Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny

Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny (Russula vesca) to gatunek jadalnego grzyba z rodziny gołąbkowatych, bez wyraźnego zapachu, o orzechowym smaku. Gołąbki jadalne (wyborne) są cenionymi przez grzybiarzy grzybami.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny (Russula vesca)

© Igor Kramar – stock.adobe.com


Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

To grzyb pospolity w lasach liściastych i iglastych. Spotykany najczęściej pod bukami i świerkami.

Owocniki pojawiają się od maja do września.

Morfologia i anatomia

Kapelusz ma 5-10 cm średnicy. Trzon ma 3-8 cm wysokości.

Kapelusz w kolorze mięsa, czerwonawy, różowawy, liliowo-brązowy, często z rdzawymi plamami. Kształt najpierw kulisty, potem wypukły i rozpostarty. Skraj kapelusza bez skórki (około 1 mm, widoczne są białe ząbki), u starszych owocników z prążkami. Skórka łatwo schodzi do połowy kapelusza.

Blaszki białe lub ochrowate.

Miąższ jest biały.

Trzon biały, często z rdzawymi plamami, zbity, węższy u podstawy.

Podobne gatunki

Gołąbek jadalny jest podobny do także jadalnego gołąbka modrożółtego.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Smak: orzechowy

Zapach: brak

Zdatność: jadalny

gatunek jadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

lasy iglastelasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania
V VI VII VII IX
Inne cechy

Bez wyraźnego zapachu, ma orzechowy smaku. Kapelusz w kolorze mięsa, czerwonawy, różowawy, liliowo-brązowy, często z rdzawymi plamami. Skraj kapelusza bez skórki (około 1 mm, widoczne są białe ząbki), u starszych owocników z prążkami. Skórka łatwo schodzi

Symbioza

Buk pospolity, buk zwyczajny
(Fagus salvatica)
Świerk pospolity
(Picea abies)
Gołąbek ametystowy
Russula amethystina

Smak: brak danych

Zapach: jodoform

Zdatność: jadalny

gatunek jadalny

Środowisko: lasy liściaste

lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania
VII VII IX X
Inne cechy

Zapach jodoformu i łagodny w smaku. Kapelusz fioletowy, czerwony, liliowy. W środku ciemniejszy z żółtymi plamami. Blaszki żółtawe, szerokie, zatokowo wycięte. Miąższ jest biały i kruchy. Trzon biały, żółtawy lub brązowawy.

Symbioza

Świerk pospolity
(Picea abies)
Jodła pospolita
(Abies alba)
Gołąbek kruchy
Russula fragilis

Smak: ostry

Zapach: owocowy

Zdatność: trujący

gatunek trujący

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

lasy iglastelasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania
VII VII IX X
Inne cechy

Ma owocowy zapachu i ostry smak. Kapelusz różowy, liliowy, fioletowy lub nawet niebieskawy, jaśniejszy na skraju. Środek ciemny, często szarawy lub zielonkawy. Brzeg prążkowany. Blaszki białawe. Miąższ jest biały, kruchy. Trzon białawy, kruchy.


Rozmnażanie

Wysyp biały.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.



Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

       Okres występowania owocników gołąbka jadalnego (wybornego).
Pokaż tylko bieżące wydarzenia


Cechy

Środowsko

lasy iglaste
lasy liściaste

lasy iglastelasy liściaste
Jadalność

gatunek jadalny
gatunek jadalny
Inne cechy

grzyb mikoryzowy
Symbioza

Buk pospolity, buk zwyczajny
(Fagus salvatica)
Świerk pospolity
(Picea abies)

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.


Pokrewne gatunki grzybów


Jak postępować przy zatruciu grzybami?
Zatrucie grzybami może bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak postępować w takim przypadku? Jak udzielić choremu pomocy?
Grzyby pod ochroną
W Polsce 54 gatunków grzybów wielkoowocnikowych podlega ochronie ścisłej, wraz z grzybami zlichenizowanymi (porosty) to 232 gatunki. Ochrona gatunkowa częściowa obejmuje 63 (90 z porostami) gatunków grzybów.
Grzyby marynowane w occie
Grzybki marynowane w occie to doskonały sposób na zachowanie smaku grzybów na długi czas. Marynowanie w occie nadaje grzybom specyficzny smak. Stają się doskonałą przekąską i dodatkiem do innych potraw.
Jak suszyć grzyby?
Suszenie grzybów to jeden ze sposobów ich konserwowania, bardzo popularny wśród grzybiarzy. Suszenie nadaje grzybom nie tylko trwałość, ale dodaje im także aromatu i nie pozbawia ich przy tym wartości odżywczych.
Jak zbierać grzyby?
Czy przy grzybobraniu należy się kierować jakimiś zasadami? Czy wykręcać grzyby, czy też ścinać je nożykiem? Używać kosza czy reklamówki? Oto garść porad dla grzybiarzy.
Mikoryza
Mikoryza jest to zjawisko współżycia grzybów z korzeniami, a nawet nasionami roślin naczyniowych.
Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów
Gdzie się najlepiej wybrać na grzyby? Kiedy? W jakiej części Polski szukać? Nie wystarczy się wybrać zwyczajnie do lasu. Trzeba wiedzieć jeszcze kiedy i gdzie.
Grzyby trujące
Grzyby mogą zabić. Najgroźniejsze są muchomory, a wśród nich muchomor sromotnikowy i jadowity. dlatego zbieranie grzybów jest dla ludzi odpowiedzialnych.
Grzyby jadalne
Grzyby spożywa się od niepamiętnych czasów. Są elementem składowym wielu przepisów. Są zwykle dodatkiem do potraw, przyprawą, która nadaje specyficzny smak i zapach sosom, jajecznicy, bigosowi, sałatkom.


Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

  • Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
  • Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014

© medianauka.pl, 2021-03-06, GAT-639066




©® Media Nauka 2008-2023 r.