Barczatkowate
Barczatkowate (Lasiocampidae) to rodzina dużych motyli, która liczy dziś około 2200 gatunków. W Polsce żyje 19 gatunków z tej rodziny owadów.
Wygląd
To zwykle motyle pokryte gęstymi włoskami. Ciało jest zwykle masywne, odwłok gruby. Skrzydła są zwykle brązowe, czerwonawe, pomarańczowe lub szare ze skromnym rysunkiem w postaci pojedynczej przepaski lub delikatnych kropek. Samce są na ogół mniejsze od samic, obie płcie mogą się również różnić kolorem skrzydeł. Samce mają też bardziej pierzaste czułki. Postać dorosła tego motyla ma zredukowaną ssawkę. Nie ma też przyoczek. Gąsienice są obficie owłosione, włosy często tworzą szczoteczki. Włoski niektórych gatunków są parzące.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Gastropacha populifolia
Barczatka chochołówka (Gastropacha populifolia) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie żółtawobrązowe, pokrojem i barwą upodabnia się do uschniętego listka.

Gastropacha quercifolia
To najwieksza barczatka w naszym kraju. Przypomina nieco opadły, jesienny liść dębu. Niewielka plamka znajduje się środku skrzydeł pierwszej pary. Tułów i odwłok są duże i silnie zbudowane, są też owłosione.

Lasiocampa quercus
Barczatka dębówka (Lasiocampa quercus) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Skrzydła są brunatne z żółtawymi przepaskami u samców i żółtobrązowe z jasnymi przepaskami u samic.


Lasiocampa trifolii
Barczatka koniczynówka (Lasiocampa trifolii) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Samica jest większa od samca, poza tym podobnie ubarwiona. Ubarwienie dość zmienne, od brązowego do szarawego.

Euthrix potatoria
Barczatka napójka (Euthrix potatoria) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Samica jest większa od samca, a jej skrzydła są dużo bardziej jaśniejsze, żółtawe. Ubarwienie brązowawe.

Phyllodesma tremulifolia
Barczatka osiczanka (Phyllodesma tremulifolia) to motyl z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie rudobrązowe z ciemną plamką na żyłce poprzecznej. Skraj przedniego skrzydła biało przyprószony.

Poecilocampa populi
Barczatka osinówka (Poecilocampa populi) to gatunek motyla nocnego z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie ciemnobrunatne, kołnierz jaśniejszy. Na pierwszej parze skrzydeł żółtawe przepaski.

Dendrolimus pini
Barczatka sosnówka (Dendrolimus pini) to motyl nocny z rodziny barczatkowatych. Samica jest nieco większa od samca. Skrzydła na brzegach są lekko pofałdowane. Ubarwienie tułowia, skrzydeł oraz rysunek na skrzydłach są bardzo zmienne.

Odonestis pruni
Barczatka śliwienica (Odonestis pruni) to motyl z rodziny barczatkowatych. Ubarwienie pomarańczowe z brunatnymi przepaskami. Skrzydła zakończone faliście. Na żyłce poprzecznej widoczna biała plamka.

Malacosoma castrensis
Barczatka wilczomleczówka to dość rzadki u nas motyl. Samica jest większa od samca. Samiec ma żółtą głowę, tułów i skrzydła pierwszej pary. Dwie wąskie, brunatne przepaski przebiegają przez skrzydła pierwszej pary.

Malacosoma neustria
Pierścienica nadrzewka, prządka pierścienica (Malacosoma neustria) to motyl z rodziny barczatkowatych. Skrzydła koloru beżowego, z czego druga para jest jaśniejsza. Na skrzydłach pierwszej pary widoczne dwa cienkie paski.
Inne gatunki
- Barczatka miesięcznica (Cosmotriche lobulina)
- Barczatka kataks (Eriogaster catax)
- Barczatka puchowica (Eriogaster lanestris)
- Barczatka rymikola (Eriogaster rimicola)
- Barczatka malinówka (Macrothylacia rubi)
- Barczatka frankońska (Malacosoma franconica)
- Barczatka borówczanka (Phyllodesma ilicifolia)
- Barczatka głogowica (Trichiura crataegi)
Występowanie i środowisko
Motyle te wystepują na terenie całego kraju. Związane są na ogół ze środowiskiem leśnym, spotykane są rzadziej na łąkach i ugorach.
Tryb życia i zachowanie
To owady o nocnej aktywności, choć niektóre gatunki można zobaczć podczas lotu także za dnia. Lot samic jest ociężały i powolny. Samce latają lepiej. Niektóre gatunki tworzą grupy i budują specjalne gniazda z przędzy. Zimują gąsienice, jaja lub poczwarki.
Morfologia i anatomia
Brak danych.
Rozmnażanie
Samce giną zaraz po kopulacji. Samica składa jaja pojedynczo lub w pakiecie. Przepoczwarzenie następuje w kokonie.
Pożywienie
Owady dorosłe zwykle nie pobierają pokarmu. Larwy odżywiają się tkankami roślin zielnych, krzewów i drzew, zjadają głównie liście.
Ochrona i zagrożenia
Kilka gatunków występuje rzadko w Polsce. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt znajdują się dwa gatunki. Barczatka rymikola i frańkowska uważane są za wymarłe w Polsce. Barczatka sosnówka i barczatka pierścienica to szkodniki drzew.
Ciekawostki
Gąsienice niektórych gatunków bronią się za pomocą parzących włosków.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | Barczatka chochołówka: Okres lotu barczatki chochołówki. | |||||||||
● | ● | ● | Barczatka dębolistna: Okres występowania postaci dorosłej barczatki dębolistnej. | |||||||||
● | Barczatka dębolistna: Następuje przepoczwarzenie barczatki dębolistnej. | |||||||||||
● | ● | ● | Barczatka koniczynówka: Okres lotu barczatki koniczynówki. | |||||||||
● | ● | ● | Barczatka osiczanka: Okres lotu barczatki osiczanki. | |||||||||
● | ● | Barczatka osinówka: Okres lotu barczatki osinówki. | ||||||||||
◂ | ● | ● | ▸ | Barczatka sosnówka: Okres lotu motyla barczatki sosnówki. | ||||||||
● | ● | ● | Barczatka śliwienica: Okres lotu barczatki śliwienicy. |
© medianauka.pl, 2015-02-20, RODZ-251
Jak szybko latają owady?

Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.
Co to jest efekt motyla?

Co motyl ma wspólnego z efektem motyla? Czy rzeczywiście drobna zmiana w układzie może wywołać katastrofalne skutki? Co ma wspólnego efekt motyla z teorią chaosu?