Jaguar amerykański

Zdjęcie zbiorów ZOO w Opolu © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Jaguar amerykański albo po prostu jaguar (Panthera onca) to ssak z rodziny kotowatych. Jest największym kotem Ameryki i przedstawicielem rodzaju Panthera (ryczących kotów). Ma cętkowane pomarańczowe lub czarne futro. Gardło, część kończyn są białe. Czasem na kończynach widoczne czarne, poprzeczne pasy. Ogon zakończony czarnymi pierścieniami. W kącie pyska widoczna ciemna plama. Można nierzadko spotkać jaguary czarne i białe. Odpowiednio oświetlony czarny jaguar lub biały uwidacznia charakterystyczny wzór plam i pasów. Jaguar przypomina lamparta, jest jednak od niego cięższy i silniej zbudowany.

Występowanie i środowisko

Jaguary preferują tereny trawiaste, lesiste i tropikalne Ameryki Południowej i Środkowej oraz pustynne południowe Ameryki Północnej. Występuje zazwyczaj w pobliżu wody.

Tryb życia i zachowanie

Jaguar preferuje samotniczy tryb życia. W ciągu dnia wyleguje się w jaskiniach lub innych zacisznych miejscach. Samiec patrolując swoje rozległe terytorium oznacza je moczem, informując inne samce o swojej obecności. W okresie godowym dochodzi do walk pomiędzy samcami. Jest zwierzęciem aktywnym w nocy. Tak jak wszystkie inne koty ma zdolność doskonałego widzenia w mroku. Jaguar świetnie pływa.

Morfologia i anatomia

Długość ciała wynosi od 100 cm do 200 cm, długość ogona około 65 cm. Ciężar ciała wynosi około 100 kg.

Pożywienie

Pożywienie jaguara stanowią zwykle duże ssaki (tapiry, kapibary, pekari, leniwce), w razie głodu zjada również drobne ssaki i ptaki, atakuje też krokodyle i żółwie. Często jego łupem padają ryby. Zdarza się, że jaguar atakuje człowieka.

Rozmnażanie

Jaguary większą część roku żyją samotnie. W sierpniu i wrześniu samce poszukują samic, dochodzi wtedy do walk między samcami. Po około stu dniach ciąży samica rodzi dwoje lub troje młodych, wyróżniających się jaśniejszym ubarwieniem. Kocięta ważą od 700 do 900 gramów. Otwierają oczy po dwóch tygodniach, a mleko ssą przez sześć miesięcy.

Ochrona i zagrożenia NT

Gatunek ten bliski zagrożenia wymarciem. Ma status NT w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

To najcięższy i najbardziej niebezpieczny kot Ameryki. Największe okazy pochodzą z Brazylii. Inna, choć nieprawidłowa nazwa tego kota to pantera amerykańska.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Panthera o. arizonensis - jaguar arizoński, (Goldman, 1932)
Panthera o. centralis - jaguar środkowoamerykański, (Mearns, 1901)
Panthera o. goldmani - jaguar jukatański, (Mearns, 1901)
Panthera o. hernandesii - jaguar jukatański, (Gray, 1857)
Panthera o. onca - jaguar amazoński, (Linnaeus, 1758)
Panthera o. palustris - jaguar duży, (Ameghino, 1888)
Panthera o. paraguensis - jaguar paragwajski, (Hollister, 1914)
Panthera o. peruviana - jaguar paragwajski, (de Blainville, 1843)
Panthera o. veraecruscis - jaguar teksański, (Nelson & Goldman, 1933)

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Felis onca - Linnaeus, 1758

Pytania

p>Czy czarny jaguar i czarna pantera to to samo?

Nie. To różne gatunki.

Pokrewne gatunki ssaków

Ciekawostki

Dlaczego koty spadają na cztery łapy?

Ciekawostki

Ile śpią ssaki?

Ciekawostki

Najmniejszy ssak

Ciekawostki

Największy ssak

Ciekawostki

Jak dużo jedzą zwierzęta?

QUIZ

Rasy kotów cz.I — quiz

QUIZ

Prawda i mity o kotach — quiz

QUIZ

Ssaki Polski — quiz

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

pod red. Kazimierza Kowalskiego – Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz – Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
Praca zbiorowa – Encyklopedia zwierząt Ssaki, ISBN 83-85-85152-05-9, Elipsa 1991
Alfred Brehm – Życie zwierząt. Ssaki, PWN 1963
Praca zbiorowa – Wielka Encyklopedia Przyrody. Ssaki, ISBN 83-7079-784-9, MUZA SA 1997
Jiří Gaisler, Jan Zejda – Ssaki świata, ISBN 83-7079-773-3, MUZA SA 1995