmanorum
- Rhampholeon gorongosae
- Rhampholeon hattinghi
- Rhampholeon marshalli
- Rhampholeon maspictus
- Rhampholeon moyeri
- Rhampholeon nchisiensis
- Rhampholeon nebulauctor
- Rhampholeon platyceps
- Rhampholeon spectrum
- Rhampholeon spinosus
- Rhampholeon tilburyi
- Rhampholeon uluguruensis
- Rhampholeon viridis
- Rieppeleon brachyurus
- Trioceros affinis
- Trioceros bitaeniatus
- Trioceros camerunensis
- Trioceros chapini
- Trioceros conirostratus
- Trioceros cristatus
- Trioceros ellioti
- Trioceros fuelleborni
- Trioceros goetzei
- Trioceros harennae
- Trioceros incornutus
- Trioceros ituriensis
- Trioceros johnstoni
- Trioceros kinangopensis
- Trioceros kinetensis
- Trioceros marsabitensis
- Trioceros melleri
- Trioceros narraioca
- Trioceros ntunte
- Trioceros nyirit
- Trioceros oweni
- Trioceros perreti
- Trioceros pfefferi
- Trioceros quadricornis
- Trioceros rudis
- Trioceros schoutedeni
- Trioceros schubotzi
- Trioceros serratus
- Trioceros tempeli
- Trioceros werneri
- Trioceros wiedersheimi
Występowanie i środowisko
Połowa gatunków żyje w wilgotnych lasach tropikalnych Afryki, druga połowa na Madagaskarze, 4 gatunki żyją po jednym w Europie południowej, na Bliskim Wschodzie, w Indiach i na Cejlonie.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzą nadrzewny tryb życia. Na ziemię schodzą w celu złożenia jaj lub przezimowania. Samce wszystkich gatunków kameleonów przejawiają zachowania terytorialne.
Morfologia i anatomia
W kończynach przednich 2 palce są skierowane na zewnątrz, 3 do wewnątrz, w kończynach tylnych odwrotnie. Ponadto powieki są zrośnięte i tworzą jedynie mały otwór na źrenicę oka. Język jest bardzo długi, rozdęty na końcu, pokryty śluzem. Służy do polowania na owady (język jest wystrzeliwany z otworu gębowego). W budowie wewnętrznej charakterystyczne są płuca, złożone z licznie rozgałęzionych worków powietrznych, wnikających w trzewia. Parzysty narząd kopulacyjny ma skomplikowaną budowę, stanowiącą jedną z cech gatunkowych.
Rozmnażanie
Kameleony zwykle składają jaja, niektóre gatunki są jajożyworodne. Samiec podczas kopulacji często kąsa samicę. Liczba jaj zależy od rozmiaru zwierzęcia, zwykle jest to 30-40 jaj. Samica kameleona Mellera składa ich nawet 70. Samice mogą przez długi czas przechowywać spermę wewnątrz swojego organizmu. Samica jaja zakopuje w ziemi lub zagrzebuje w wilgotnych miejscach w spróchniałych konarach drzew.
Pożywienie
Podstawę ich pokarmu stanowią owady, ale większe gatunki mogą zjadać małe ptaki i ssaki.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Brak danych.
© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-150