Spis treści:

Chronkowate

Chronkowate (Thamnophilidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 237 gatunków w 45 rodzajach. W Polsce chronkowate nie występują. Niegdyś wraz z mrówkowodami (Conopophagidae) stanowiły jedną rodzinę.

Wygląd

Ptaki te mają zwykle szare lub czarne i białe ubarwienie, na ogół z kontrastowymi pręgami, paskami, plamami. Samice nie są ubarwione tak kontrastowo jak samce. Na grzbiecie występuje ukryta biała plama. Samce prezentują ją podczas godów, a obie płci w swojej obronie.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów. Kliknij na nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Inne gatunki

czarnomrowik czerwonooki (Akletos goeldii)
czarnomrowik epoletowy (Akletos melanoceps)
ściółkowczyk szarobrzuchy (Ammonastes pelzelni)
andomrowiniec (Ampelornis griseiceps)
ściółkowczyk białobrzuchy (Aprositornis disjuncta)
śliniacznik (Biatas nigropectus)
mrówkowodzik brazylijski (Cercomacra brasiliana)
mrówkowodzik smolisty (Cercomacra carbonaria)
mrówkowodzik szary (Cercomacra cinerascens)
mrówkowodzik rzeczny (Cercomacra ferdinandi)
mrówkowodzik peruwiański (Cercomacra manu)
mrówkowodzik lśniący (Cercomacra melanaria)
mrówkowodzik żałobny (Cercomacra nigricans)
mrówinek wąwozowy (Cercomacroides fuscicauda)
mrówinek śniady (Cercomacroides laeta)
mrówinek czarniawy (Cercomacroides nigrescens)
mrówinek samotny (Cercomacroides parkeri)
mrówinek czarny (Cercomacroides serva)
mrówinek ciemny (Cercomacroides tyrannina)
zebrzak czubaty (Cymbilaimus sanctaemariae)
szperaczek (Dichrozona cincta)
leśnica długosterna (Drymophila caudata)
leśnica kreskowana (Drymophila devillei)
leśnica rudosterna (Drymophila genei)
leśnica stokowa (Drymophila hellmayri)
leśnica wenezuelska (Drymophila klagesi)
leśnica uboga (Drymophila malura)
leśnica szarawa (Drymophila ochropyga)
leśnica bambusowa (Drymophila rubricollis)
leśnica łuskowana (Drymophila squamata)
leśnica andyjska (Drymophila striaticeps)
krępomrowiec ponury (Dysithamnus leucostictus)
krępomrowiec czarnolicy (Dysithamnus mentalis)
krępomrowiec stokowy (Dysithamnus occidentalis)
krępomrowiec ołowiowy (Dysithamnus plumbeus)
krępomrowiec perlisty (Dysithamnus puncticeps)
krępomrowiec piegowaty (Dysithamnus stictothorax)
krępomrowiec smugogłowy (Dysithamnus striaticeps)
krępomrowiec rdzawogrzbiety (Dysithamnus xanthopterus)
gardlinek amazoński (Epinecrophylla amazonica)
gardlinek rudosterny (Epinecrophylla erythrura)
gardlinek brunatny (Epinecrophylla fulviventris)
gardlinek płowy (Epinecrophylla gutturalis)
gardlinek rudogrzbiety (Epinecrophylla haematonota)
gardlinek białooki (Epinecrophylla leucophthalma)
gardlinek ozdobny (Epinecrophylla ornata)
gardlinek stokowy (Epinecrophylla spodionota)
mrówkowiec rdzaworzytny (Euchrepomis callinota)
mrówkowiec białobrzuchy (Euchrepomis humeralis)
mrówkowiec żółtorzytny (Euchrepomis sharpei)
mrówkowiec rdzawogrzbiety (Euchrepomis spodioptila)
mrówkodławik bagienny (Formicivora acutirostris)
mrówkodławik czarnogłowy (Formicivora erythronotos)
mrówkodławik skalny (Formicivora grantsaui)
mrówkodławik białowstęgi (Formicivora grisea)
mrówkodławik cienkodzioby (Formicivora iheringi)
mrówkodławik jednobarwny (Formicivora littoralis)
mrówkodławik czarnobrzuchy (Formicivora melanogaster)
mrówkodławik górski (Formicivora serrana)
mrówkodzierzb czubaty (Frederickena fulva)
mrówkodzierzb falisty (Frederickena unduliger)
mrówkodzierzb czarnogardły (Frederickena viridis)
gołoczółek (Gymnocichla nudiceps)
mrówczyk dwubarwny (Gymnopithys bicolor)
mrówczyk białobrzuchy (Gymnopithys leucaspis)
mrówczyk okularowy (Gymnopithys rufigula)
czarnomrowik okopcony (Hafferia fortis)
czarnomrowik andyjski (Hafferia immaculata)
czarnomrowik panamski (Hafferia zeledoni)
mrówczynek czarnogłowy (Herpsilochmus atricapillus)
