Kotowate

Kotowate, koty (Felidae) to rodzina ssaków, która liczy dziś 37 gatunków w 6 rodzajach. W Polsce żyją 3 gatunki z tej rodziny ssaków.

Wygląd

Wszystkie kotowate mają zgrabne ciało, gibki tułów, długi ogon, okrągłą głowę, palcochodne kończyny, przednie 5-palczaste, tylne 4-palczaste, chowane pazury (za wyjątkiem geparda). Ciało pokryte miękką sierścią. Sierść zwykle krótka, miękka i gęsta.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Kot domowy PL

Felis catus

Kot domowy wywodzi się od kota nubijskiego. Został udomowiony prawdopodobnie 2000 lat p.n.e. w Egipcie. Istnieje wiele ras różniących się znacznie wyglądem. Porusza się na palcach. Bardzo zwinnie skacze, wspina się po drzewach, biega na krótkich dystansach

Ryś euroazjatycki PL

Lynx lynx

Ryś jest jednym z dwóch żyjących w Polsce dzikich kotów. Jest zwierzęciem zagrożonym wyginięciem. Jest to kot, prowadzący nocny tryb życia. Unika towarzystwa człowieka. Jest samotnikiem.

Żbik PL

Felis silvestris

Ssak z rodziny kotów, bardzo przypominający kota domowego ale większy od niego. Prawdopodobnie wszystkie osobniki europejskie to krzyżówka z kotem domowym. Jest koczującym samotnikiem. Aktywny w nocy.

Gepard

Acinonyx jubatus

Gepard to piękny ssak z rodziny kotów o niezwykle smukłej sylwetce. Jest typowym zwierzęciem stepowym. Żyje samotnie lub łączy się w małe stada. Prowadzi dzienny tryb życia.

Jaguarundi

Felis yagouaroundi

Jaguarundi to niewielki drapieżnik z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Aktywny w dzień i w nocy. Świetnie wspina się po drzewach, choć robi to rzadko.

Karakal

Caracal caracal

Karakal, ryś stepowy to drapieżnik z rodziny kotów podobny do rysia, jest z nim blisko spokrewniony. Karakal łatwo się oswaja i używa się go czasem do polowań.

Kot arabski

Felis margarita

Kot arabski (Felis margarita) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Sierść w kolorze piasku doskonale kamufluje go w środowisku naturalnym. Występuje także brązowe prążkowanie. Wykopuje sam nory, w których przebywa podczas dnia.

Kot nubijski, kot afrykański

Felis lybica

Kot nubijski, kot afrykański (Felis lybica) to gatunek ssaka drapieżnego z rodziny kotowatych, przodek kota domowego. Sierść płowa z ciemniejszymi pręgami i plamami.

Lew

Panthera leo

Lew to afrykański drapieżnik z rodziny kotowatych. Jeden z największych kotów świata. Dzień przesypia w trawie i zaroślach. Poluje wieczorem sam lub z innymi lwami. Zabija chwytając za gardło lub podbrzusze.

Manul

Otocolobus manul

Manul to azjatycki ssak drapieżny z rodziny kotów o gęstym futrze koloru od jasnożółtego do szarego z ciemnymi pręgami. Zamieszkuje szczeliny skał i nory bobaków. Prowadzi nocny tryb życia. Żyje samotnie.

Ocelot

Leopardus pardalis

Ocelot to ssak z rodziny kotów z Ameryki Północnej. Ma gęste i krótkie futro o ciekawym ubarwieniu, najczęściej szaro-żółte w cętki i łatki czarno-brązowe. Żyje samotnie lub w parach. Bardzo dobrze pływa.

Ocelot nadrzewny

Leopardus wiedii

Ocelot nadrzewny, margaj (Leopardus wiedii) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Ubarwienie żółtawo-pomarańczowe w ciemniejsze plamy, układające się w pręgi.

Pantera mglista, pantera szara

Neofelis nebulosa

Pantera mglista, pantera szara (Neofelis nebulosa) to ssak drapieżny z rodziny kotowatych. Kot ten ma stosunkowo długie kły. Ubarwienie zwykle białoszare, popielate, brunatne, żółtawe, rude w charakterystyczne plamy.

Pantera śnieżna, irbis

Panthera uncia

Pantera śnieżna, zwana także irbisem to drapieżnik z rodziny kotów, żyjący wysoko w górach środkowej Azji. Latem można ją spotkać w strefie śniegu. Aktywna w nocy. Żyje w parach, zajmując swój stały teren łowiecki.

Pantera, lampart, leopard

Panthera pardus

Lampart, zwany też panterą lub leopardem to drapieżnik z rodziny kotowatych o bardzo różnym umaszczeniu w zależności od obszaru występowania. Prowadzi nocny tryb życia. Zwykle żyje samotnie. Spotyka się pary i małe grupy rodzinne.

