Gepard

Gepard (Acinonyx jubatus) to piękny ssak z rodziny kotów o niezwykle smukłej sylwetce, małej głowie. W przeciwieństwie do innych kotów ma bardzo długie kończyny o tępych i tylko częściowo wysuwanych pazurach. Spodnia część ciała jest zabarwiona na biało, reszta zabarwiona jest na brązowo-żółto lub szaro z gęsto upakowanymi ciemnymi cętkami. Ma bardzo dobry wzrok. Jest typowym zwierzęciem stepowym.

Zdjęcie zbiorów ZOO w Opolu © medianauka.pl

Nazwa gatunku

Gepard

Nazwa łacińska

Acinonyx jubatus

Nazwy obce

angielska: Cheetah, Hunting Leopard
niemiecka: Gepard
czeska: Gepard štíhlý
francuska: Guépard
hiszpańska: Chita, Guepardo

Pierwsze opisanie gatunku

(Schreber, 1775)

Obszar występowania

Europa - nie; Polska - nie;
Azja - tak;
Afryka - tak;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;
Gepard - mapa występowania na świecie

Wielkość

Długość: od 130 cm do 150 cm
Długość ogona: 75 cm
Ciężar: od 50 kg do 65 kg

Podgatunki

Rozróżnia się 6 podgatunków, choć badania genetyczne potwierdzają jedynie istnienie dwóch podgatunków, które zaznaczono pogrubioną czcionką:
A. j. hecki Hilzheimer, 1913
A. j. fearsoni (Smith, 1834)
A. j. jubatus (Schreber, 1775)
A. j. soemmerringi (Fitzinger, 1855)
A. j. venaticus (Griffith, 1821)

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ssaki (Mammalia)
Rząd: Drapieżne (Carnivora)
Rodzina: Kotowate (Felidae)

Występowanie i środowisko

Rozległe tereny Afryki, Półwyspu Arabskiego oraz Indii.

Występowanie poszczególnych podgatunków:

A. j. hecki - północno-zachodnia Afryka,
A. j. fearsoni - wschodnia Afryka,
A. j. jubatus - południowa Afryka,
A. j. soemmerringi - północno-wschodnia Afryka,
A. j. venaticus - północna Afryka po Indie.

Tryb życia i zachowanie

Żyje samotnie lub łączy się w małe stada. Prowadzi dzienny tryb życia. Podczas polowania gepard nie zasadza się na ofiarę tylko stosuje pogoń. Jest to jeden z najbardziej łagodnych kotów drapieżnych. Łatwo się oswaja i tresuje. Przywiązuje się do opiekuna. Od oczu do pyska biegną czarne pręgi.

Morfologia i anatomia

Klatka piersiowa jest dość nisko opuszczona. Głowa ma niewielkie rozmiary w porównaniu z resztą ciała. Gepard dorasta do 135-150 cm długości ciała i osiągają ciężar 40-65 kg.

Pożywienie

Mięso antylop oraz innych mniejszych ssaków i ptaków. Czasem napada na bydło.

Rozmnażanie

Ciąża trwa 84-95 dni. Samica rodzi 2-4 młode. Pogoń za ofiarą jest krótka, bo trwa zaledwie 20-60 sekund, a dystans pościgu nie przekracza 500 m.

Ochrona i zagrożenia

Gatunek ten jest narażony na wymarcie. Ma status VU w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Podgatunek A. j. hecki oraz A. j. venaticus jest krytycznie zagrożony wymarciem (status CR).

Ciekawostki

Gepard bardzo szybko biega. Jest to najszybciej biegający ssak. Na krótkim dystansie osiąga prędkość 110 km/h.

Gepard nie potrafi wspinać się po drzewach.

Ludy Azji używają gepardów do polowań.

Gepardy łatwo się oswajają.

Przez blisko połowę czasu biegu geparda jego nogi nie dotykają w ogóle ziemi!

Pytania

Ile biegnie gepard?

Dystans pościgu jest niezwykle krótki, bo nie przekraczając na ogół 500 m.

Jaką prędkość osiąga gepard w biegu?

Różne źródła podają wartości od 90 do 110 km/h.

Zdjęcia - galeria