Spis treści:

Dzierzby

Dzierzby (Laniidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 34 gatunki. W Polsce mamy 5, a w Europie 6 gatunków.

Wygląd

Ptaki z tej rodziny charakteryzuje mocny, zgięty na końcu dziób haczykowato. Na szczęce górnej znajduje się występ ("ząb"). Mają krótkie skrzydła, zaokrąglone, długi, schodkowany ogon. Kolorystyka upierzenia czarno-biała, czasem z rdzawymi plamami.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Dzierzba czarnoczelna PL Lęgowy sporadycznie Zalatujący Skrajnie nieliczny !

Lanius minor

Dzierzba czarnoczelna (Lanius minor) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb, podobny nieco do srokosza, od którego różni się mniejszymi rozmiarami i czarnym upierzeniem czoła. Na skrzydle widoczne jest białe lusterko, a na ogonie białe obszary.

Dzierzba pustynna PL Zalatujący

Lanius isabellinus

Dzierzba pustynna (Lanius isabellinus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb, podobny do gąsiorka. Wierzch jest brązowo-szary, spód płowy, ogon rdzawy.

Dzierzba rudogłowa PL Lęgowy sporadycznie Zalatujący Skrajnie nieliczny

Lanius senator

Dzierzba rudogłowa, rudogłówka (Lanius senator) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb z charakterystyczna rudą plamą na głowie i potylicy. Poluje na większe owady, czasem na małe kręgowce.

Gąsiorek PL Lęgowy Średnio liczny !

Lanius collurio

Gąsiorek jest najliczniejszym przedstawicielem dzierzb w Polsce. U samca kuper i wierzch głowy są popielate, plecy rdzawe, od dzioba do karku przez oczy biegnie gruba, czarna pręga. Maska ta może być mniej wyraźna.

Srokosz PL Lęgowy Nieliczny

Lanius excubitor

Srokosz jest największym przedstawicielem dzierzb w Polsce. Przez oczy biegnie czarna maska. Czarny jest też ogon z białym obrzeżem i skrzydła. Na skrzydle znajduje się białe lusterko.

Białoczub białorzytny

Eurocephalus ruppelli

Białoczub białorzytny (Eurocephalus ruppelli) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Upierzenie biało-czarno-brązowe. Ciemne są boki głowy od maski, która biegnie przez oko, przez skrzydła po ogon.

Białoczub maskowy

Eurocephalus anguitimens

Białoczub maskowy (Eurocephalus anguitimens) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Upierzenie biało-czarne. Ciemne są boki głowy od maski, która biegnie przez oko, przez skrzydła po ogon.

Dzierzba białoczelna

Lanius nubicus

Dzierzba białoczelna (Lanius nubicus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Wierzch szary lub czarny, czoło białe. spód białawy, boki rdzawe. Za okiem czarny pasek.

Dzierzba birmańska

Lanius collurioides

Dzierzba birmańska (Lanius collurioides) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Wierzch głowy i kark siwe, okolice oczu niemalże czarne, spód białawy, reszta rdzawa.

Dzierzba brązowa

Lanius cristatus

Dzierzba brązowa (Lanius cristatus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Wierzch brązowy, spód żółto-białawy z delikatnym prążkowaniem u samicy. Przez oko biegnie ciemna maska.

Dzierzba kreskowana

Lanius corvinus

Dzierzba kreskowana (Lanius corvinus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb o brązowym upierzeniu z delikatnym kreskowaniem. Spód jasny, nad okiem jaśniejsza, szeroka brew, przez oczy biegnie brązowa maska.

Dzierzba maskowa

Lanius vittatus

Dzierzba maskowa (Lanius vittatus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Wierzch głowy i kark szare gardło białe. wierzch brązowy, spód żółtawy. Skrzydła i ogon czarne z białymi elementami.

Dzierzba sawannowa

Lanius cabanisi

Dzierzba sawannowa (Lanius cabanisi) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb o czarno-białym upierzeniu, dość długim ogonie.

Dzierzba siwa

Lanius ludovicianus

Dzierzba siwa (Lanius ludovicianus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Wierzch siwy, spód biały. Przez oko biegnie czarna maska. Dziób czarny.

