Węże właściwe, wężowate

Węże właściwe, wężowate, połozowate (Colubridae) to rodzina gadów, do której zaliczamy 60% wszystkich żyjących dziś węży. Rodzina ta liczy dziś około 1600 gatunków. W Polsce żyją 4 gatunki z tej rodziny gadów. Wyróżniamy wiele podrodzin połozowatych:

• Homalopsinae - 40 gatunków, są to wodne gatunki z Azji i Australii;
• Xenodermatinae - z Azji;
• Calamariinae - 80 gatunków z Azji
• Pareatinae - gatunki z Azji, odżywiają się ślimakami;
• Boodontinae - gatunki z Afryki i Madagaskaru;
• Natricinae - węże z Ameryki Północnej, Azji i Europy;
• Xenodontinae - węże z Ameryki;
• Pseudoxenodontinae - żyją w Azji;
• Colubrinae.

Wygląd

Na głowie węży właściwych znajduje się 9 dużych, symetrycznie ułożonych tarcz. Charakterystyczna jest także duża liczba zębów (nawet 100). Ogon jest długi, słabo wyodrębniony od tułowia. Niektóre z gatunków są jadowite. U jadowitych gatunków występują duże zęby jadowe, które są zaopatrzone w rynienki, którymi ścieka jad.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Coronella austriaca

Gniewosz plamisty to często mylony ze żmiją zygzakowatą wąż żyjący w naszym kraju. Nie jest jadowity. Grzbiet jest brązowy lub rdzawy u samców, u samic szary. Na głowie znajduje się ciemnobrązowa podkowiasta plama.

Zamenis longissimus

Wąż Eskulapa jest największym wężem żyjącym w Europie, także w naszym kraju. Jest dość agresywny, ale nie jest niebezpieczny dla człowieka. Grzbiet jest brązowy, czasem z drobnym, siatkowym deseniem. Za głową znajdują się dwie jasne plamy.

Elaphe carinata

Wąż śmierdziel, nazywany także królewskim, zjada inne węże. Gdy jest zagrożony wydziela substancję o nieprzyjemnej woni. Młode węże śmierdziele są brązowe. Żyje w północnej części Chin, Wietnamie i Tajwanie.

Orthriophis taeniurus, Elaphe taeniura

Wąż tajwański to wąż z Azji występujący w wielu odmianach barwnych i podgatunkach. Ubarwienie jest zmienne, w zależności od podgatunku. Najczęściej występujące ubarwienie jest szaro-złote.

Elaphe guttata

Wąż zbożowy (Elaphe guttata) to gatunek niejadowitego węża z rodziny połozowatych, pięknie ubarwiony, o smukłym kształcie ciała. Wąż ten jest częstym podopiecznym w terrariach.

Pituophis melanoleucus

Zaskroniec igliwiowy to największy wąż Ameryki Północnej, którego długość osiąga 2,5 m. Gatunek ten wykształcił specjalną głośnię, która umożliwia wydawania głośnych dźwięków ostrzegawczych.

Natrix tessellata

Zaskroniec rybołów to europejski gad z rodziny węży właściwych osiągający długość nawet 1,5 metra, żywiący się głównie rybami. Młode osobniki mają w okolicy skroni żółte lub białe plamy z czarnymi obrzeżami.

Natrix natrix

Zaskroniec zwyczajny to gad z rodziny wężowatych osiągający długość nawet 2 metrów, dość pospolity w naszym kraju. Za głową i za okolicą skroniową po obu stronach znajduje się charakterystyczna żółta lub pomarańczowa, półksiężycowata plama.

Nazwa rodziny

Węże właściwe, wężowate (Colubridae)

Występowanie

Wszystkie kontynenty za wyjątkiem Antarktydy.

Liczba gatunków na świecie

1600

Liczba gatunków w Polsce

4

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Gady (Reptilia)
Rząd: Łuskonośne (Squamata)
Rodzina: Węże właściwe, wężowate (Colubridae)

Długość ciała

Brak danych.

Quizy

Quiz - Gady Polski - poziom podstawowy - 20 pytań

Inne gatunki

• Ahaetulla nasuta
• Dysfolid (Dispholidus typus)
• Połoz mandaryński (Elaphe mandarina)
• Wąż czułkowy (Erpeton tentaculum)
• Fordonia (Fordonia leucobalia)
• Heterodon nasicus
• Homoroselaps lacteus
• Wąż królewski, lancetogłów mleczny (Lampropeltis triangulum)
• Pythonodipsas carinata
• Sibon annulata
• Thamnophis sauritus
• Xenodermus javanicus
• Xenodon rabdocephalus

Występowanie i środowisko

Są to gatunki ciepłolubne. Żyją na wszystkich kontynentach świata za wyjątkiem Antarktydy. Są związane ze środowiskiem lądowym lub wodnym.

Tryb życia i zachowanie

Większość gatunków pokonuje swoje ofiary bez użycia jadu.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Większość z węży właściwych składa jaja. Reszta jest jajożyworodna. Zwykle do rozmnażania węże połozowate przystępują raz w roku lub rzadziej i to zwykle w określonym okresie.

Pożywienie

Zjadają małe kręgowce (ryby, żaby, ssaki, ptaki, gady), skorupiaki, owady, dżdżownice, ślimaki. Ofiary są połykane w całości. Tylko fordonia potrafi oderwać odnóża od reszty ciała kraba.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

Wiele ludzi pada ofiarą jadowitych węży z tej rodziny gadów, także herpetologów, badających te zwierzęta w ich środowisku naturalnym. Jadowite gatunki są bardzo niebezpieczne dla ludzi.

Zdjęcia - galeria

© medianauka.pl, 2014-01-06, RODZ-146