Żołna (zwyczajna)

Żołna zwyczajna (Merops apiaster) to ptak z rodziny żołn, jeden z najbarwniejszych przedstawicieli awiafauny Polski. Samiec ma czoło białawe, wierzch głowy i kark mają rdzawy kolor, barki, kuper, grzbiet są w kolorze oliwkowo-żółtym, skrzydła są błękitno-zielone, brązowe są pokrywy skrzydłowe i lotki drugorzędowe, ogon zielonkawy, gardziel jaskrawo żółta. Przez oko biegnie ciemna pręga. Samica ma mniej kontrastowe barwy.

Występowanie i środowisko PL

Można ją spotkać w południowej Europie, południowej Azji, w Afryce. Zimuje na południe od Sahary. Preferuje otwarte środowiska, w pobliżu piaszczystych i gliniastych urwisk.

Tryb życia i zachowanie

Jest ptakiem wędrownym. Przylatuje w maju i czerwcu. Odlatuje w sierpniu. To bardzo ruchliwy i towarzyski tak. Gniazduje w koloniach. Lubi przesiadywać w grupach. Jest to ptak płochliwy. Żołna szybko macha skrzydłami, po czym następuje faza szybowania, podobna do lotu jaskółki. Żołna świergocze.

Pożywienie

Zjada owady: błonkówki, motyle, chrząszcze, muchówki, prostoskrzydłe. Owady chwyta zazwyczaj w locie. Owady z żądłami najpierw kilkakrotnie miażdży i dopiero potem zjada. Z żądłówek zjada głównie osy.

Rozmnażanie

Gniazduje w samodzielnie wykonanej głębokiej norze w urwisku o piaskowym lub gliniastym podłożu. Długość norki ma około 1 m. Raz w roku od maja do czerwca samica składa 5-6 jaj, które wysiaduje samiec i samica przez 20 dni. Młode wykluwają się nagie i ślepe. W gnieździe pozostają przez 1 miesiąc.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. W Polsce żołna jest objęta ochroną gatunkową. Mimo iż to rzadki ptak, od lat obserwuje się ekspansję tego gatunku na północ Europy.

Ciekawostki

Żołna doskonale rozpoznaje owady jadowite. Osy podobne do jadowitych ptak ten połyka natychmiast, te jadowite świetnie odróżnia i najpierw miażdży odwłok, odcina go i dopiero wówczas połyka ofiarę.