Nurogęś
(Mergus merganser)

Nurogęś (Mergus merganser) to bardzo nieliczny u nas gatunek ptaka. To jedna z największych kaczek. Ma wydłużoną sylwetkę ciała. Głowa samca w szacie godowej jest ciemnozielona. Grzbiet jest czarny, ogon ciemny. Reszta jest biała. Dziób jest długi, czerwony, haczykowato zakończony. Samica i młode mają głowę w kolorze jasnego brązu, szyja i pierś są białe, reszta szara. Z tyłu głowy i na karku znajduje się charakterystyczny czub. Na skrzydłach są białe pola.

Nazwa gatunku

Nurogęś (Mergus merganser)

Nazwy obce

angielska: Goosander, Goosander
niemiecka: Gänsesäger
czeska: Morčák velký
francuska: Gänsesäger
hiszpańska: Serreta grande

Pierwsze opisanie gatunku

Linnaeus, 1758

Obszar występowania

Europa - tak; Polska - tak;
Azja - tak;
Afryka - nie;
Ameryka Północna - tak;
Ameryka Południowa - nie;
Ameryka Środkowa - nie;
Australia - nie;
Antarktyda - nie;
Nurogęś - mapa występowania na świecie

Legenda

Obszary całorocznego występowania

Obszary gniazdowania

Obszary zimowania

Wielkość

Długość: od 57 cm do 70 cm
Rozpiętość skrzydeł: od 82 cm do 97 cm.
Ciężar: od 1 kg do 2 kg

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Blaszkodziobe (Anseriformes)
Rodzina: Kaczkowate (Anatidae)

Występowanie i środowisko

Ptak ten występuje w Ameryce Północnej, w Europie i Azji. Preferuje zbiorniki wodne i rzeki słabo porośnięte roślinnością wodną.

Tryb życia i zachowanie

To ptak wędrowny. Gromadzi się w stada, szczególnie zimą, gdzie na wybrzeżu tworzy stada liczące kilka tysięcy osobników. Nocuje na brzegu lub na lodzie. Potrafi polować w stadzie. Ptaki naganiają wówczas ławice ryb w zadanym kierunku. Ptak ten lubi przesiadywać na brzegu. Nurkuje na głębokość do 30 m. Może przebywać pod wodą do 2 minut.

Pożywienie

Zjada przede wszystkim ryby, a także owady, płazy, ślimaki i skorupiaki.

Rozmnażanie

Wyprowadza jeden lęg w roku. Samica gniazduje w dziupli lub w specjalnej budce lęgowej, czasem w norze, wyłomie w murze. Znosi od 6 do 12 jaj w kwietniu lub maju do gniazda wyścielonego tylko puchem. Do inkubacji, która trwa 30-32 dni, przystępuje tylko samica. Samiec opuszcza ją zaraz po złożeniu jaj. Pisklęta 1-2 dni po wykluciu wyskakują z dziupli i wraz z matką udają się nad wodę. Same łowią owady niemalże od razu. Są też z początku wożone przez samicę na grzbiecie. Matka przez kilkanaście dni ogrzewa je także w nocy. Po 2 miesiącach od wyklucia młode stają się lotne. Do rozrodu przystępują po 2 latach.