Kotowate
Kotowate, koty (Felidae) to rodzina ssaków, która liczy dziś 37 gatunków w 6 rodzajach. W Polsce żyją 3 gatunki z tej rodziny ssaków.
Wygląd
Wszystkie kotowate mają zgrabne ciało, gibki tułów, długi ogon, okrągłą głowę, palcochodne kończyny, przednie 5-palczaste, tylne 4-palczaste, chowane pazury (za wyjątkiem geparda). Ciało pokryte miękką sierścią. Sierść zwykle krótka, miękka i gęsta.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Acinonyx jubatus
Gepard to piękny ssak z rodziny kotów o niezwykle smukłej sylwetce. Jest typowym zwierzęciem stepowym. Żyje samotnie lub łączy się w małe stada. Prowadzi dzienny tryb życia.

Felis yagouaroundi
Jaguarundi to niewielki drapieżnik z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Aktywny w dzień i w nocy. Świetnie wspina się po drzewach, choć robi to rzadko.

Caracal caracal
Karakal, ryś stepowy to drapieżnik z rodziny kotów podobny do rysia, jest z nim blisko spokrewniony. Karakal łatwo się oswaja i używa się go czasem do polowań.

Felis margarita
Kot arabski (Felis margarita) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Sierść w kolorze piasku doskonale kamufluje go w środowisku naturalnym. Występuje także brązowe prążkowanie. Wykopuje sam nory, w których przebywa podczas dnia.

Felis catus
Kot domowy wywodzi się od kota nubijskiego. Został udomowiony prawdopodobnie 2000 lat p.n.e. w Egipcie. Istnieje wiele ras różniących się znacznie wyglądem. Porusza się na palcach. Bardzo zwinnie skacze, wspina się po drzewach, biega na krótkich dystansach

Felis lybica
Kot nubijski, kot afrykański (Felis lybica) to gatunek ssaka drapieżnego z rodziny kotowatych, przodek kota domowego. Sierść płowa z ciemniejszymi pręgami i plamami.

Panthera leo
Lew to afrykański drapieżnik z rodziny kotowatych. Jeden z największych kotów świata. Dzień przesypia w trawie i zaroślach. Poluje wieczorem sam lub z innymi lwami. Zabija chwytając za gardło lub podbrzusze.

Otocolobus manul
Manul to azjatycki ssak drapieżny z rodziny kotów o gęstym futrze koloru od jasnożółtego do szarego z ciemnymi pręgami. Zamieszkuje szczeliny skał i nory bobaków. Prowadzi nocny tryb życia. Żyje samotnie.

Leopardus pardalis
Ocelot to ssak z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Ma gęste i krótkie futro o ciekawym ubarwieniu, najczęściej szaro-żółte w cętki i łatki czarno-brązowe. Żyje samotnie lub w parach. Bardzo dobrze pływa.

Leopardus wiedii
Ocelot nadrzewny, margaj (Leopardus wiedii) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Ubarwienie żółtawo-pomarańczowe w ciemniejsze plamy, układające się w pręgi.

Neofelis nebulosa
Pantera mglista, pantera szara (Neofelis nebulosa) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Kot ten ma stosunkowo długie kły. Ubarwienie zwykle białoszare, popielate, brunatne, żółtawe, rude w charakterystyczne plamy.

Panthera uncia
Pantera śnieżna, zwana także irbisem to drapieżnik z rodziny kotów, żyjący wysoko w górach środkowej Azji. Latem można ją spotkać w strefie śniegu. Aktywna w nocy. Żyje w parach, zajmując swój stały teren łowiecki.

Panthera pardus
Lampart, zwany też panterą lub leopardem to drapieżnik z rodziny kotowatych o bardzo różnym umaszczeniu w zależności od obszaru występowania. Prowadzi nocny tryb życia. Zwykle żyje samotnie. Spotyka się pary i małe grupy rodzinne.

Puma concolor
Puma, zwana też kuguarem, to duży drapieżny ssak z rodziny kotów. Wielkość pumy zależy od środowiska, w którym żyje. Największe okazy żyją w Patagonii, najmniejsze - w Andach. Puma jest bardzo silna. Potrafi wlec za sobą zdobycz trzy razy większą od siebie

Lynx lynx
Ryś jest jednym z dwóch żyjących w Polsce dzikich kotów. Jest zwierzęciem zagrożonym wyginięciem. Jest to kot, prowadzący nocny tryb życia. Unika towarzystwa człowieka. Jest samotnikiem.

Lynx pardinus
Ryś iberyjski, ryś cętkowany, pardel (Lynx pardinus) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwienie szarożółte w ciemne, drobne cętki, wyraźnie widoczne.

