Pluszcze

Pluszcze (Cinclidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 5 gatunków w 1 rodzaju. W Polsce żyje tylko jeden gatunek z tej rodziny ptaków, ale występuje rzadko.

Wygląd

Ptaki te są upierzone na brązowo, czarno lub szaro. Czasem występuje biała plama na podgardlu, plecach lub głowie. Mają krępą budowę ciała z krótkim ogonem. Ich upierzenie nie przemaka dzięki wydzielinie z gruczołu kuprowego. Mięśnie piersiowe są dobrze rozwinięte, co umożliwia im poruszanie skrzydłami pod wodą, nawet pod prąd. Samiec i samica wyglądają podobnie.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Pluszcz białogłowy

Cinclus leucocephalus

Pluszcz białogłowy (Cinclus leucocephalus) to gatunek ptaka z rodziny pluszczy. Ptak ten ma ciemne upierzenie za wyjątkiem białego wierzchu głowy, gardła, piersi i spodu oraz białej plamy na wierzchu.

Pluszcz zwyczajny PL Lęgowy sporadycznie Bardzo nieliczny

Cinclus cinclus

Pluszcz zwyczajny to rodzimy przedstawiciel pluszczy, jednocześnie jedyny gatunek występujący w Europie. Ptak ten ma mocno rozwinięte mięśnie piersiowe, co umożliwia mu poruszanie skrzydłami pod wodą.

Inne gatunki

• Pluszcz meksykański (Cinclus mexicanus)
• Pluszcz ciemny (Cinclus pallasii)
• Pluszcz rdzawogardły (Cinclus schulzii)

Występowanie i środowisko

Zamieszkuje obszary czystych wód płynących, na ogół w górskich obszarach Ameryki Północnej i Południowej, Europy, Azji i północnej Afryki.

Tryb życia i zachowanie

Ptaki te przystosowały się do polowania w wartkich strumieniach, nurkowania w nich i chodzenia po ich dnie. Zdolności tej nie posiada wyłącznie pluszcz rdzawogardły, który prawdopodobnie zdolności te utracił. Pluszcze są odporne na mróz. Gdy woda zamarza, ptaki te polują pod lodem. Jeden z gatunków pod wodą może przebywać nawet 30 sekund.

Zwykle są to ptaki osiadłe, choć niektóre populacje podejmują dalsze wędrówki.

Rozmnażanie

To monogamiczne ptaki. Rozród przypada na wiosnę. Ptaki te budują z mchu duże i głębokie konstrukcje, zamknięte od góry, na ogół nad wodą płynącą. Gniazdo może być wykorzystywane wielokrotnie. Samica składa 4-6 jaj. Okres inkubacji trwa 17-25 dni. Śmiertelność w ciągu pierwszych 6 miesięcy wśród młodych ptaków wynosi 80%!

Pożywienie

Zjadają przede wszystkim larwy owadów, żyjących w wodzie, a więc widelnic, jętek, chruścików. Żywią się też mięczakami, rzadziej kijankami i małymi rybkami.

Ochrona i zagrożenia

Tylko pluszcz rdzawogardły jest narażony na wymarcie. Ptaki te są bardzo czułe na spadek czystości wody i degradację środowiska.

Ciekawostki

To ptaki bardzo odporne na ujemne temperatury. Pluszcz może przeżyć temperaturę -45°C.

Zdjęcia - galeria

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

Liczebność

Status