Sowy w Polsce

Czy w Polsce sowy występują pospolicie? Ile gatunków sów występuje w Polsce? Jak duże bywają nasze sowy i czy trudno je spotkać?

W naszym kraju występuje 13 gatunków sów, jeden gatunek z rodziny płomykówkowatych i 12 z rodziny puszczykowatych. Z tych 13 gatunków 9 odbywa u nas lęgi. Wszystkie nasze sowy są objęte ochroną ścisłą, a w przypadku puchacza, ochroną są objęte także miejsca jego rozrodu.

Spośród wymienionych niżej gatunków, zalatującymi do nas od czasu do czasu są: sowa śnieżna, sowa jarzębata, syczek i puszczyk mszarny.

Puszczyk uralski

Nie wszystkie sowy to wyłącznie ptaki nocne. Niektóre sowy są także aktywne za dnia, czego przykładem może być uszatka błotna.

Czy polskie sowy odlatują na zimę do ciepłych krajów? Większość naszych sów prowadzi osiadły tryb życia. Tylko niektóre gatunki migrują za pokarmem. Do takich migrujących gatunków należy uszatka błotna, sowa jarzębata i sowa śnieżna.

Polskie sowy są zwykle samotnikami. Tylko podczas lęgów niektóre gatunki gromadzą się w większe grupy.

Sowy są trudne w obserwacji. Po pierwsze są aktywne o zmierzchu i w nocy, po drugie - potrafią przelecieć nad naszą głową zupełnie bezszelestnie.

Występowanie

Nasze krajowe gatunki występują w różnorodnych środowiskach. Można je spotkać w lasach, na pastwiskach, łąkach i polach, w parkach, na cmentarzach i w centrach miast. Warto podkreślić, że pewne gatunki występują tylko w konkretnych środowiskach.

Polowanie

Aż trudno uwierzyć, że puchacz jest w stanie upolować nawet lisa! Zwykle jednak ofiarami naszych sów padają norniki, myszy, płazy i gady, ptaki. Sowy zjadają też owady. Zdarza się też, że sowę spotkamy przy padlinie.

Ciekawym zwyczajem sów polujących na ssaki jest to, że swoim ofiarom przed zjedzeniem zwykle pozbawiają głowy. Upolowane ptaki zaś są oskubywane z piór.

Niestrawione resztki sowy zwracają w postaci wypluwek.

Sowom w polowaniu pomaga świetny wzrok, ale jeszcze bardziej słuch, dzięki któremu ptaki te są w stanie zlokalizować mysz, która porusza się pod warstwą śniegu.

Sowa wypatruje lub nasłuchuje ofiary ze stanowiska obserwacyjnego lub lub podczas bezszelestnego lotu patrolowego.

Rozród

Gatunki polskie to monogamiści, nierzadko łączące się w pary na całe życie. Najczęściej w ciągu roku para wyprowadza jeden lęg w ciągu roku, wyjątkowo dwa lub więcej.

Sowy nie budują gniazd. Samica składa jaja najczęściej w dziupli lub opuszczonego gniazda krukowatych, a także w zakamarkach różnych budynków, formacjach skalnych, a czasem nawet na ziemi.

Samica może znieść nawet kilkanaście jaj i wychować liczne potomstwo w latach, w których jest dostatek pożywienia. Gdy pożywienia jest mało, legi mogą się nie odbyć w ogóle. Jaja są wysiadywane przez około miesiąc.

Rekordy

Najbardziej pospolite sowy polskie to puszczyk (Strix aluco) i uszatka (Asio otus), które można spotkać nawet w miastach.

Puchacz zwyczajny

Największą polską sową jest puchacz (Bubo bubo), który osiąga nawet 4,2 kg wagi i 78 cm długości ciała. Gatunkiem najmniejszym z krajowych sów jest sóweczka (Glaucidium passerinum), która wazy zaledwie 80 g i mierzy 19 cm długości ciała.

Sowy polskie - wykaz gatunków

Oto gatunki sów występujących w Polsce:

Płomykówka (zwyczajna) PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Tyto alba

Płomykówka to typowy przedstawiciel rodziny płomykówek. Szlara ma kształt serca, jest rdzawa wokół oczu, reszta biała. Grzbiet jest szarobrązowy, kropkowany. Jest ptakiem osiadłym i aktywnym w nocy.

Pójdźka (zwyczajna) PL Lęgowy Bardzo nieliczny

Athene noctua

Pójdźka to rzadka u nas, niewielka sowa o brązowym upierzeniu z jasnym plamkowaniem. Sowa ta ma dość niewielkie rozmiary i okrągłą sylwetkę.

Puchacz (zwyczajny) PL Lęgowy Skrajnie nieliczny  ! 