Dzierzba srokata

Lanius melanoleucus

Dzierzba srokata (Lanius melanoleucus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Upierzenie czarne z białym i plamami na plecach i skrzydłach. Ogon bardzo długi. Nogi i dziób czarne.

Dzierzba śródziemnomorska

Lanius meridionalis

Dzierzba śródziemnomorska (Lanius meridionalis) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb podobny do srokosza. Wierzch szary, spód białawy z rdzawym nalotem. Przez oko biegnie ciemna maska.

Dzierzba wschodnia

Lanius bucephalus

Dzierzba wschodnia (Lanius bucephalus) to gatunek ptaka z rodziny dzierzb. Ma dużą głowę z czarną maską, biegnącą przez oczy. Upierzenie pomarańczowo-żółtawe z białawymi przejaśnieniami.

Dzierzba zmienna

Lanius schach

Dzierzba zmienna ma zaokrąglony ogon o dość dużej długości. Przez czoło i oczy biegnie szeroka, czarna maska. Wierzch głowy i tułowia jest szary. Barkówki, spód, cześć brzucha są rdzawe, reszta biaława.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

srokosz północny (Lanius borealis)
dzierzba białobarkowa (Lanius collaris)
dzierzba żałobna (Lanius dorsalis)
dzierzba srokoszowata (Lanius excubitoroides)
dzierzba wielka (Lanius giganteus)
dzierzba rdzawa (Lanius gubernator)
dzierzba epoletowa (Lanius humeralis)
dzierzba białoskrzydła (Lanius mackinnoni)
dzierzba zatokowa (Lanius newtoni)
dzierzba rdzawosterna (Lanius phoenicuroides)
dzierzba białorzytna (Lanius somalicus)
dzierzba rdzawogrzbieta (Lanius souzae)
dzierzba klinosterna (Lanius sphenocercus)
dzierzba szarogrzbieta (Lanius tephronotus)
dzierzba tygrysia (Lanius tigrinus)
dzierzba rdzawoboczna (Lanius validirostris)

Występowanie i środowisko

Zamieszkują Afrykę (tu są najbardziej pospolite), Eurazję, Amerykę Północną. Zamieszkują otwarte tereny. Są to sawanny, tereny rolnicze, rzadkie zadrzewienia, sady, łąki.

Tryb życia i zachowanie

Dzierzby zdobycz nabijają na kolce, gałązki, druty, gromadząc w ten sposób zapasy.

Rozmnażanie

Gniazda są otwarte, budowane na drzewie. Samica raz w roku składa 3-7 jaj, które zwykle wysiaduje przez 12-16 dni. Młode pozostają w gnieździe przez 12-20 dni.

Pożywienie

Zjadają owady, niektóre gatunki odżywiają się także małymi ssakami, ptakami i gadami.

Ochrona i zagrożenia

Dzierzba zatokowa jest krytycznie zagrożona wyginięciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Ciekawostki

Dzierzby mają zwyczaj nabijania zdobyczy na kolec i rozrywania jej. Dotyczy to owadów i kręgowców. W en sposób dzierzby tworzą też swoiste spiżarnie do których wracają regularnie.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Dzierzba czarnoczelna: Na wschodzie kraju pojawia się dzierzba czarnoczelna.

●

Dzierzba czarnoczelna: Dzierzba czarnoczelna odlatuje do Afryki.

●

Dzierzba rudogłowa: W naszym kraju pojawia się dzierzba rudogłowa.

●

Dzierzba rudogłowa: Dzierzba rudogłowa odlatuje z Polski.

◂

▸

Gąsiorek: Do kraju zaczynają zlatywać dzierzby gąsiorki.

◂

●

Gąsiorek: Dzierzby gąsiorki wyprowadzają jedyny lęg w roku.

◂

▸

Gąsiorek: Dzierzby gąsiorki odlatują do Afryki.

●

Srokosz: W naszym kraju w tym okresie można obserwować srokosza.

●

Srokosz: Samica srokosza składa jaja.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?