Kruszczycowate
Kruszczycowate (Cetonidae) to rodzina owadów, która zaliczana jest do chrząszczy. W Polsce żyje 16 gatunków z tej rodziny owadów.
Wygląd
To zwykle dość duże chrząszcze, mające masywne ciało, bardzo małą głowę z krótkimi, zagiętymi czułkami zakończonymi wachlarzowatą buławką, owalne przedplecze, nierzadko ze zrośniętymi pokrywami skrzydłowymi. Ciało jest metalicznie zielone, czarne, brunatne lub żółte z czarnymi pasami. Do tej rodziny należą najpiękniej ubarwione gatunki na świecie. Larwa jest pędrakiem.
Gatunki
Wykaz gatunków.
Eudicella woermanniEudicella woermanni
To występujący w Afryce dość duży chrząszcz o zielono-złotym ubarwieniu z charakterystycznym rogiem na głowie. Ma dość masywne ciało o zielonej barwie ze złocistym połyskiem.
Pachnoda peregrinaPachnoda peregrina
Pachnoda peregrina to gatunek pięknego chrząszcza z rodziny kruszczycowatych, spotykany w domowych hodowlach. Ma ciemne ubarwienie z kolorowymi elementami.
Stephanorrhina guttataStephanorrhina guttata
Stephanorrhina guttata to gatunek kolorowego chrząszcza. Ubarwienie zielono-pomarańczowo-czerwone z charakterystycznymi białymi plamami. Białe obszary to dołki wypełnione delikatnym włosiem.
Koślawka PLValgus hemipterus
Koślawka (Valgus hemipterus) to gatunek małego chrząszcza z rodziny kruszczycowatych, zaliczany w niektórych źródłach do poświętnikowatych. Występuje tu dymorfizm płciowy.
Kruszczyca aemulaPachnoda aemula
Kruszczyca aemula (Pachnoda aemula) to gatunek kruszczycy pochodzący ze środkowej części Afryki. Charakteryzuje go zmienny wygląd. Poszczególne osobniki mogą różnić nie tylko wzór na pancerzu, ale i kolor.
Kruszczyca złotawka PLCetonia aurata
Kruszczyca złotawka (Cetonia aurata) to pospolicie występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, z pięknym zielonym, metalicznie połyskującym pancerzem. Na pokrywach znajduje się szary deseń w postaci plam.
Kwietnica różówka PLProtaetia cuprea
Kwietnica różówka (Protaetia cuprea) to występujący w Polsce przedstawiciel kruszczycowatych, bardzo podobny do kruszczycy złotawki. Ciało jest dość masywne, głowa mała z krótkimi, zagiętymi, zakończonymi rozczapierzoną buławką czułkami.
Łanocha pobrzęcz PLOxythyrea funesta
Łanocha pobrzęcz (Oxythyrea funesta) to występujący głównie na południu chrząszcz o czarnym ubarwieniu, z jasnymi plamkami na pokrywach skrzydłowych oraz przedpleczu. Na całym ciele znajdują się drobne włoski.
Orszoł prążkowany PLTrichius fasciatus
Orszoł prążkowany (Trichius fasciatus) to wyjątkowy chrząszcz z rodziny kruszczycowatych. To jedyny gatunek w Polsce z kruszczycowatych, który próbuje naśladować swoim ubarwieniem błonkówki wyposażone w żądło.
Pachnica dębowa PLOsmoderma eremita
Pachnica dębowa (Osmoderma eremita) to gatunek chrząszcza, u którego stwierdzono wydzielanie feromonów przez samce. Są ciemno ubarwione, pokrywy skrzydłowe z lekkim połyskiem. To największa krajowa kruszczyca.
Zacnik PLGnorimus nobilis
Zacnik (Gnorimus nobilis) to chrząszcz z rodziny kruszczycowatych o pięknym, zielonym ubarwieniu z metalicznym połyskiem. To gatunek przede wszystkim terenów górskich.
Zdjęcia - galeria
Inne gatunki
- Dicranocephalus dabryi
- Eupecilia australasiae
- Kwietnica okazała (Protaetia aeruginosa)
- Trichius rosaceus
- Kosmatek pospolity (Tropinota hirta)
Występowanie i środowisko
Owady te można spotkać na terenie całego kraju.
Tryb życia i zachowanie
Kruszczyce potrafią latać bez otwierania pokryw skrzydłowych. Skrzydła są wysuwane ze szczelin między pokrywami. To jedne z najlepiej latających chrząszczy na świecie.
Morfologia i anatomia
Brak danych.
Rozmnażanie
Larwy rozwijają się często w spróchniałym drewnie, a także w gruncie. Rozwój trwa od roku do trzech lat.
Pożywienie
Larwy zjadają butwiejące drewno lub szczątki roślin. Imagines żywią się pyłkiem kwiatów i nektarem, a także sokiem okaleczonych drzew.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
Kruszczyce potrafią latać bez otwierania pokryw skrzydłowych. Skrzydła są wysuwane ze szczelin między pokrywami.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ● | ● | ● | ● | Kruszczyca złotawka: Okres, w którym można często spotykać postać imago kruszczycy złotawki. | ||||||
| ● | ● | ● | ● | Łanocha pobrzęcz: Okres, w którym można spotykać postać imago łanochy pobrzęcz. | ||||||||
| ● | ● | ● | Orszoł prążkowany: Można spotkać orszoła prążkowanego na kwiatach na śródleśnych polanach. | |||||||||
| ● | ● | Pachnica dębowa: Okres aktywności postaci dorosłej pachnicy dębowej. |
© medianauka.pl, 2015-08-23, RODZ-345
Jak szybko latają owady?
Owady są jedynymi bezkręgowcami, które potrafią latać. Część owadów porusza się w powietrzu lotem spadochronowym, szybowcowym, pływnym lub stojącym. Rozpiętość prędkości i różnych gatunków jest znaczna i może być zaskakująco duża.
Czy w Polsce można jeszcze odkryć nowe gatunki zwierząt?
Czasem można się spotkać z przekonaniem u ludzi, że w świecie zwierząt w Polsce wszystko już zostało zbadane i powiedziane. Jak bardzo poznaliśmy rodzime gatunki zwierząt? Czy można w Polsce jeszcze coś odkryć?