Płomykówki

Płomykówki, płomykówkowate (Tytonidae) to rodzina ptaków drapieżnych z rzędu sów. Rodzina ta liczy dziś 16 gatunków w dwóch rodzajach. W Polsce żyje 1 gatunek z tej rodziny ptaków.

Wygląd

Charakterystycznymi cechami są sercowata szlara, słaby dziób, długie nogi. Upierzenie pomarańczowopłowe lub ciemne z wierzchu, od spodu zaś białe lub ciemnobrązowe. Samice są większe od samców.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Płomykówka PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Tyto alba

Płomykówka to typowy przedstawiciel rodziny płomykówek. Szlara ma kształt serca, jest rdzawa wokół oczu, reszta biała. Grzbiet jest szarobrązowy, kropkowany. Jest ptakiem osiadłym i aktywnym w nocy.

Puchówka orientalna

Phodilus badius

Puchówka orientalna (Phodilus badius) to gatunek sowy z rodziny płomykówek. Ptak ten ma bardzo charakterystyczną, kanciastą szlarę z wyraźnymi pionowymi elementami w kolorze czarnym. Upierzenie z wierzchu żółtordzawe, jasne od spodu.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

Puchówka afrykańska (Phodilus prigoginei)
Płomykówka złotawa (Tyto aurantia)
Płomykówka ziemna (Tyto capensis)
Płomykówka szarolica (Tyto glaucops)
Płomykówka rdzawolica (Tyto inexpectata)
Płomykówka atolowa (Tyto manusi)
Płomykówka falista (Tyto multipunctata)
Płomykówka brunatna (Tyto nigrobrunnea)
Płomykówka duża (Tyto novaehollandiae)
Płomykówka szarogłowa (Tyto rosenbergii)
Płomykówka jasna (Tyto sororcula)
Płomykówka madagaskarska (Tyto soumagnei)
Płomykówka przydymiona (Tyto tenebricosa)

Występowanie i środowisko

Płomykówki żyją w Europie, Afryce, Ameryce Północnej do granicy z Kanadą od południa, w Ameryce Południowej, Australii, na subkontynencie indyjskim, i w południowo-wschodniej Azji. Preferują otwarte tereny, rolnicze, luźne zadrzewienia oraz lasy.

Tryb życia i zachowanie

Płomykówki to ptaki drapieżne, które polują nocą i o zmierzchu. Są bezgłośnymi lotnikami. Budowa piór (opisana w artykule o sowach) umożliwia bezgłośny lot.

Morfologia i anatomia

Środkowy i wewnętrzny palec ma tę samą długość, a środkowy pazur jest ząbkowany. Obojczyk płomykówek jest połączony z mostkiem.

Rozmnażanie

Gniazduje w stodołach, innych budynkach rzadko nawiedzanych przez ludzi, skrzynkach lęgowych, dziuplach, norach w urwiskach, czasem też na ziemi. Samica znosi 2-9 owalnych jaj (czasem nawet 11). Okres wysiadywania to 27-34 dni. Pisklęta są gniazdownikami. W gnieździe przebywają przez 49-64 dni.

Pożywienie

Polują na ssaki do wielkości królika, ptaki, ryby, żaby, jaszczurki i duże owady. Płomykówki to tępiciele szczurów. Sowia rodzina potrafi złowić rocznie 1300 szczurów!

Ochrona i zagrożenia

Zagrożone są wyginięciem puchówka afrykańska i płomykówka brunatna, narażone są 4 gatunki. Płomykówki są związane z terenami rolniczymi, gdzie zwykle jest dostęp do dużej liczby gryzoni. Jednak stosowanie pestycydów i herbicydów przyczyniło się do ich wymierania.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.