Kąsaczowate
Kąsaczowate (Characidae) to rodzina ryb kostnoszkieletowych z rzędu kąsaczokształtnych, do której zaliczamy 130 gatunków ryb w Afryce i 900 gatunków w obu Amerykach. W Polsce nie występują żadne gatunki z tej rodziny ryb. Do tej rodziny zaliczamy słynne ze swojej krwiożerczości (choć nie zawsze słusznie) piranie, które tworzą odrębną podrodzinę piraniowatych (Serrasalminae). Jest to najliczniejsza w gatunki rodzina kąsaczokształtnych.
Wygląd
Zwykle ryby te mają srebrzyste ubarwienie ciała z żółtym lub turkusowym odcieniem. Wiele gatunków lśni różnymi kolorami.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Moenkhausia pittieri
Błyszczyk brylantowy, błyszczyk Pottera (Stockhausena pitbulterier) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie srebrzysto-zielonkawe z opalizującymi łuskami. Ryba wygląda, jakby była wysadzana małymi brylantami.

Nematobrycon palmeri
Błyszczyk cesarski, tetra cesarska (Nematobrycon palmeri) to gatunek ryby słodkowodnej z rodziny kąsaczowatych. Wzdłuż dolnej części boków biegnie ciemny pas. W akwarystyce znana jest także odmiana czarna.

Moenkhausia sanctaefilomenae
Błyszczyk parański (Moenkhausia sanctaefilomenae) to gatunek niewielkiej ryby z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie srebrzyste. Górna część oka czerwona. Na nasadzie ogona znajduje się ciemna przepaska.

Hyphessobrycon callistus
Bystrzyk barwny (Hyphessobrycon callistus) to gatunek niewielkiej ryby z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie pomarańczowoczerwone. Oczy czerwone z pionową, ciemną przepaską. Z boku ciemna pręga. Płatwa odbytowa dość długa z czarnym brzegiem.

Hyphessobrycon herbertaxelrodi
Przez boki ciała biegnie seledynowa lub jasna pręga pod którą biegnie czarny pas. Wierzch brązowożółty, spód białawy. Oko w górnej części czerwone. Płetwy przeźroczyste.

Hyphessobrycon erythrostigma
Bystrzyk czerwonoplamy, bystrzyk Pereza ryba akwariowej z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie zielonkawożółte z pomarańczową pręgą wzdłuż linii bocznej plamką z boku.

Hyphessobrycon bentosi
Bystrzyk ozdobny (Hyphessobrycon bentosi) to gatunek ryby z rodzaju bystrzyków (Hyphessobrycon) z czarną plamą na płetwie grzbietowej. W czasie tarła ubarwienie szczególnie samców jest bardziej intensywne.

Hyphessobrycon pulchripinnis
Bystrzyk pięknopłetwy, cytrynka (Hyphessobrycon pulchripinnis) to gatunek ryby słodkowodnej z rodziny kąsaczowatych. Ma piękną żółtą barwę ciała. Na płetwie odbytowej samców widnieje czarna obwódka.

Hyphessobrycon socolofi
Bystrzyk Socolofa (Hyphessobrycon socolofi) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ciało spłaszczone bocznie, zielonkaworóżowawe. Płetwa odbytowa długa. Płetwa grzbietowa wysoka, zaostrzona i czarna na końcu. Na boku czerwona plama.

Hyphessobrycon megalopterus
Barwieniec czarny, fantom czarny (Hyphessobrycon megalopterus) to gatunek akwariowej ryby z rodziny kąsaczowatych. U samca płetwa grzbietowa i odbytowa jest czarna,sporych rozmiarów.

Thayeria boehlkei
Hokejówka amazońska ryba z rodziny kąsaczowatych. Ma charakterystyczne ubarwienie. Przez cały bok aż do dolnej części płetwy ogonowej włącznie biegnie szeroki, czarny pas, który przypomina kształtem kij hokejowy

Exodon paradoxus
Kąsacz dwuplamy, kąsacz czarnoplamy (Exodon paradoxus) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie srebrzysto-zielonkawe. Widoczne dwie plamy na boku - jedna u nasady ogona, druga bliżej środka.

Hasemania nana
Miedzik obrzeżony (Hasemania nana) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ma pomarańczowe, złocistobrązowe lub srebrzyste ubarwienie ciała z ciemną pręgą biegnącą od środka ciała przez bok do końca płetwy ogonowej.

