Barczatkowate

Barczatkowate (Lasiocampidae) to rodzina dużych motyli, która liczy dziś około 2200 gatunków. W Polsce żyje 19 gatunków z tej rodziny owadów.

Wygląd

To zwykle motyle pokryte gęstymi włoskami. Ciało jest zwykle masywne, odwłok gruby. Skrzydła są zwykle brązowe, czerwonawe, pomarańczowe lub szare ze skromnym rysunkiem w postaci pojedynczej przepaski lub delikatnych kropek. Samce są na ogół mniejsze od samic, obie płcie mogą się również różnić kolorem skrzydeł. Samce mają też bardziej pierzaste czułki. Postać dorosła tego motyla ma zredukowaną ssawkę. Nie ma też przyoczek. Gąsienice są obficie owłosione, włosy często tworzą szczoteczki. Włoski niektórych gatunków są parzące.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Barczatka dębolistna PL

Gastropacha quercifolia

To najwieksza barczatka w naszym kraju. Przypomina nieco opadły, jesienny liść dębu. Niewielka plamka znajduje się środku skrzydeł pierwszej pary. Tułów i odwłok są duże i silnie zbudowane, są też owłosione.

Barczatka dębówka PL

Lasiocampa quercus

Barczatka dębówka (Lasiocampa quercus) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Skrzydła są brunatne z żółtawymi przepaskami u samców i żółtobrązowe z jasnymi przepaskami u samic.

♂

Barczatka napójka PL

Euthrix potatoria

Barczatka napójka (Euthrix potatoria) to gatunek motyla z rodziny barczatkowatych. Samica jest większa od samca, a jej skrzydła są dużo bardziej jaśniejsze, żółtawe. Ubarwienie brązowawe.

Barczatka sosnówka PL

Dendrolimus pini

Barczatka sosnówka (Dendrolimus pini) to motyl nocny z rodziny barczatkowatych. Samica jest nieco większa od samca. Skrzydła na brzegach są lekko pofałdowane. Ubarwienie tułowia, skrzydeł oraz rysunek na skrzydłach są bardzo zmienne.

♀

Barczatka wilczomleczówka PL

Malacosoma castrensis

Barczatka wilczomleczówka to dość rzadki u nas motyl. Samica jest większa od samca. Samiec ma żółtą głowę, tułów i skrzydła pierwszej pary. Dwie wąskie, brunatne przepaski przebiegają przez skrzydła pierwszej pary.

Pierścienica nadrzewka, prządka pierścienica PL

Malacosoma neustria

Pierścienica nadrzewka, prządka pierścienica (Malacosoma neustria) to motyl z rodziny barczatkowatych. Skrzydła koloru beżowego, z czego druga para jest jaśniejsza. Na skrzydłach pierwszej pary widoczne dwa cienkie paski.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

• Barczatka miesięcznica (Cosmotriche lobulina)
• Barczatka kataks (Eriogaster catax)
• Barczatka puchowica (Eriogaster lanestris)
• Barczatka rymikola (Eriogaster rimicola)
• Barczatka chochołówka (Gastropacha populifolia)
• Barczatka koniczynówka (Lasiocampa trifolii)
• Barczatka malinówka (Macrothylacia rubi)
• Barczatka frankońska (Malacosoma franconica)
• Barczatka śliwienica (Odonestis pruni)
• Barczatka borówczanka (Phyllodesma ilicifolia)
• Barczatka osiczanka (Phyllodesma tremulifolia)
• Barczatka osinówka (Poecilocampa populi)
• Barczatka głogowica (Trichiura crataegi)

Występowanie i środowisko

Motyle te wystepują na terenie całego kraju. Związane są na ogół ze środowiskiem leśnym, spotykane są rzadziej na łąkach i ugorach.

Tryb życia i zachowanie

To owady o nocnej aktywności, choć niektóre gatunki można zobaczć podczas lotu także za dnia. Lot samic jest ociężały i powolny. Samce latają lepiej. Niektóre gatunki tworzą grupy i budują specjalne gniazda z przędzy. Zimują gąsienice, jaja lub poczwarki.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Samce giną zaraz po kopulacji. Samica składa jaja pojedynczo lub w pakiecie. Przepoczwarzenie następuje w kokonie.

Pożywienie

Owady dorosłe zwykle nie pobierają pokarmu. Larwy odżywiają się tkankami roślin zielnych, krzewów i drzew, zjadają głównie liście.

Ochrona i zagrożenia

Kilka gatunków występuje rzadko w Polsce. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt znajdują się dwa gatunki. Barczatka rymikola i frańkowska uważane są za wymarłe w Polsce. Barczatka sosnówka i barczatka pierścienica to szkodniki drzew.

Ciekawostki

Gąsienice niektórych gatunków bronią się za pomocą parzących włosków.

© medianauka.pl, 2015-02-20, RODZ-251