Jaskółki (Hirundinidae)

Jaskółki, jaskółkowate (Hirundinidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 14 rodzajów i 89 gatunków. W Polsce żyją 3 gatunki, a w Europie 5 gatunków.

Wygląd

Są to małe ptaki z krótkim dziobem ale szerokiej paszczy, długie, ostro zakończone skrzydła, ogon w kształcie litery "V". Mają słabe nogi. Upierzenie z wierzchu zwykle czarne z niebieskim połyskiem, zielonkawe lub brązowe. Spód ciała zwykle jasny. Czasem występują kontrastujące plamy. W wyglądzie nie występują różnice między samicą i samcem, chociaż samce mogą być trochę większe i mogą mieć dłuższe ogony.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Brzegówka (Riparia riparia)

To najmniejsza krajowa jaskółka, kopiąca długie norki w piaszczystych skarpach.

Dymówka (Hirundo rustica)

Dymówka to najbardziej pospolita jaskółka w naszym kraju. Ma charakterystyczną czerwoną gardziel.

Oknówka (Delichon urbicum)

Oknówka upodobała sobie miasta. Gniazduje na zewnątrz budynków. Jest mniej zwinna od dymówki.

Inne gatunki

• Jaskółka abisyńska (Hirundo abyssinica)
• Jaskółka rudoczelna (Hirundo aethiopica)
• Jaskółka długosterna (Hirundo atrocaerulea)
• Jaskółka jaskiniowa (Hirundo fulva)
• Szarorzytka (Hirundo griseopyga)
• Jaskółka białosterna (Hirundo megaensis)
• Jaskółka czerwonomorska (Hirundo perdita)
• Jaskółka rdzawoszyja (Hirundo pyrrhonota)
• Jaskółka rdzawobrzucha (Hirundo semirufa)
• Jaskółka rdzawogłowa (Hirundo smithii)
• Jaskółeczka mała (Neochelidon tibialis)
• Jaskółczak modry (Progne subis)
• Żałobniczka (Psalidoprocne spp.)
• Jaskólnik białooki (Pseudochelidon sirintarae)
• Wodówka południowa (Stelgidopteryx ruficollis)
• Nadobniczka namorzynowa (Tachycineta albilinea)
• Nadobniczka drzewna (Tachycineta bicolor)
• Nadobniczka modroskrzydła (Tachycineta cyaneovirdis)
• Nadobniczka złotawa (Tachycineta euchrysea)
• Nadobniczka białoskrzydła (Tachycineta thalassina)

Występowanie i środowisko

Występują na całym świecie poza daleką północą i Antarktydą. Zajmują otwarte przestrzenie nad wodami, polami, górami, pustyniami, zadrzewieniami.

Tryb życia i zachowanie

Gatunki żyjące na północy są ptakami wędrownymi, te z południa prowadzą osiadły tryb życia. Są bardzo sprawnymi lotnikami.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

W większości przypadków są monogamiczne. Gniazdują na skałach, budynkach, skarpach. W skład gniazda wchodzi ślina ptaka, służąca za spoiwo. Budowane jest z mułu. Może być otwarte lub zamknięte. Czasem jest to czarka z budulca roślinnego. Wyprowadza 2 legi w roku. W zniesieniu 4-6 jaj. U gatunków tropikalnych liczba jaj w zniesieniu wynosi 2-3. Wysiadywanie trwa 14-15 dni. Pisklęta są gniazdownikami. Przebywają w gnieździe zwykle 16-24, a u większych gatunków do 28 dni. Gdy brakuje pożywienia pisklęta mogą wpadać w odrętwienie.

Pożywienie

Zjadają owady chwytane w locie. Pokarm roślinny jest pobierany bardzo rzadko.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożony jest jaskólnik białooki, jeden gatunek jest zagrożony, pięć narażonych na wyginięcie.

Ciekawostki

Jaskółki to zwiastun wiosny.

Zdjęcia i grafiki - galeria

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-187