Paracheirodon axelrodi
Neon czerwony, neonek Axelroda (Paracheirodon axelrodi) to gatunek małej ryby z rodziny kąsaczowatych, bardzo popularnej w domowych akwariach. Cechą charakterystyczna jest błyszcząca, niebieska pręga.

Paracheirodon innesi
Neon Innesa, bystrzyk neonowy (Paracheirodon innesi) to gatunek małej ryby z rodziny kąsaczowatych. dymorfizm płciowy bardzo słabo zaznaczony, samica jest nieco masywniejsza. Neony Innesa mają spłaszczone bocznie ciało.

Pristella maxillaris
Prystelka (Pristella maxillaris) to ryba z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie brązowożółte. Płetwa ogonowa czerwona, a na płetwie grzbietowej oraz odbytowej znajdują się czarne i żółte plamy.

Astyanax mexicanus
Ślepczyk jaskiniowy, ślepiec jaskiniowy, śleporyb Jordana (Astyanax mexicanus) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ryba ta jest pozbawiona oczu. Ubarwienie bladoróżowe, półprzeźroczyste.

Hemigrammus bleheri
Zwinnik Blehera (Hemigrammus bleheri) to gatunek niewielkiej ryby słodkowodnej z rodziny kąsaczowatych. Na płetwie ogonowej występują biało-czarne pasy. Występuje płetwa tłuszczowa. Znana jest także odmiana złota.

Hemigrammus erythrozonus
Ciało wydaje się być przezroczyste poza czerwoną pręgą biegnącą od pyska ponad okiem po samą nasadę ogona. Czerwona plama znajduje się także na płetwie ogonowej.

Hemigrammus ocellifer
Płetwy przeźroczyste. U nasady płetwy ogonowej znajduje się czarno-pomarańczowa lub złotawa plama, od której wywodzi się nazwa latarnik. Ciemna plama znajduje się też tuż za skrzelami.

Gymnocorymbus ternetzi
Żałobniczka, czarna tetra (Gymnocorymbus ternetzi) to gatunek niewielkiej ryby z rodziny kąsaczowatych. To często spotykana w hodowlach rybka akwariowa. Wyselekcjonowano w polskich hodowlach odmianę welonowatą.