mrówczynek oliwkowy (Herpsilochmus axillaris)
mrówczynek szary (Herpsilochmus dorsimaculatus)
mrówczynek amazoński (Herpsilochmus dugandi)
mrówczynek szarogrzbiety (Herpsilochmus frater)
mrówczynek żółtobrewy (Herpsilochmus gentryi)
mrówczynek wielkodzioby (Herpsilochmus longirostris)
mrówczynek żółtobrzuchy (Herpsilochmus motacilloides)
mrówczynek maskowy (Herpsilochmus parkeri)
mrówczynek obrożny (Herpsilochmus pectoralis)
mrówczynek brazylijski (Herpsilochmus pileatus)
mrówczynek białopióry (Herpsilochmus praedictus)
mrówczynek popielaty (Herpsilochmus roraimae)
mrówczynek rdzawoskrzydły (Herpsilochmus rufimarginatus)
mrówczynek gujański (Herpsilochmus stictocephalus)
mrówczynek siwy (Herpsilochmus sticturus)
mrówczynek plamisty (Herpsilochmus stotzi)
leśniczka plamista (Hylophylax naevius)
leśniczka kropkowana (Hylophylax punctulatus)
jaguarek szczebiotliwy (Hypocnemis cantator)
jaguarek żółtawy (Hypocnemis flavescens)
jaguarek żółtobrewy (Hypocnemis hypoxantha)
jaguarek boliwijski (Hypocnemis ochrogyna)
jaguarek plamisty (Hypocnemis peruviana)
jaguarek oliwkowy (Hypocnemis rondoni)
jaguarek łuskowany (Hypocnemis striata)
jaguarek rdzawoboczny (Hypocnemis subflava)
szarook białosterny (Hypocnemoides maculicauda)
szarook czarnogardły (Hypocnemoides melanopogon)
perlinek (Hypoedaleus guttatus)
kusomrówiaczek rudobrzuchy (Isleria guttata)
kusomrówiaczek popielaty (Isleria hauxwelli)
sadzak perlisty (Mackenziaena leachii)
sadzak posępny (Mackenziaena severa)
perliczek (Megastictus margaritatus)
mrowiniec (Myrmeciza longipes)
szaromrowik inkaski (Myrmelastes brunneiceps)
szaromrowik wenezuelski (Myrmelastes caurensis)
szaromrowik amazoński (Myrmelastes humaythae)
szaromrowik ołowiany (Myrmelastes hyperythrus)
szaromrowik plamkoskrzydły (Myrmelastes leucostigma)
szaromrowik brazylijski (Myrmelastes rufifacies)
szaromrowik czarniawy (Myrmelastes saturatus)
szaromrowik ciemny (Myrmelastes schistaceus)
czarnoliczek białobrewy (Myrmoborus leucophrys)
czarnoliczek czubaty (Myrmoborus lophotes)
czarnoliczek żałobny (Myrmoborus lugubris)
czarnoliczek ciemnobrzuchy (Myrmoborus melanurus)
czarnoliczek białobrzuchy (Myrmoborus myotherinus)
mrówkołowik żółtogardły (Myrmochanes ambiguus)
mrówkołowik mały (Myrmochanes brachyurus)
mrówkołowik pstry (Myrmochanes cherriei)
mrówkołowik dwubarwny (Myrmochanes hemileucus)
mrówkołowik wąsaty (Myrmochanes ignotus)
mrówkołowik rzeczny (Myrmochanes klagesi)
mrówkołowik amazoński (Myrmochanes longipennis)
mrówkołowik brazylijski (Myrmochanes multostriatus)
mrówkołowik pacyficzny (Myrmochanes pacificus)
mrówkołowik żółtawy (Myrmochanes sclateri)
mrówkołowik pasiasty (Myrmochanes surinamensis)
mrowik andyjski (Myrmoderus eowilsoni)
mrowik modrooki (Myrmoderus ferrugineus)
mrowik białogardły (Myrmoderus loricatus)
mrowik czarnolicy (Myrmoderus ruficauda)
mrowik łuskowany (Myrmoderus squamosus)
ściółkowczyk czarnogardły (Myrmophylax atrothorax)
posuszek (Myrmorchilus strigilatus)
mrówczak (Myrmornis torquata)
mrówiaczek szary (Myrmotherula assimilis)
mrówiaczek białoboczny (Myrmotherula axillaris)
mrówiaczek skromny (Myrmotherula behni)
mrówiaczek czarnobrzuchy (Myrmotherula fluminensis)
mrówiaczek boliwijski (Myrmotherula grisea)
mrówiaczek ciemny (Myrmotherula iheringi)
mrówiaczek srokaty (Myrmotherula longicauda)
mrówiaczek siwy (Myrmotherula menetriesii)
mrówiaczek ubogi (Myrmotherula minor)
mrówiaczek łupkowy (Myrmotherula schisticolor)
mrówiaczek ciemnoskrzydły (Myrmotherula snowi)
mrówiaczek śniady (Myrmotherula sunensis)
mrówiaczek jednobarwny (Myrmotherula unicolor)
mrówiaczek białosterny (Myrmotherula urosticta)
łódkodziób kolumbijski (Neoctantes alixii)
łódkodziób czarnogardły (Neoctantes atrogularis)
łódkodziób czarny (Neoctantes niger)
mrówczyk szary (Oneillornis lunulatus)
