Barczatkowate

Barczatkowate (Lasiocampidae) to rodzina dużych motyli, która liczy dziś około 2200 gatunków. W Polsce żyje 19 gatunków z tej rodziny owadów.

Wygląd

To zwykle motyle pokryte gęstymi włoskami. Ciało jest zwykle masywne, odwłok gruby. Skrzydła są zwykle brązowe, czerwonawe, pomarańczowe lub szare ze skromnym rysunkiem w postaci pojedynczej przepaski lub delikatnych kropek. Samce są na ogół mniejsze od samic, obie płcie mogą się również różnić kolorem skrzydeł. Samce mają też bardziej pierzaste czułki. Postać dorosła tego motyla ma zredukowaną ssawkę. Nie ma też przyoczek. Gąsienice są obficie owłosione, włosy często tworzą szczoteczki. Włoski niektórych gatunków są parzące.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Gastropacha quercifolia

To najwieksza barczatka w naszym kraju. Przypomina nieco opadły, jesienny liść dębu. Niewielka plamka znajduje się środku skrzydeł pierwszej pary. Tułów i odwłok są duże i silnie zbudowane, są też owłosione.

Dendrolimus pini

Barczatka sosnówka (Dendrolimus pini) to motyl nocny z rodziny barczatkowatych. Samica jest nieco większa od samca. Skrzydła na brzegach są lekko pofałdowane. Ubarwienie tułowia, skrzydeł oraz rysunek na skrzydłach są bardzo zmienne.

Nazwa rodziny

Barczatkowate (Lasiocampidae)

Występowanie

Liczba gatunków na świecie

2200

Liczba gatunków w Polsce

19

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Owady (Insecta)
Rząd: Motyle (Lepidoptera)
Rodzina: Barczatkowate (Lasiocampidae)

Długość ciała

Rozpiętość skrzydeł: od 24 do 90 mm (w Polsce)

Najmniejszy gatunek w Polsce

Barczatka dębolistna (Gastropacha quercifolia)

Inne gatunki

• Barczatka napójka (Euthrix potatoria)
• Barczatka dębówka (Lasiocampa quercus)
• Barczatka wilczomleczówka (Malacosoma castrensis)
• Pierścienica nadrzewka, prządka pierścienica (Malacosoma neustria)

Występowanie i środowisko

Motyle te wystepują na terenie całego kraju. Związane są na ogół ze środowiskiem leśnym, spotykane są rzadziej na łąkach i ugorach.

Tryb życia i zachowanie

To owady o nocnej aktywności, choć niektóre gatunki można zobaczć podczas lotu także za dnia. Lot samic jest ociężały i powolny. Samce latają lepiej. Niektóre gatunki tworzą grupy i budują specjalne gniazda z przędzy. Zimują gąsienice, jaja lub poczwarki.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Samce giną zaraz po kopulacji. Samica składa jaja pojedynczo lub w pakiecie. Przepoczwarzenie następuje w kokonie.

Pożywienie

Owady dorosłe zwykle nie pobierają pokarmu. Larwy odżywiają się tkankami roślin zielnych, krzewów i drzew, zjadają głównie liście.

Ochrona i zagrożenia

Kilka gatunków występuje rzadko w Polsce. W Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt znajdują się dwa gatunki. Barczatka rymikola i frańkowska uważane są za wymarłe w Polsce. Barczatka sosnówka i barczatka pierścienica to szkodniki drzew.

Ciekawostki

Gąsienice niektórych gatunków bronią się za pomocą parzących włosków.

Zdjęcia - galeria

© medianauka.pl, 2015-02-20, RODZ-251