Aphyocharax anisitsi
Żwawik czerwieniak (Aphyocharax anisitsi) to gatunek ryby z rodziny kąsaczowatych. Ubarwienie szarawe, srebrzyste, płetwy czerwone.
Inne gatunki
- Acestrocephalus anomalus
- Acestrocephalus boehlkei
- żwawik srebrzysty (Aphyocharax alburnus)
- żwawik paragwajski (Aphyocharax paraguayensis)
- Argopleura chocoensis
- Argopleura conventus
- Argopleura diquensis
- Argopleura magdalenensis
- Asphonichthys condei
- Astyanacinus multidens
- Astyanacinus yariguies
- Astyanax atratoensis
- Astyanax caucanus
- Astyanax chaparae
- Astyanax cordovae
- Astyanax daguae
- Astyanax fasslii
- Astyanax filiferus
- Astyanax gisleni
- Astyanax guaporensis
- Astyanax kennedyi
- Astyanax longior
- Astyanax megaspilura
- Astyanax microlepis
- Astyanax orthodus
- lustrzeń (Astyanax sp.)
- Astyanax trierythropterus
- Astyanax villwocki
- Attonitus bounites
- Attonitus ephimeros
- Attonitus irisae
- Boehlkea fredcouchui
- Brachychalcinus nummus
- Bryconacidnus ellisi
- Bryconacidnus hemigrammus
- Bryconacidnus paipayensis
- Bryconamericus andresoi
- Bryconamericus bolivianus
- Bryconamericus dahli
- Bryconamericus deuterodonoides
- Bryconamericus diaphanus
- Bryconamericus emperador
- Bryconamericus galvisi
- Bryconamericus grosvenori
- Bryconamericus guaytarae
- Bryconamericus guizae
- Bryconamericus huilae
- Bryconamericus icelus
- Bryconamericus ichoensis
- Bryconamericus miraensis
- Bryconamericus multiradiatus
- Bryconamericus osgoodi
- Bryconamericus pachacuti
- Bryconamericus pectinatus
- Bryconamericus phoenicopterus
- Bryconamericus plutarcoi
- Bryconamericus simus
- Bryconamericus tolimae
- Bryconamericus zamorensis
- Carlastyanax aurocaudatus
- Ceratobranchia binghami
- Ceratobranchia delotaenia
- Ceratobranchia elatior
- Ceratobranchia obtusirostris
- kruszczyk wielkołuski (Chalceus erythrotrurus)
- Charax macrolepis
- Charax tectifer
- Cheirodon australe
- Cheirodon galusdae
- Cheirodon kiliani
- Cheirodon luelingi
- Cheirodon ortegai
- Cheirodon pisciculus
- Chrysobrycon eliasi
- Chrysobrycon hesperus
- Chrysobrycon myersi
- skrzelopiór (Corynopoma riisei)
- Creagrutus amoenus
- Creagrutus brevipinnis
- Creagrutus britskii
- Creagrutus caucanus
- Creagrutus changae
- Creagrutus flavescens
- Creagrutus gracilis
- Creagrutus guanes
- Creagrutus holmi
- Creagrutus kunturus
- Creagrutus magdalenae
- Creagrutus manu
- Creagrutus maracaiboensis
- Creagrutus muelleri
- Creagrutus nigrostigmatus
- Creagrutus ortegai
- Creagrutus ouranonastes
- Creagrutus paralacus
- Creagrutus pearsoni
- Creagrutus peruanus
- Creagrutus pila
- Creagrutus ungulus
- Creagrutus yanatili
- Crenuchus spilurus
- tarczyk srebrzysty (Ctenobrycon spilurus hauxwellianus)
- Cynopotamus atratoensis
- Cynopotamus magdalenae
- Deuterodon singularis
- Diapoma terofali
- Genycharax tarpon
- Gephyrocharax caucanus
- Gephyrocharax chaparae
- Gephyrocharax chocoensis
- Gephyrocharax major
- Gephyrocharax martae
- Gephyrocharax melanocheir
- Gephyrocharax sinuensis
- Gephyrocharax torresi
- Gnathocharax steindachneri
- Grundulus bogotensis
- Grundulus cochae
- Gymnocharacinus bergii
- żałobniczka "Thayera" (Gymnocorymbus cf. thayeri)
- Hemibrycon beni
- Hemibrycon boquiae
- Hemibrycon brevispini
- Hemibrycon cairoense
- Hemibrycon carrilloi
- Hemibrycon colombianus
- Hemibrycon decurrens
- Hemibrycon dentatus
- Hemibrycon divisorensis
- Hemibrycon helleri
- Hemibrycon huambonicus
- Hemibrycon inambari
- Hemibrycon mikrostiktos
- Hemibrycon orcesi
- Hemibrycon paez
- Hemibrycon palomae
- Hemibrycon polyodon
- Hemibrycon quindos
- Hemibrycon rafaelense
- Hemibrycon raqueliae
- Hemibrycon santamartae
- Hemibrycon tridens
- Hemibrycon velox
- Hemibrycon virolinica
- Hemibrycon yacopiae
- zwinnik ogonopręgi (Hemigrammus caudovittatus)
- zwinnik zielony, zwinnik Costello (Hemigrammus hyanuary)
- Hemigrammus luelingi
- Hemigrammus megaceps
- zwinnik nadobny (Hemigrammus pulcher)
- zwinnik czerwonousty (Hemigrammus rhodostomus)
- zwinnik Ulreya (Hemigrammus ulreyi)
- zwinnik jednopręgi (Hemigrammus unilineatus)
