Lirogon wspaniały

Lirogon wspaniały (Menura novaehollandiae) to gatunek ptaka wróblowego z rodziny lirogonów, wielkości kury domowej. To jeden z największych ptaków wróblowych na świecie. Ciało jest z wierzchu szarobrązowe, spód jaśniejszy. Samiec jest wyposażony w imponujący ogon, przypominający tren sukni. Ogon ten składa się z przekształconych sterówek. Dwa pióra są taśmowate, 12 prawie bez chorągiewek, zewnętrzne przypominają ramiona liry. Samica jest mniejsza od samca, a ogon jest mniej okazały.

Występowanie i środowisko

Lirogon wspaniały zamieszkuje Australię, w jej południowo-wschodniej części, w lasach deszczowych.

Tryb życia i zachowanie

Ma zdolność do naśladowania różnych dźwięków. Większą część czasu lirogon spędza na ziemi. Słabo lata. Lot jest ślizgowy. Noc spędza wysoko na drzewie, na które wspina się za pomocą serii skoków. Lirogon wspaniały jest samotnikiem, który broni swego terytorium. Ptak ten dożywa 30 lat.

Morfologia i anatomia

Długość ciała samca wynosi do 103 cm, samicy do 80 cm. Ciężar ciała samca wynosi 0,9-1,1 kg, samicy 0,7-1 kg. Nogi są długie, szare, z mocnymi palcami, dzięki którym ptak może kopać w podłożu. Świetnie biega.

Pożywienie

Lirogon wspaniały żywi się bezkręgowcami.

Rozmnażanie

Samce budują na ziemi kopce, na których odbywają toki. Toki trwają nawet połowę dnia. Samiec potrząsa i nakrywa się ogonem. Kopulacja odbywa się na kopcu. Zaledwie jedno jajo samica znosi zimą. Gniazdo ma zamkniętą od góry konstrukcję z patyków, mchu, paproci z bocznym wejściem. Budowane jest na ziemi lub tuż nad nią. Co zdumiewające, dość często i na kilka godzin samica pozostawia jajo bez opieki, przez co okres inkubacji trwa aż 50 dni. Pisklęta rosną wolno. Pozostają w gnieździe około 50 dni. Młodymi opiekuje się tylko samica.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Nazwa ptaka "lirogon" pochodzi od błędnego przekonania angielskich biologów, którzy badając skórę ptaka (jaką mieli do dyspozycji), doszli do wniosku, że lirogony trzymają ogon cały czas w górze, przypominając lirę. W rzeczywistości tak nie jest.