Bubo bubo

Puchacz to największa z sów, rzadko spotykany w Polsce. Na głowie dwie kępy piór przypominają uszy. Puchacz doskonale widzi i słyszy. Ma charakterystyczne żółte lub pomarańczowe tęczówki oczu.

Puchacz śnieżny PL Zalatujący  ! 

Bubo scandiacus

Sowa śnieżna to drapieżny ptak o pięknym, białym upierzeniu z ciemnymi plamkami. Ma charakterystyczną białą szlarę wokół dzioba. Ma opierzone nogi. Samiec jest prawie cały biały, samica jest lekko nakrapiana.

Puszczyk (zwyczajny) PL Lęgowy Średnio liczny

Strix aluco

Puszczyk to najliczniejsza sowa w naszym kraju. Szlara ma kolisty kształt. Ciało pokryte ciemnymi, wzdłużnymi plamami. Lotki i sterówki są ciemnobrązowe. Pokrywy skrzydłowe mają białe końcowe plamy ułożone w 3 rzędy.

Puszczyk mszarny PL Zalatujący  ! 

Strix nebulosa

Puszczyk mszarny to rzadko występująca w naszym kraju sowa dość dużych rozmiarów. Szlara jest kolista, duża, przy oczach i dziobie - biały wąs. Pióra na grzbiecie brązowe, z kremowymi, białawymi plamami.

Puszczyk uralski PL Lęgowy Bardzo nieliczny  ! 

Strix uralensis

Puszczyk uralski to piękna sowa, zamieszkująca lasy iglaste z rozległymi bagnami i polanami, występująca również w Polsce. Ma długi i zaostrzony ogon. Nie występuje dymorfizm płciowy w upierzeniu. Samica jest większa od samca.

Sowa jarzębata PL Zalatujący  ! 

Surnia ulula

Sowa jarzębata to rzadka w Polsce sowa, aktywna w dzień, , czatująca na ofiary na czubku drzewa. U sowy tej występuje dłuższy ogon niż u innych gatunków tej rodziny ptaków.

Sóweczka (zwyczajna) PL Lęgowy Bardzo nieliczny  ! 

Glaucidium passerinum

Sóweczka to najmniejsza sowa występująca w Polsce. Jest wielkości szpaka. Występuje tylko w starych borach iglastych. Pierś jest jasna, ciemno prążkowana. Spód jest biały, ciemno i grubo kreskowany.

Syczek (zwyczajny) PL Zalatujący

Otus scops

Syczek to gatunek małej sowy z rodziny puszczykowatych. Samiec i samica ubarwione są tak samo. Występuje forma szara oraz ruda. Sowa ta ma słabo widoczną szlarę. Skoki są słabo opierzone, palce nagie, szarawe.

Uszatka (zwyczajna) PL Lęgowy Nieliczny

Asio otus

Sowa uszata, zwana także uszatką, to chroniona sowa wielkości wrony o charakterystycznych piórach przypominających uszy. Uszatka jest aktywna o zmierzchu i nocą. Dzień spędza w koronie drzew. Poluje na terenie otwartym.

Uszatka błotna PL Lęgowy sporadycznie Przelotny / przylatujący  ! 

Asio flammeus

Uszatka błotna, sowa błotna to sowa z rodziny puszczykowatych, jeden z niewielu gatunków sów prowadzących dzienny tryb życia. Ma jasną szlarę, okrągłą maskę wokół oczu. Oczy są żółte. Nad maską czasem widać pęczki piór.

Włochatka (zwyczajna) PL Lęgowy Bardzo nieliczny  ! 

Aegolius funereus

Włochatka to bardzo nieliczny w Polsce gatunek sowy. Ma dość dużą głowę zaopatrzoną w duże oczy z żółtymi tęczówkami. Wierzch ciała jest brązowy z jasnymi plamkami. Spód jest jasny z brązowym plamkowaniem.

Ostatnio opublikowane w Pytajniku

Krokodyle łzy - czy krokodyl płacze?

Czy krokodyle płaczą? Co to znaczy wylewać krokodyle łzy? Co to wszystko ma wspólnego ze szczerością?

Indyki — czego o nich nie wiecie?

Indyki są znane przede wszystkim jako ptaki hodowlane. Czy można je spotkać w naturze?

Piranie — mit czy rzeczywistość?

Piranie uchodzą za wyjątkowo krwiożercze ryby rodem z horrorów. Czy rzeczywiście piranie są na tyle niebezpieczne, by zagrozić człowiekowi?

Zobacz więcej

Przeglądaj wszystkie artykuły dotyczące ciekawostek ze świata nauki.

Zobacz też

© medianauka.pl, 2022-01-01, A-4298