mrówczyk białogardły (Oneillornis salvini)
białobrzeżek peruwiański (Percnostola arenarum)
białobrzeżek czarnogłowy (Percnostola rufifrons)
gołook białoczelny (Phlegopsis borbae)
gołook czarny (Phlegopsis erythroptera)
gołook plamisty (Phlegopsis nigromaculata)
dziwaczek maskowy (Pithys albifrons)
dziwaczek kasztanowaty (Pithys castaneus)
plamkówka (Pygiptila stellaris)
węglarz czarny (Pyriglena atra)
węglarz białokarkowy (Pyriglena leuconota)
węglarz białoskrzydły (Pyriglena leucoptera)
węglarz czarnogłowy (Pyriglena maura)
węglarz amazoński (Pyriglena similis)
mrówczaczek (Radinopsyche sellowi)
okularek maskowy (Rhegmatorhina berlepschi)
okularek rdzawoczuby (Rhegmatorhina cristata)
okularek czarnogłowy (Rhegmatorhina gymnops)
okularek białogardły (Rhegmatorhina hoffmannsi)
okularek białoczuby (Rhegmatorhina melanosticta)
mrówieńczyk (Rhopias gularis)
gajowiec (Rhopornis ardesiacus)
tarczomrowiec (Sakesphoroides cristatus)
mrowiec czarnoczuby (Sakesphorus canadensis)
mrowiec żałobny (Sakesphorus luctuosus)
rudogonka andyjska (Sciaphylax castanea)
rudogonka amazońska (Sciaphylax hemimelaena)
potoczak (Sclateria naevia)
czerwonook czarny (Sipia berlepschi)
czerwonook śniady (Sipia laemosticta)
czerwonook łupkowy (Sipia nigricauda)
czerwonook płaszczowy (Sipia palliata)
taraba (Taraba major)
zebrogłowik rdzawogrzbiety (Terenura maculata)
zebrogłowik popielaty (Terenura sicki)
rudzielik północny (Thamnistes anabatinus)
rudzielik południowy (Thamnistes rufescens)
ciemnotek amazoński (Thamnomanes ardesiacus)
ciemnotek szary (Thamnomanes caesius)
ciemnotek czarnogardły (Thamnomanes saturninus)
ciemnotek niebieskawy (Thamnomanes schistogynus)
chronka kropkowana (Thamnophilus aethiops)
chronka amazońska (Thamnophilus amazonicus)
chronka atlantycka (Thamnophilus ambiguus)
chronka wyżynna (Thamnophilus aroyae)
chronka nizinna (Thamnophilus atrinucha)
chronka obrożna (Thamnophilus bernardi)
chronka żałobna (Thamnophilus bridgesi)
chronka smolista (Thamnophilus cryptoleucus)
chronka kukająca (Thamnophilus divisorius)
chronka wenezuelska (Thamnophilus insignis)
chronka czarnogłowa (Thamnophilus melanonotus)
chronka białosterna (Thamnophilus melanothorax)
chronka pasiasta (Thamnophilus multistriatus)
chronka mysia (Thamnophilus murinus)
chronka czarna (Thamnophilus nigriceps)
chronka ciemna (Thamnophilus nigrocinereus)
chronka rdzawogrzbieta (Thamnophilus palliatus)
chronka białobrzucha (Thamnophilus pelzelni)
chronka ekwadorska (Thamnophilus praecox)
chronka plamista (Thamnophilus punctatus)
chronka czarnoskrzydła (Thamnophilus schistaceus)
chronka plamkoskrzydła (Thamnophilus stictocephalus)
chronka boliwijska (Thamnophilus sticturus)
chronka andyjska (Thamnophilus tenuepunctatus)
chronka brazylijska (Thamnophilus torquatus)
chronka jednobarwna (Thamnophilus unicolor)
chronka jasnobrzucha (Thamnophilus zarumae)
pręgopiórek północny (Willisornis poecilinotus)
pręgopiórek brazylijski (Willisornis vidua)
brązowiaczek (Xenornis setifrons)

Występowanie i środowisko

To ptaki zajmujące leśne środowisko. Występują w Ameryce Południowej oraz Środkowej.

Tryb życia i zachowanie

Niektóre gatunki tropią mrówki, których przemarsze przez lasy tropikalne powodują wypłaszanie innych owadów, na które polują chronkowate. Często tworzą stada mieszanych gatunków.

Rozmnażanie

Gniazdo to otwarta czarka umiejscowiona na drzewie w rozwidleniu gałęzi. Samica składa zwykle 2 jaja.

Pożywienie

Zjadają przede wszystkim owady, ale także małe owoce.

Ochrona i zagrożenia

Cztery gatunki są krytycznie zagrożone, 10 gatunków jest zagrożonych wymarciem, 11 jest narażonych na wyginięcie, 9 jest bliskich tego zagrożenia.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?

Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?