Trznadel
(Emberiza citrinella)

Trznadel, trznadel żółtobrzuch (Emberiza citrinella) to rodzimy, chroniony ptak śpiewający z rodziny trznadlowatych. Samiec w upierzeniu godowym ma spód i głowę cytrynowożółte z ciemnymi smużkami na głowie, przepaskę brązowawą na piersi, reszta ciała brązowawo-ciemnoszara plamkowana. Kuper jest brązowawy. Skrajne sterówki są białe. Samica jest mniej żółta. Obie płci są tej samej wielkości, zbliżonej do wróbla.

Nazwa gatunku

Trznadel (Emberiza citrinella)

Nazwy obce

angielska: Yellowhammer
niemiecka: Goldammer
czeska: Strnad obecný
francuska: Bruant jaune
hiszpańska: Escribano cerillo

Pierwsze opisanie gatunku

Linnaeus, 1758

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - nie;
Ameryka Północna - nie;
Ameryka Południowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;
Trznadel - mapa występowania na świecie

Legenda

Obszary całorocznego występowania

Obszary gniazdowania

Obszary zimowania

Wielkość

Długość: 19 cm
Ciężar: do 30 g

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Wróblowate, wróblowe (Passeriformes)
Rodzina: Trznadlowate (Emberizidae)

Jaja

Średnie wymiary: 21,6 mm × 16,3 mm
Jajo emu

Występowanie i środowisko

Europa, Syberia. Dość liczny w Polsce. Preferuje tereny nizinne, pola, łąki z zakrzewieniami, zadrzewienia, szczególnie iglaste młodnik, pola, zręby. To typowy ptak terenów rolniczych, choć unika upraw monokulturowych. Zimuje na ścierniskach. W Polsce jest liczny i pospolity. To najbardziej pospolity przedstawiciel trznadlowatych w naszym kraju.

Tryb życia i zachowanie

Poza lęgami żyje w stadach. Częściowo wędrowny, częściowo osiadły. Nie ma charakterystycznego lotu. Śpiewa aż do końca lata.

Pożywienie

Zjada owady i nasiona traw oraz zbóż, także jagody.

Rozmnażanie

Gatunek monogamiczny. Samce na początku pory lęgowej opuszczają stado i zajmują swoje rewiry. Potem do nich dołączają samice. Samiec zaciekle chroni swojego terenu. Gniazduje na ziemi pod krzakiem lub kępa traw, także nisko na krzakach. Zbudowane jest z łodyg roślin zielnych, traw, mchu, jest wysłane włosiem i trawami. Wyprowadza 2-3 lęgi w roku: w kwietniu-maju i maju-czerwcu. W zniesieniu 3-5 jaj, które samica wysiaduje przez 12-14 dni. Czasem zastępuje ją samiec. Samice przebywają w gnieździe przez 2 tygodnie.