Pełzacze

Pełzacze (Certhiidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 6 gatunków w 2 rodzajach. W Polsce żyją 2 gatunki z tej rodziny ptaków. Niegdyś do tej rodziny zaliczano także pomurnika.

Wygląd

To ptaki o niewielkich rozmiarach. Ich upierzenie jest na ogół brązowe. Palce nóg są długie, z zakrzywionymi pazurkami. Dziób jest dość długi, nieco zagięty w dół. Pięć gatunków ma w ogonie zaostrzone sterówki ze sztywną stosiną. Taka budowa piór pomaga ptakowi podpieranie się podczas wspinania się po pniu drzewa. Te same ptaki mają jasną stronę brzuszną. Pozostały jeden gatunek ma czarny spód w białe plamy.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Pełzacz amerykański

Certhia americana

Pełzacz amerykański (Certhia americana) to ptak z rodziny pełzaczy. Upierzenie brunatnoszare z jaśniejszymi i ciemniejszymi plamami z wierzchu. Spód jasny. Nad okiem biegnie biała brew.

Pełzacz leśny PL Lęgowy Średnio liczny

Certhia familiaris

Pełzacz leśny to gatunek rodzimy, podobny do pełzacza ogrodowego. Zasiedla lasy różnych typów na terenie całego kraju. Nad okiem występuje biała pręga. Dziób, zagięty w dół, jest nieco krótszy niż u pełzacza ogrodowego

Pełzacz ogrodowy PL Lęgowy Średnio liczny

Certhia brachydactyla

Pełzacz ogrodowy to niewielki ptak z rodziny pełzaczy, zamieszkujący lasy liściaste i mieszane, parki i większe zadrzewienia. Ma dość długi ogon. Kolorystyka upierzenia jest szarobrunatna, z jasnymi plamkami.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

Pełzacz dębowy (Certhia discolor)
Pełzacz himalajski (Certhia himalayana)
Pełzacz rdzaworzytny (Certhia nipalensis)
Pełzacz indyjski (Salpornis spilonotus)

Występowanie i środowisko

To ptaki Ameryki Północnej, Europy, Azji i Afryki. Pionowy zasięg występowania to 3000 m n.p.m. w Himalajach. Ptaki te są obecne w środowisku leśnym, zarówno iglastym jak i liściastym (w zależności od gatunku).

Tryb życia i zachowanie

Ptaki te są samotnikami. Prowadzą dzienny tryb życia.

Rozmnażanie

Gniazda to otwarte czarki, niestaranne, zwykle w szczelinach kory. Samica składa 3-9 jaj (Certhia) lub 2-3 jaja (Salpornis). Okres wysiadywania trwa dwa tygodnie. Młode pozostają w gnieździe przez kolejne 15-16 dni.

Pożywienie

Zjadają owady i pająki, których wyszukują na pniu drzew, wspinając się po nich do góry.

Ochrona i zagrożenia

Ptaki te nie są zagrożone wymarciem.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Pełzacz leśny: Możliwość obserwacji pełzacza lesnego w Polsce

◂

●

Pełzacz leśny: Okres składania jaj przez samicę pełzacza leśnego.

●

Pełzacz ogrodowy: Okres występowania w Polsce pełzacza ogrodowego.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.