Puma, kuguar

Puma concolor

Puma, zwana też kuguarem, to duży drapieżny ssak z rodziny kotów. Wielkość pumy zależy od środowiska, w którym żyje. Największe okazy żyją w Patagonii, najmniejsze - w Andach. Puma jest bardzo silna. Potrafi wlec za sobą zdobycz trzy razy większą od siebie

Ryś iberyjski

Lynx pardinus

Ryś iberyjski, ryś cętkowany, pardel (Lynx pardinus) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwienie szarożółte w ciemne, drobne cętki, wyraźnie widoczne.

Ryś kanadyjski

Lynx canadensis

Ryś kanadyjski (Lynx canadensis) to drapieżny ssak z rodziny kotowatych. Zimą sierść jest szara lub szarobrązowa. Latem pojawia się rudy odcień. Uszy zakończone pędzelkami.

Serwal

Leptailurus serval

Serwal to afrykański ssak z rodziny kotów o długich nogach i smukłym tułowiu. Jest ubarwiony na żółtobrązowo. Spód ciała jaśniejszy. Sierść ozdobiona ciemnymi plamkami i paskami.

Tygrys

Panthera tigris

Wyjątkowo silny i piękny drapieżny ssak z rodziny kotowatych o charakterystycznym kolorze sierści - czerwono-pomarańczowo-brunatny z czarnymi pręgami na całym ciele. Tworzy dziewięć podgatunków różniących się rozmiarem i kolorem sierści.

Złotokot afrykański, kot złoty

Caracal aurata

Złotokot afrykański, kot złoty (Caracal aurata) to gatunek drapieżnego ssaka z rodziny kotowatych. Ubarwianie zmienne, jednolite lub pokryte plamami, złociste.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

Catopuma badia
Catopuma temminckii
kot złoty (Felis aurata)
kot bengalski (Felis bengalensis)
kot tybetański (Felis bieti)
Felis chaus
kot marmurkowy (Felis marmorata)
kot czarnołapy (Felis nigripes)
kot pampasowy (Felis pajeros)
kot kusy (Felis planiceps)
kot tygrysi (Felis tigrina)
Herpailurus yagouaroundi
Leopardus colocolo
Leopardus geoffroyi
Leopardus guigna
Leopardus guttulus
Leopardus jacobita
Leopardus tigrinus
Lynx rufus
Neofelis diardi
Pardofelis marmorata
Prionailurus bengalensis
Prionailurus planiceps
Prionailurus rubiginosus
taraj, kot cętkowany (Prionailurus viverrinus)

Występowanie i środowisko

Obecne na wszystkich kontynentach świata za wyjątkiem Australii i Antarktydy. Zamieszkują lasy i zarośla, stepy i pustynie. W zależności od gatunku prowadzą nocny lub dzienny tryb życia.

Tryb życia i zachowanie

Koty potrafią poruszać się bezgłośnie. Kryją się w koronach drzew, szczelinach skalnych, norach innych ssaków, dziuplach. Zwykle poruszają się wolno i majestatycznie, ale potrafią szybko biegać. Mogą skakać na odległość, która kilkakrotnie przekracza ich długość. Dobrze pływają. Świetnie wspinają się na drzewa.

Polując skradają się pod wiatr do ofiary lub czatują przy wodopojach albo szlakach. Ofiarę starają się dopaść w kilku susach. Pościg stosuje tylko gepard. Nie powracają do nie zjedzonych resztek.

Tworzą niewielkie grupy rodzinne, żyją w parach albo samotnie.

Duże koty nierzadko atakują ludzi. Duże koty ryczą, a małe koty wydają odgłosy miauczenia.

Morfologia i anatomia

W czaszce puszka mózgowa jest duża. Uzębienie tnąco-kruszące. Słuch i wzrok to zmysły najlepiej rozwinięte. Na języku znajdują się brodawki. W uzębieniu znajduje się tylko jeden trzonowiec na każdej połówce szczęki.

Rozmnażanie

Do rozrodu przystępują zwykle 1-2 razy do roku. Ciąża rwa 55-112 dni. W miocie 1-8 ślepych i niedołężnych kociąt. Matka opiekuje się nimi.

Pożywienie

Są najlepiej przystosowane do polowania na ssaki i ptaki, które stanowią podstawę ich pokarmu. Koty nie mogą kruszyć pożywienia.

Ochrona i zagrożenia

Dość łatwo się oswajają. Koty domowe są związane od bardzo dawna z człowiekiem (ponad 2000 lat), istnieje wiele ras kota domowego. Niektóre gatunki są cenione w futrzarstwie.

Ciekawostki

Do kotów należy najszybszy ssak świata - gepard.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
	●	●										Ryś euroazjatycki: Trwa okres rui u rysia
			◂	●	▸							Ryś euroazjatycki: Rodzą się młode rysie
	◂	▸										Żbik: Trwa ruja u żbika
			◂	▸								Żbik: Rodzą się młode żbiki

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Dlaczego koty spadają na cztery łapy?

Nauka stwierdza wysoką przeżywalność kotów podczas upadków z dużych wysokości i rzeczywiście koty instynktownie podczas upadku obracają się w powietrzu tak, aby spaść na cztery łapy.