- Hemiodopsis gracilis
- zwinnik złoty, zwinnik mosiężny (Hemmigrammus rodwayi)
- bystrzyk karlik (Hyphessobrycon amandae)
- Hyphessobrycon amaronensis
- bystrzyk dwupręgi, bystrzyk żółty (Hyphessobrycon bifasciatus)
- Hyphessobrycon chocoensis
- Hyphessobrycon columbianus
- Hyphessobrycon condotensis
- bystrzyk czerwony (Hyphessobrycon flammeus)
- Hyphessobrycon frankei
- Hyphessobrycon gracilior
- bystrzyk Griema (Hyphessobrycon griemi)
- bystrzyk trójpręgi (Hyphessobrycon heterorhabdus)
- bystrzyk loretański (Hyphessobrycon loretoensis)
- Hyphessobrycon nigricinctus
- Hyphessobrycon ocasoensis
- Hyphessobrycon oritoensis
- Hyphessobrycon pando
- Hyphessobrycon peruvianus
- Hyphessobrycon poecilioides
- Hyphessobrycon proteus
- Hyphessobrycon robustulus
- bystrzyk czarnopręgi (Hyphessobrycon scholzei)
- Hyphessobrycon sebastiani
- Hyphessobrycon taguae
- Hyphessobrycon tenuis
- Hyphessobrycon tortuguerae
- Hyphessobrycon wajat
- Iguanodectes cf. spilurus
- Inpaichthys kerri
- Jupiaba poranga
- Knodus delta
- Knodus gamma
- Knodus hypopterus
- Knodus longus
- Knodus megalops
- Knodus mizquae
- Knodus pasco
- Knodus shinahota
- Lepidarchus adonis
- Lobodeuterodon euspilurus
- Markiana nigripinnis
- barwieniec czarny (Megalamphodus megalopterus)
- barwieniec różowy, fantom różowy (Megalamphodus roseus)
- barwieniec czerwony (Megalamphodus sweglesi)
- Microgenys lativirgata
- Microgenys minuta
- Microgenys weyrauchi
- Microschemobrycon elongatus
- gruczołowiec niebieskopręgi (Mimagoniates barberi)
- Moenkhausia atahualpiana
- błyszczyk przezroczysty (Moenkhausia colletti)
- Moenkhausia crisnejas
- bystrzyk pręgoogonowy (Moenkhausia dichroura)
- Moenkhausia dorsinuda
- Moenkhausia georgiae
- Moenkhausia margitae
- Moenkhausia orteguasae
- Moenkhausia ovalis
- Moenkhausia simulata
- bystrzyk matogrossański (Moenkhausia sp.)
- Monotocheirodon pearsoni
- bystrzyk tęczowy, tetra tęczowa (Nematobrycon lacortei)
- Odontostilbe dierythrura
- Odontostilbe ecuadorensis
- Odontostilbe microcephala
- Oligosarcus bolivianus
- Oligosarcus longirostris
- Oligosarcus schindleri
- Othonocheirodus eigenmanni
- Paracheirodon simulans
- Paragoniates alburnus
- Parastremma album
- Parastremma pulchrum
- Parastremma sadina
- czerwonogłówka (Petitella georgiae)
- Phenacogaster beni
- Phenacogaster calverti
- Poecilocharax weitzmani
- Priocharax pygmaeus
- promieniak białopłetwy (Prionobrama filigera)
- Pseudochalceus bohlkei
- Pseudochalceus kyburzi
- Pseudochalceus lineatus
- Pseudochalceus longianalis
- płotwianka Dorii (Pseudocorynopoma doriae)
- Pterobrycon landoni
- Rhoadsia minor
- Roadsia altipinna
- Roeboides affinis
- Roeboides bonariensis
- Roeboides occidentalis
- szklarek (Roeboides sp.)
- Saccoderma hastata
- Saccoderma robusta
- Scopaeocharax atopodus
- Stygichthys typhlops
- Tetragonopterus argenteus
- hokejówka krótkopręga (Thayeria obliqua)
- kątnik cętkowany (Triportheus angulatus)
- Trochilocharax ornatus
- Tyttobrycon dorsimaculatus
- Tyttobrycon hamatus
- Tyttobrycon spinosus
- Tyttocharax tambopatensis
- Xenurobrycon heterodon
- Xenurobrycon polyancistrus
Występowanie i środowisko
Jest to jedyna rodzina kąsaczokształtnych, która zamieszkuje wody Ameryki i Afryki. W Afryce najliczniej występują w rzekach przybrzeżnych zachodniej części kontynentu oraz w Zairze.
Tryb życia i zachowanie
Wiele gatunków żyje w ławicach.
Morfologia i anatomia
Ryby z tej rodziny osiągają rozmiary od 3 cm do 1,3 m. Szczęki są uzębione. W budowie anatomicznej pojawia się płetwa tłuszczowa.
Rozmnażanie
Większość gatunków rozrzuca swoją ikrę pośród roślinności wodnej. Część gatunków migruje na tarło. W przypadku około 50 gatunków ikra jest zapładniana w ciele samicy.
Pożywienie
Mniejsze gatunki polują na owady, bezkręgowce i w mniejszym stopniu zjadają pokarm roślinny. Gatunki większe są drapieżnikami. Są też gatunki żywiące się płetwami i łuskami innych ryb.
Ciekawostki
Wiele gatunków z tej rodziny uchodzi za ryby sportowe w wędkarstwie.
Wiele gatunków to ryby akwariowe.
© medianauka.pl, 2016-06-22, RODZ-960