Sosna zwyczajna, sosna pospolita

Sosna zwyczajna, sosna pospolita (Pinus sylvestris) to gatunek zimozielonego drzewa szpilkowego z rodziny sosnowatych. To bardzo pospolite drzewo spotykane w lasach. To także drzewo o leczniczych właściwościach. Znanych jest wiele odmian (ponad 150, w Polsce około 30) i ras geograficznych sosny pospolitej.

Wybrane odmiany:

'Aurea' - odmiana o złotych zimą igłach.
'Fastigiata' - odmiana smukła, podobna do topoli włoskiej.
'Glauca' - odmiana niewiele odróżniająca się od gatunku.
'Glauca Nana' - odmiana karłowa, o pokroju kulistym.
'Globosa Viridis' - odmiana karłowa, o pokroju piramidalnym.
'Gold Coin' - odmiana wysoka, o niebieskozielonych igłach, zimą żółtozielonych.
'Sandringham' - odmiana krzewiasta (130 cm wysokości), o stożkowatym pokroju.
'Watereri' - odmiana o gęstych igłach.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Sosna zwyczajna, sosna pospolita (Pinus sylvestris)

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Rośnie w Europie, Azji, introdukowana w Ameryce Północnej. Aklimatyzuje się w bardzo różnych warunkach. Rośnie na skałach, torfowiskach, piasku. Lubi przewiewne podłoże. Jest odporna na suszę, upały i mrozy. Jest wybitnie światłolubna. W Polsce występuje na nizinach. Pionowy zasięg występowania to 600 m n.p.m. Wyżej przyjmuje postać karłowatą.

Kwitnie w maju. Długość życia wynosi zwykle 300-350, wyjątkowo 500 lat.

Morfologia i anatomia

Osiąga wysokość 40 m, maksymalnie 48 m. Korona jest wysoko osadzona.

Kora jest brunatna w dolnej części drzewa, w górnej części żółtoczerwona, łuszcząca się.

Igły są długie na 3-7 cm, szarozielone, niebieskozielone, skręcone wokół własnej osi i proste, wyrastają po dwa na jednym pędzie. Są sztywne, drobno piłkowane. Są trwałe przez 3 lata.

Kwiaty męskie wyrastają w dużej liczbie u podstawy młodych pędów. Z początku są jajowate, po kwitnieniu walcowate. Kwiaty żeńskie mają czerwonawy kolor i wyrastają parami lub po trzy na wierzchołku pędu. Ziarna pyłku mają po dwie komory powietrzne. Jeden kwiat męski produkuje 150 tysięcy ziaren pyłu.

Szyszki są szare lub żółtobrązowe o zmiennym kształcie, o długości od 3 do 6 cm i szerokości 2-3 cm, zaokrąglonej podstawie, o stożkowatym kształcie.

Rozmnażanie

To drzewo jednopienne, wiatropylne.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.

Ciekawostki

To najbardziej licznie występujące rodzime drzewo. Około 70% upraw leśnych porasta właśnie sosna zwyczajna.

Młode pędy i kwiaty męskie są jadalne!

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
				●								Kwitnie sosna pospolita.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Parametry

Kolor kwiatów

Grupa

drzewo

Stanowisko

nasłonecznione
półcień

Środowsko

leśne
synantropijne

Użytek

rośliny ogrodowe

Jadalność

Gatunek jadalny

Symbioza z grzybami (mikoryza)

Borowik sosnowy (Boletus pinophilus)
Gąska zielonka (Tricholoma equestre)
Maślaczek pieprzowy (Chalciporus piperatus)
Maślak pstry (Suillus variegatus)
Maślak sitarz (Suillus bovinus)
Maślak ziarnisty (Suillus granulatus)
Maślak zwyczajny (Suillus luteus)
Mleczaj rudy (Lactarius rufus)
Mleczaj rydz, rydz (Lactarius deliciosus)
Jeleniak sarni (Elaphomyces granulatus)
Kolczakówka kasztanowata (Hydnellum ferrugineum)
Sarniak dachówkowaty (Sarcodon imbricatus)

Pokrewne gatunki roślin

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Lucjan Rutkowski – Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej., ISBN 978-83-01-14342-8, PWN SA 2004
Leokadia Witkowska-Żuk – Rośliny leśne, ISBN 978-83-7073-359-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2013
Lucjan Kurowski – Drzewa i krzewy iglaste, ISBN 978-83-7763-284-0, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
Owen Johnson, David More – Drzewa - Przewodnik Collinsa, ISBN 978-83-7073-643-9, Multico Oficyna Wydawnicza 2014
Anna i Łukasz Przybyłowiczowie – Ilustrowana Encyklopedia Roślin Polski, ISBN 978-83-7705-826-8, PWN