Świerk pospolity

Świerk pospolity (Picea abies) to gatunek zimozielonego drzewa szpilkowego z rodziny sosnowatych o leczniczych właściwościach i zmiennym pokroju. Wykorzystywany jako drzewko bożonarodzeniowe. Drzewo to jest sadzone w wielu (ponad 100) odmianach. W Polsce spotykanych jest około 50 odmian. Oto wybrane z nich:

'Acrocona' - odmiana niska, wolno rosnąca, polecana do ogrodów japońskich.
'Aurea' - odmiana o stożkowatym pokroju, szybko rosnąca, dorasta do 20 m.
'Barryi' - odmiana niska, wolno rosnąca, osiągająca 5 m wysokości.
'Cranstonii' - odmiana szybko rosnąca, o długich igłach, osiąga 15 m wysokości.
'Cruenta' - odmiana o przyrostach w kolorze czerwonawym.
'Cupressina' - odmiana o regularnym, stożkowatym pokroju, dorastająca do 10 m wysokości
'Echiniformis' - odmiana karłowata o kulistym, spłaszczonym pokroju, dorastająca do 60 cm wysokości.
'Formanek' - odmiana o pokładających się gałęziach, bez przewodnika.
'Frohburg' - odmiana niska (5 m wysokości), o zwisających gałęziach.
'Jana' - odmiana o kulistym pokroju, miękkich igłach.
'Little Gem' - odmiana karłowa, igły krótkie, jasnozielone.
'Maxwellii' - odmiana niska (1,5 m), wolno rosnąca.
'Nidiformis' - odmiana krzewiasta, o płaskim pokroju.
'Ohlendorfii' - odmiana karłowa, do ogrodów skalnych.
'Pendula' - odmiana o kolumnowym pokroju, szybko rosnąca, osiąga 8 m wysokości.
'Procumbens' - odmiana o spłaszczonym pokroju, do 50 cm wysokości i 3 m szerokości.
'Pusch' - odmiana karłowa o płaskokulistym pokroju, wysokość 1 m.
'Pygmaea' - odmiana wolno rosnąca, dorastająca do 80 cm, gęsty krzew.
'Virgata' - odmiana o luźnej koronie, dorastająca do 15 m wysokości, zaprezentowana w naszej galerii.

Zdjęcia – galeria

Kliknij obrazek, aby go powiększyć lub wyświetlić galerię, pokaz slajdów i dodatkowe opisy zdjęć.

⤢ POWIĘKSZ

Występowanie i środowisko PL

W naturze drzewa te rosną na południu i południowym wschodzie kraju, rzadziej na północnym-wschodzie. To gatunek pospolity w Tatrach. Gatunek obecny w Europie (poza zachodnimi rejonami) i w Ameryce Północnej, gdzie został introdukowany. Nie lubi suchego klimatu. Znosi cień. Jest wytrzymały na mróz.

Kwitnie od końca kwietnia do maja. Drzewo to żyje około 400 lat.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 50 m. Korona zwykle stożkowata.

Kora jest brunatnoczerwona. Łuszczy się.

Igły mają ciemnozielony kolor. Są równowąskie i zaostrzone, kłujące. Osiągają długość zwykle do 2,5, nie więcej niż 3,5 cm. Są umieszczone skrętolegle na pędzie, tworzą szczotkę. Igły pozostają na drzewie przez 5-7 lat.

Kwiaty są rozdzielnopłciowe. Kwiaty męskie zwisają, żeńskie wyrastają w górnej części drzewa, przypominają szyszki, mają czerwonawy kolor.

Szyszki mają wymiary od 10 do 18 na 3-4 cm. Są brązowe. Zwisają. Opadają w tym samym roku.

Rozmnażanie

To drzewo jednopienne, wiatropylne.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

Młode pędy są jadalne.

Igliwie zakwasza glebę w znacznym stopniu.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			◂	●								Kwitnie świerk pospolity.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Parametry

Kolor kwiatów

Grupa

drzewo

Stanowisko

nasłonecznione
półcień
cień

Środowsko

leśne

Użytek

rośliny ogrodowe
roślina lecznicza

Jadalność

Gatunek jadalny

Symbioza z grzybami (mikoryza)

Gąska krowia (Tricholoma vaccinum)
Gąska niepozorna (Tricholoma inamoenum)
Gąska żółtobrunatna (Tricholoma fulvum)
Gołąbek ametystowy (Russula amethystina)
Gołąbek jadalny, gołąbek wyborny (Russula vesca)
Goździeńczyk grzebieniasty (Clavulina cristata)
Maślaczek pieprzowy (Chalciporus piperatus)
Maślak zwyczajny (Suillus luteus)
Mleczaj dołkowany (Lactarius scrobiculatus)
Mleczaj paskudnik (Lactarius necator)
Mleczaj przydymiony (Lactarius lignyotus)
Mleczaj rydz, rydz (Lactarius deliciosus)
Mleczaj świerkowy (Lactarius deterrimus)
Muchomor czerwony (Amanita muscaria)
Wodnicha zaróżowiona (Hygrophorus erubescens)
Jeleniak sarni (Elaphomyces granulatus)
Siatkolist maczugowaty (Gomphus clavatus)
Kolczakówka kasztanowata (Hydnellum ferrugineum)
Sarniak dachówkowaty (Sarcodon imbricatus)

Pokrewne gatunki roślin

Świerk serbski
Picea omorika

Świerk biały
Picea glauca

Świerk kłujący, świerk srebrny
Picea pungens

Świerk sitkajski
Picea sitchensis

Sosnowate
Zobacz inne gatunki z tej rodziny.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Lucjan Kurowski – Drzewa i krzewy iglaste, ISBN 978-83-7763-284-0, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
Anna i Łukasz Przybyłowiczowie – Ilustrowana Encyklopedia Roślin Polski, ISBN 978-83-7705-826-8, PWN
Leokadia Witkowska-Żuk – Rośliny leśne, ISBN 978-83-7073-359-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2013
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej., ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004