Spis treści:

Człowiekowate

Człowiekowate, małpy człekokształtne (Hominidae) to rodzina małp człekokształtnych, która liczy dziś 7 gatunków w 4 rodzajach. Zaliczamy tutaj człowieka, orangutany, szympansy i goryle.

Wygląd

Człowiekowate nie posiadają ogona. Kończyny przednie są dłuższe w porównaniu do tylnych. Dłonie i ramiona są bardzo ruchliwe. Oprócz ludzi, wszystkie inne rodzaje mają częściową umiejętność stania na dwóch nogach.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Człowiek rozumny PL

Homo sapiens

Człowiek rozumny (Homo sapiens) czyli człowiek żyjący współcześnie, jest zaliczany do ssaków. Podstawowe cechy biologiczne człowieka to inteligencja, duży i zaawansowany w rozwoju mózg, kończyny górne nie pełniące roli lokomocyjnej, przeciwstawny kciuk, po

Goryl nizinny

Gorilla gorilla

Goryl nizinny to naczelny ssak z rodziny człekokształtnych. Jest największą małpą. Żyje w grupach rodzinnych w niedostępnych lasach tropikalnych.

Orangutan sumatrzański

Pongo abelii

Orangutan sumatrzański (Pongo abelii) to ssak z rodziny człowiekowatych, do niedawna uznawany za podgatunek orangutana. Futro rude, brązowawe. Twarz naga. U samców wyraźne talerze policzkowe.

Orangutan, orang, orangutan borneański

Pongo pygmaeus

Orangutan, zwany także orangiem to ssak z rodziny małp człekokształtnych o ciele pokrytym szorstkim, długim, rudym włosiem. To druga co do wielkości małpa na świecie.

Szympans

Pan troglodytes

Szympans to najlepiej znana nauce małpa człekokształtna. Pod względem rozwoju psychicznego stoi najwyżej ze wszystkich zwierząt. Dzięki tym zwierzętom wprowadzono szczepionkę przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby.

Szympans karłowaty

Pan paniscus

Szympans karłowaty, bonobo (Pan paniscus) to ssak naczelny z rodziny człowiekowatych. Jest mniejszy od szympansa, ma czarną twarz oraz węższą klatkę piersiową i dłuższe kończyny.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

goryl wschodni (Gorilla beringei)

Poniższa tabela zawiera dane na temat występowania opisanych tu gatunków z tej rodziny na różnych kontynentach. Jeżeli jeden gatunek występuje na kilku kontynentach, to jest ujęty we wszystkich tych miejscach.

Kontynent	Liczba gatunków
Europa	1
Azja	3
Afryka	5
Ameryka Północna	1
Ameryka Południowa	1
Australia	1
Antarktyda	1

Tryb życia i zachowanie

Poruszają się po ziemi na dwóch kończynach, podpierając się rękami, po drzewach za pomocą brachiacji. Stan psychiczny wyrażają za pomocą mimiki twarzy.

Wszyscy przedstawiciele małp człekokształtnych żyją w grupach rodzinnych i wyróżniają się złożonością zachowań socjalnych.

Morfologia i anatomia

Pierwszy palec stopy jest przeciwstawny. Człekokształtne rozróżniają barwy. Mózg jest duży, o złożonej strukturze. Czaszka małpy człekokształtnej ma wydatne wały nadoczodołowe.

Rozmnażanie

U samic występuje menstruacja. Ciąża trwa 8-9 miesięcy. Samice rodzą zazwyczaj jedno młode, rzadko więcej. Młode jest bezradne i przez długi czas wymaga ścisłej opieki matki.

Pożywienie

Są wszystkożerne. Zjadają jednak głównie owoce i liście, niektóre gatunki również owady. Szympansy i ludzie jedzą także mięso kręgowców.

Ochrona i zagrożenia

Większość gatunków jest zagrożona wyginięciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Wszystkie wielkie małpy potrafią wytwarzać narzędzia.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska-Jurgiel, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz - Polskie nazewnictwo ssaków świata, 978-83-88147-15-9, Muzeum i Instytut Zoologii PAN 2015
pod red. Kazimierza Kowalskiego - Mały słownik zoologiczny - ssaki, Wiedza Powszechna 1975
Praca zbiorowa - Wielka Encyklopedia Przyrody. Ssaki, ISBN 83-7079-784-9, MUZA SA 1997
Praca zbiorowa - Encyklopedia zwierząt Ssaki, ISBN 83-85-85152-05-9, Elipsa 1991

Ile śpią ssaki?

Ssaki potrafią przesypiać w głębokim śnie naprawdę długi okres czasu. Jakie ssaki śpią najdłużej, a które nie potrzebują zbyt wiele snu?

Najmniejszy ssak

Jakie ssaki osiągają najmniejsze rozmiary na świecie, a jakie w Polsce? Gdzie można je spotkać?

Największy ssak

Który z saków jest największy na świecie, a który w Polsce? Czy w historii żyły większe ssaki niż obecnie? Czy są to ssaki wodne czy lądowe?

Jak dużo jedzą zwierzęta?

Czy tylko człowiek bywa obżartuchem? Czy w świecie zwierząt również można znaleźć łakomczuchów? Ile pokarmu zjadają różne zwierzęta?