Mrówkowate (Formicidae)
Mrówkowate (Formicidae), powszechnie zwane mrówkami, to rodzina owadów, która liczy dziś około 11 000 gatunków. W Polsce żyje 101 gatunków z tej rodziny owadów, z czego 5 żyje w pomieszczeniach ogrzewanych przez człowieka.
Wygląd
Wygląd tych błonkówek jest charakterystyczny i dość jednolity. Robotnice nie mają skrzydeł. Skrzydła pojawiają się wyłącznie podczas godów u królowych i samców. Głowa jest stosunkowo duża w porównaniu z resztą ciała. Tułów jest wąski, a odwłok duży i kulisty. Wygląd poszczególnych osobników różni się w zależności do jakiej kasty w swojej społeczności dana mrówka należy. Krajowe mrówki są rude, czarne lub brunatne. Niektóre gatunki są wyposażone w żądła, wszystkie mają gruczoły jadowe, które produkują zazwyczaj kwas mrówkowy. Czułki są dość krótkie i załamane.
Gatunki
Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.
Hurtnica pospolita, hurtnica zwyczajna, hurtnica czarna (Lasius niger) 
To najbardziej pospolita mrówka w Europie Środkowej. Mrówka ta hoduje mszyce.
To jedna z większych naszych rodzimych mrówek, charakterystyczna dla naszych lasów, głównie sosnowych.
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Owady (Insecta)
Rząd: Błonkówki, błonkoskrzydłe (Hymenoptera)
Rodzina: Mrówkowate (Formicidae)
Inne gatunki
- Gmachówka drzewotoczna (Camponotus ligniperdus)
- Pierwomrówka łagodna (Formica fusca)
- Mrówka ćmawa (Formica polyctena)
- Podziemnica zwyczajna (Lasius flavus)
- Kartonówka zwyczajna (Lasius fuliginosus)
- Żniwiarka śródziemnomorska (Messor structor)
- Mrówka faraona (Monomorium pharaonis)
- Murawka darniowiec (Tetramorium caespitum)
Występowanie i środowisko
Mrówki występują na wszystkich kontynentach świata poza rejonami polarnymi. Największą liczbę gatunków można spotkać w tropikach i rejonach subtropikalnych. Są obecne prawie we wszystkich lądowych środowiskach.
Tryb życia i zachowanie
To owady społeczne. Tworzą różne kasty takie jak: robotnice, żołnierze, królowe. Mrówki żyją w koloniach, których gniazda nazywamy mrowiskami. W mrowisku może żyć wiele setek tysięcy osobników. Mrowiska są zwykle wieloletnie. Kolonie nie przemieszczają się. Prowadzą osiadły tryb życia.
Robotnice karmią królową, szukają pokarmu, opiekują się jajami i larwami, odpowiadają za porządek w mrowisku.
Żołnierze odpowiadają za bezpieczeństwo w mrowisku, toczą walki z napastnikami, napadają na inne mrowiska.
Królowa zakłąda gniazdo, początkowo opiekuje się larwami, potem już tylko składa jaja.
Zdarzają się społeczeństwa dwugatunkowe.
Morfologia i anatomia
Brak danych.
Rozmnażanie
Jaja składają jedynie królowe. Podczas rozwoju mamy do czynienia z przeobrażeniem zupełnym. Gdy królowa zginie, niektóre robotnice mogą przejąć jej rolę. Z jaj niezapłodnionych, także tych złożonych przez robotnice, rodzą się tylko samce, czasem jednak samice i królowe. Samce biorą udział w locie godowym, zapładniają królową i giną zaraz potem. Zapłodnione królowe wracają do mrowiska lub zakładają nowe. Ich skrzydła zostają odrzucone.
Larwy są czerwiowate, nie mają odnóży i oczu.
Pożywienie
Mrówki zjadają pokarm zwierzęcy (żywy i martwy) i roślinny (liście, nasiona). Niektóre mrówki uprawiają grzyby i hodują mszyce oraz czerwce.
Ochrona i zagrożenia
Sześć gatunków krajowych z rodzaju Formica jest pod ochroną, a cztery z nich znajdują się pod ścisłą ochroną. Aż 56 gatunków uznano za zagrożone wyginięciem.
Ciekawostki
Mrówki czasem prowadzą wojny między mrowiskami, podkradając sobie jaja i larwy na pokarm lub w celach hodowania niewolników. Niektóre mrówki uprawiają grzyby, hodują mszyce. Do takich hodowców grzybów zaliczamy krajową kartonówkę zwyczajną. Do hodowców mszyc i czerwców zaliczamy krajową podziemnicę zwyczajną.
Zdjęcia i grafiki - galeria
© medianauka.pl, 2014-11-22, RODZ-232
