Sosna zwyczajna, sosna pospolita
Sosna zwyczajna, sosna pospolita (Pinus sylvestris) to gatunek zimozielonego drzewa szpilkowego z rodziny sosnowatych. To bardzo pospolite drzewo spotykane w lasach. To także drzewo o leczniczych właściwościach. Znanych jest wiele odmian (ponad 150, w Polsce około 30) i ras geograficznych sosny pospolitej.
Wybrane odmiany:
- 'Aurea' - odmiana o złotych zimą igłach.
- 'Fastigiata' - odmiana smukła, podobna do topoli włoskiej.
- 'Glauca' - odmiana niewiele odróżniająca się od gatunku.
- 'Glauca Nana' - odmiana karłowa, o pokroju kulistym.
- 'Globosa Viridis' - odmiana karłowa, o pokroju piramidalnym.
- 'Gold Coin' - odmiana wysoka, o niebieskozielonych igłach, zimą żółtozielonych.
- 'Sandringham' - odmiana krzewiasta (130 cm wysokości), o stożkowatym pokroju.
- 'Watereri' - odmiana o gęstych igłach.
Występowanie i środowisko PL
Rośnie w Europie, Azji, introdukowana w Ameryce Północnej. Aklimatyzuje się w bardzo różnych warunkach. Rośnie na skałach, torfowiskach, piasku. Lubi przewiewne podłoże. Jest odporna na suszę, upały i mrozy. Jest wybitnie światłolubna. W Polsce występuje na nizinach. Pionowy zasięg występowania to 600 m n.p.m. Wyżej przyjmuje postać karłowatą.
Kwitnie w maju. Długość życia wynosi zwykle 300-350, wyjątkowo 500 lat.
Morfologia i anatomia
Osiąga wysokość 40 m, maksymalnie 48 m. Korona jest wysoko osadzona.
Kora jest brunatna w dolnej części drzewa, w górnej części żółtoczerwona, łuszcząca się.
Igły są długie na 3-7 cm, szarozielone, niebieskozielone, skręcone wokół własnej osi i proste, wyrastają po dwa na jednym pędzie. Są sztywne, drobno piłkowane. Są trwałe przez 3 lata.
Kwiaty męskie wyrastają w dużej liczbie u podstawy młodych pędów. Z początku są jajowate, po kwitnieniu walcowate. Kwiaty żeńskie mają czerwonawy kolor i wyrastają parami lub po trzy na wierzchołku pędu. Ziarna pyłku mają po dwie komory powietrzne. Jeden kwiat męski produkuje 150 tysięcy ziaren pyłu.
Szyszki są szare lub żółtobrązowe o zmiennym kształcie, o długości od 3 do 6 cm i szerokości 2-3 cm, zaokrąglonej podstawie, o stożkowatym kształcie.
Rozmnażanie
To drzewo jednopienne, wiatropylne.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
To najbardziej licznie występujące rodzime drzewo. Około 70% upraw leśnych porasta właśnie sosna zwyczajna.
Młode pędy i kwiaty męskie są jadalne!
Zdjęcia - galeria
© medianauka.pl, 2019-08-18, GAT-4561 OpisKalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ● Kwitnie sosna pospolita.
Parametry
drzewo
nasłonecznione
półcień
leśne
synantropijne
rośliny ogrodowe
Gatunek jadalny
Borowik sosnowy (Boletus pinophilus)
Gąska zielonka (Tricholoma equestre)
Maślaczek pieprzowy (Chalciporus piperatus)
Maślak pstry (Suillus variegatus)
Maślak sitarz (Suillus bovinus)
Maślak ziarnisty (Suillus granulatus)
Maślak zwyczajny (Suillus luteus)
Mleczaj rudy (Lactarius rufus)
Mleczaj rydz, rydz (Lactarius deliciosus)
Jeleniak sarni (Elaphomyces granulatus)
Kolczakówka kasztanowata (Hydnellum ferrugineum)
Sarniak dachówkowaty (Sarcodon imbricatus)
Pokrewne gatunki roślin
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 IUCN
- Lucjan Rutkowski - Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej., ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
- Leokadia Witkowska-Żuk - Rośliny leśne, ISBN 978-83-7073-359-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2013
- Lucjan Kurowski - Drzewa i krzewy iglaste, ISBN 978-83-7763-284-0, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
- Owen Johnson, David More - Drzewa - Przewodnik Collinsa, ISBN 978-83-7073-643-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
- Anna i Łukasz Przybyłowiczowie - Ilustrowana Encyklopedia Roślin Polski, ISBN 978-83-7705-826-8, PWN
