Spis treści:
Człowiekowate
Człowiekowate, małpy człekokształtne (Hominidae) to rodzina małp człekokształtnych, która liczy dziś 7 gatunków w 4 rodzajach. Zaliczamy tutaj człowieka, orangutany, szympansy i goryle.
Człowiekowate nie posiadają ogona. Kończyny przednie są dłuższe w porównaniu do tylnych. Dłonie i ramiona są bardzo ruchliwe. Oprócz ludzi, wszystkie inne rodzaje mają częściową umiejętność stania na dwóch nogach.
Poniższa tabela zawiera dane na temat występowania opisanych tu gatunków z tej rodziny na różnych kontynentach. Jeżeli jeden gatunek występuje na kilku kontynentach, to jest ujęty we wszystkich tych miejscach.
| Kontynent | Liczba gatunków |
|---|---|
| Europa | 1 |
| Azja | 3 |
| Afryka | 5 |
| Ameryka Północna | 1 |
| Ameryka Południowa | 1 |
| Australia | 1 |
| Antarktyda | 1 |
Tryb życia i zachowanie
Poruszają się po ziemi na dwóch kończynach, podpierając się rękami, po drzewach za pomocą brachiacji. Stan psychiczny wyrażają za pomocą mimiki twarzy.
Wszyscy przedstawiciele małp człekokształtnych żyją w grupach rodzinnych i wyróżniają się złożonością zachowań socjalnych.
Morfologia i anatomia
Pierwszy palec stopy jest przeciwstawny. Człekokształtne rozróżniają barwy. Mózg jest duży, o złożonej strukturze. Czaszka małpy człekokształtnej ma wydatne wały nadoczodołowe.
Rozmnażanie
U samic występuje menstruacja. Ciąża trwa 8-9 miesięcy. Samice rodzą zazwyczaj jedno młode, rzadko więcej. Młode jest bezradne i przez długi czas wymaga ścisłej opieki matki.
Pożywienie
Są wszystkożerne. Zjadają jednak głównie owoce i liście, niektóre gatunki również owady. Szympansy i ludzie jedzą także mięso kręgowców.
Ochrona i zagrożenia
Większość gatunków jest zagrożona wyginięciem.
Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.
Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)
Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.
Ciekawostki
Wszystkie wielkie małpy potrafią wytwarzać narzędzia.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:
- człowiek rozumny (Homo sapiens) PL
- goryl nizinny (Gorilla gorilla)
- orangutan sumatrzański (Pongo abelii)
- orangutan, orang, orangutan borneański (Pongo pygmaeus)
- szympans (Pan troglodytes)
- szympans karłowaty (Pan paniscus)
Inne gatunki
- goryl wschodni (Gorilla beringei)
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN — Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
- Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz — Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
- pod red. Kazimierza Kowalskiego — Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
- Praca zbiorowa — Wielka Encyklopedia Przyrody. Ssaki, ISBN 83-7079-784-9, MUZA SA 1997
- Praca zbiorowa — Encyklopedia zwierząt Ssaki, ISBN 83-85-85152-05-9, Elipsa 1991
© medianauka.pl, 2014-01-08, RODZ-136
Data aktualizacji artykułu: 2022-08-18