Sardela europejska, chamsa
(Engraulis encrasicolus)

Sardela europejska, chamsa (Engraulis encrasicolus) to gatunek niewielkiej ryby z rodziny sardelowatych. Ciało sardeli jest wydłużone i smukłe. Ma dośc duże oczy. Grzbiet jest ciemny, zielony, rzadziej zielononiebieski. Boki są srebrzyste.Spód jest jasny. Samiec wzdłuż linii bocznej ma kostne twory. Ma szeroki i głęboko wcięty otwór gębowy, który sięga aż za linie oczu. Szczęka górna wysunięta, koniec pyska stanowi charakterystyczny "nos".

Nazwa gatunku

Sardela europejska, chamsa (Engraulis encrasicolus)

Synonimy

Anchoa guineensis (Rossignol & Blache, 1961)
Anchoviella guineensis Rossignol & Blache, 1961
Clupea encrasicolus Linnaeus, 1758
Engraulis amara Risso, 1827
Engraulis argyrophanus Valenciennes, 1848
Engraulis capensis Gilchrist, 1913
Engraulis encrasicholus (Linnaeus, 1758)
Engraulis encrasicholus ponticus Alesandrov, 1927
Engraulis encrassicolus (Linnaeus, 1758)
Engraulis engrasicholus (Linnaeus, 1758)
Engraulis guineensis (Rossignol & Blache, 1961)
Engraulis meletta Cuvier, 1829
Engraulis russoi Dulzetto, 1947
Engraulis vulgaris Nilsson, 1832
Engraulus encrasicholus (Linnaeus, 1758)

Nazwy obce

angielska: European anchovy
niemiecka: Europäische Sardelle
czeska: Sardel obecná
francuska: Anchois commun
hiszpańska: Boquerón, bocarte, anchoa europea, aladroque

Pierwsze opisanie gatunku

(Linnaeus, 1758)

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - nie;
Afryka - tak;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Ameryka Środkowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;

Wielkość

Długość: od 15 cm do 20 cm

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ryby kostnoszkieletowe (Osteichtyes)
Rząd: Śledziokształtne (Clupeiformes)
Rodzina: Sardelowate (Engraulididae)

Występowanie i środowisko

Występuje w wodach słonych, a czasem także w słonawych. Występuje we wschodniej części Atlantyku. Najliczniejsza jest w Morzu Śródziemnym i Czarnym, rzadko bywa w Zatoce Gdańskiej.

Tryb życia i zachowanie

Prowadzi pelagiczny tryb życia, żyje w ławicach. Odbywa dalekie wędrówki. Ryba ta żyje zaledwie 3-4 lata.

Morfologia i anatomia

Sardela europejska osiąga 15 cm długości ciała, w wyjątkowych warunkach 20 cm. Ma bardzo delikatną łuskę i wierzchnią część skóry, która szybko odpada.

Pożywienie

Zjada skorupiaki i larwy ryb (plankton).

Rozmnażanie

Tarło odbywa kilka razy w ciągu roku od czerwca do października. Po tarle samce giną. W drugim roku życia osiąga dojrzałość płciową. Ikra pływa w toni wodnej. Po roku czasu larwy osiągają już długość 10 cm.

Ochrona i zagrożenia

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. To ryba o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym. W Polsce gatunek ten nie jest objęty żadną ochroną.