Ryś euroazjatycki

Ryś euroazjatycki (Lynx lynx) jest jednym z dwóch żyjących w Polsce dzikich kotów. Jest większy od żbika. Ma długie i silne kończyny, charakterystyczne pędzelki na uszach oraz bokobrody. Cętkowana sierść jest miękka w dotyku o barwie lekko rudej i białej pod spodem. Ma słaby węch, dobry wzrok i słuch. Samica jest mniejsza od samca. Jest wyposażony w mocne pazury. W Polsce mamy dwa umaszczenia rysia: jednolite z delikatnym cętkowaniem (na niżu) oraz intensywnie cętkowane (obszary górskie).

Zdjęcia – galeria

Kliknij obrazek, aby go powiększyć lub wyświetlić galerię, pokaz slajdów i dodatkowe opisy zdjęć.

Zdjęcie zbiorów ZOO w Opolu © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

⤢ POWIĘKSZ

Występowanie i środowisko PL

Występuje w lasach Eurazji. Rysie w Polsce można spotkać jedynie w Puszczy Białowieskiej, Knyszyńskiej, Boreckiej, Piskiej, Mielnickiej, Kampinoskiej, Augustowskiej, a także na Roztoczu i w Karpatach (Bieszczady po Beskid Żywiecki). Zasiedla stare i duże lasy z wykrotami. Wspina się po drzewach i poluje z zaskoczenia.

Tryb życia i zachowanie

Jest to kot, prowadzący nocny tryb życia. Unika towarzystwa człowieka. Jest samotnikiem. Swój teren zaznacza w nietypowy sposób: zostawia głębokie rysy na drzewach. Teren łowiecki jest bardzo rozległy. Konkurują o niego zarówno samce jak i samice. Ryś gnieździ się w stałej kryjówce. To kot bardzo trudny do obserwacji.

Morfologia i anatomia

Długość ciała rysia wynosi od 70 do 130 cm, wysokość w kłębie zaś 70-110 cm. Frędzelki na uszach mają 3-4 cm wysokości. Ryś ma krótki ogon, ma długość zaledwie kilkanaście centymetrów. Na jego końcu włosy są czarne. Maksymalny ciężar rysia wynosi 38 kg, zwykle jednak nie przekracza 25 kg. Kończyny są dość wysokie, a łapy szerokie.

Pożywienie

Ryś poluje na zające, sarny, młode jelenie, młode dziki, ptaki, gryzonie. Zjada także chętnie jaja ptaków. Ryś potrafi zapolować na młodego niedźwiadka. Ulubionym celem polowań są jednak sarny. Zapotrzebowanie dzienne na mięso to aż 1,5-2 kg dziennie.

Rozmnażanie

Ruja przypada na luty i marzec. Samce walczą o samice. Okres ciąży trwa 70-74 dni. Samica rodzi od 2 do 3 młodych, które ssą mleko matki do 3 miesięcy. Po roku młode stają się samodzielne.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Ryś poza człowiekiem nie ma naturalnego wroga. Od 1955 roku ryś w Polsce jest objęty ochroną gatunkową.

Ciekawostki

Gdy dochodzi do konfrontacji rysia z wilkiem, zawsze wygrywa ją ryś. Tylko w przypadku, gdy wilków jest więcej, ryś nie ma szans.

Ryś to po niedźwiedziu brunatnym i wilku trzeci co do wielkości polski i jednocześnie europejski drapieżnik.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Lynx l. isabellinus, (Blyth, 1847)
Lynx l. kozlovi, Fetisov, 1950
Lynx l. lynx, (Linnaeus, 1758)
Lynx l. sardiniae, Mola, 1908
Lynx l. stroganovi, Heptner, 1969

Pytania

Ile żyje ryś?

Ryś żyje 10- 20 lat, przy czym w niewoli nawet 25 lat.

Ile jest rysi w Polsce?

W Europie populacja rysia wynosi 3-5 tysięcy osobników, z czego w Polsce żyje mniej niż 200 osobników, z czego połowa przypada na Karpaty.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
	●	●										Trwa okres rui u rysia
			◂	●	▸							Rodzą się młode rysie

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Pokrewne gatunki ssaków

Ryś rudy
Lynx rufus

Ryś iberyjski
Lynx pardinus

Ryś kanadyjski
Lynx canadensis

Kotowate
Zobacz inne gatunki z tej rodziny.

Wiadomości

Narodziny w ZOO

Narodziny przedstawiciela rzadkiego, rodzimego gatunku, to okazja, aby sprawdzić jego bieżącą sytuację w środowisku naturalnym.

Dlaczego koty spadają na cztery łapy?

Nauka stwierdza wysoką przeżywalność kotów podczas upadków z dużych wysokości i rzeczywiście koty instynktownie podczas upadku obracają się w powietrzu tak, aby spaść na cztery łapy.

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Klaus Richarz – Zwierzęta w ogrodzie zoologicznym, ISBN 978-83-7175-788-4, Delta
pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
Włodzimierz Serafiński, Ewa Wielgus-Serafińska – Ssaki zwierzęta świata, ISBN 83-01-05877-3, PWN 1988
Hanna i Antoni Gucwińscy – Zoologia Tom I Ssaki Część I Leksykon popularnonaukowy., ISBN 83-88988-01-8, Albatros 2003
Praca zbiorowa – Ilustrowana encyklopedia ssaków Polski - atlas, ISBN 978-83-7705-871-8, P.H.W. FENIX 0