Lynx canadensis
Ryś kanadyjski (Lynx canadensis) to drapieżny ssak z rodziny kotowatych. Zimą sierść jest szara lub szarobrązowa. Latem pojawia się rudy odcień. Uszy zakończone pędzelkami.

Leptailurus serval
Serwal to afrykański ssak z rodziny kotów o długich nogach i smukłym tułowiu. Jest ubarwiony na żółtobrązowo. Spód ciała jaśniejszy. Sierść ozdobiona ciemnymi plamkami i paskami.

Panthera tigris
Wyjątkowo silny i piękny drapieżny ssak z rodziny kotowatych o charakterystycznym kolorze sierści - czerwono-pomarańczowo-brunatny z czarnymi pręgami na całym ciele. Tworzy dziewięć podgatunków różniących się rozmiarem i kolorem sierści.

Caracal aurata
Złotokot afrykański, kot złoty (Caracal aurata) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwianie zmienne, jednolite lub pokryte plamami, złociste.

Felis silvestris
Ssak z rodziny kotów, bardzo przypominający kota domowego ale większy od niego. Prawdopodobnie wszystkie osobniki europejskie to krzyżówka z kotem domowym. Jest koczującym samotnikiem. Aktywny w nocy.
Inne gatunki
- Catopuma badia
- Catopuma temminckii
- kot złoty (Felis aurata)
- kot bengalski (Felis bengalensis)
- kot tybetański (Felis bieti)
- Felis chaus
- kot marmurkowy (Felis marmorata)
- kot czarnołapy (Felis nigripes)
- kot pampasowy (Felis pajeros)
- kot kusy (Felis planiceps)
- kot tygrysi (Felis tigrina)
- Herpailurus yagouaroundi
- Leopardus colocolo
- Leopardus geoffroyi
- Leopardus guigna
- Leopardus guttulus
- Leopardus jacobita
- Leopardus tigrinus
- Lynx rufus
- Neofelis diardi
- Pardofelis marmorata
- Prionailurus bengalensis
- Prionailurus planiceps
- Prionailurus rubiginosus
- taraj, kot cętkowany (Prionailurus viverrinus)
Występowanie i środowisko
Obecne na wszystkich kontynentach świata za wyjątkiem Australii i Antarktydy. Zamieszkują lasy i zarośla, stepy i pustynie. W zależności od gatunku prowadzą nocny lub dzienny tryb życia.
Tryb życia i zachowanie
Koty potrafią poruszać się bezgłośnie. Kryją się w koronach drzew, szczelinach skalnych, norach innych ssaków, dziuplach. Zwykle poruszają się wolno i majestatycznie, ale potrafią szybko biegać. Mogą skakać na odległość, która kilkakrotnie przekracza ich długość. Dobrze pływają. Świetnie wspinają się na drzewa.
Polując skradają się pod wiatr do ofiary lub czatują przy wodopojach albo szlakach. Ofiarę starają się dopaść w kilku susach. Pościg stosuje tylko gepard. Nie powracają do nie zjedzonych resztek.
Tworzą niewielkie grupy rodzinne, żyją w parach albo samotnie.
Duże koty nierzadko atakują ludzi. Duże koty ryczą, a małe koty wydają odgłosy miauczenia.
Morfologia i anatomia
W czaszce puszka mózgowa jest duża. Uzębienie tnąco-kruszące. Słuch i wzrok to zmysły najlepiej rozwinięte. Na języku znajdują się brodawki. W uzębieniu znajduje się tylko jeden trzonowiec na każdej połówce szczęki.
Rozmnażanie
Do rozrodu przystępują zwykle 1-2 razy do roku. Ciąża rwa 55-112 dni. W miocie 1-8 ślepych i niedołężnych kociąt. Matka opiekuje się nimi.
Pożywienie
Są najlepiej przystosowane do polowania na ssaki i ptaki, które stanowią podstawę ich pokarmu. Koty nie mogą kruszyć pożywienia.
Ochrona i zagrożenia
Dość łatwo się oswajają. Koty domowe są związane od bardzo dawna z człowiekiem (ponad 2000 lat), istnieje wiele ras kota domowego. Niektóre gatunki są cenione w futrzarstwie.
Ciekawostki
Do kotów należy najszybszy ssak świata - gepard.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | Ryś: Trwa okres rui u rysia | ||||||||||
◂ | ● | ▸ | Ryś: Rodzą się młode rysie | |||||||||
◂ | ▸ | Żbik: Trwa ruja u żbika | ||||||||||
◂ | ▸ | Żbik: Rodzą się młode żbiki |
© medianauka.pl, 2014-01-09, RODZ-9