Spis treści:

Wróble

Wróble, wróblowate (Passeridae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 38 gatunków. W Polsce żyją 4 gatunki z tej rodziny ptaków, ale tylko dwa są pospolite: mazurek i wróbel zwyczajny.

Wygląd

Mają krępy tułów, dużą i okrągłą głowę, krótki dziób. Upierzenie brązowo-szare, czasem z domieszką czarnego. Śnieżki są jasnobrązowe z domieszką koloru białego.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Mazurek PL Lęgowy Liczny

Passer montanus

Mazurek (Passer montanus) to pospolity w Polsce ptak często mylony z wróblem. Jest od niego nieco mniejszy. Oba ptaki ubarwione są tak samo. Mazurek ma dużo mniejszą plamkę na podbródku niż u wróbla i ma ciemne plamki na policzkach.

♀

♂

Wróbel PL Lęgowy Bardzo liczny

Passer domesticus

Wróbel to pospolity i liczny w Polsce ptak podobny do mazurka. To nieodłączny towarzysz człowieka. Występuje tutaj wyraźny dymorfizm płciowy. Samiec ma szary wierzch głowy, kark, pokrywy uszne, boki głowy - kasztanowatobrązowe.

Śnieżka rdzawoszyja

Pyrgilauda ruficollis

Śnieżka rdzawoszyja (Montifringilla ruficollis) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Upierzenie z wierzchu brązowe, jasne od spodu. Głowa i szyja rdzawa. Przez oko biegnie czarna maska.

Wróbel białobrewy

Gymnoris superciliaris

Wróbel białobrewy (Gymnoris superciliaris) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Z wierzchu upierzenie brązowe, w ciemniejsze i jaśniejsze plamki. Nad okiem biegnie szeroka i długa, jasna brew.

Wróbel cynamonowy

Passer cinnamomeus

Wróbel cynamonowy (Passer cinnamomeus) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych, podobny do naszego wróbla.

Wróbel cytrynowy

Passer luteus

Wróbel cytrynowy (Passer luteus) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych, o wyjątkowym, żółtym upierzeniu z brązowymi skrzydłami i ogonem. Lotki maja białe końce.

Wróbel oliwkowy

Passer flaveolus

Wróbel oliwkowy (Passer flaveolus) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Ma kasztanowate i szare plamy z wierzchu. Policzki, czoło i spód szaro-oliwkowe.

Wróbel rdzawy

Passer motitensis

Wróbel rdzawy (Passer luteus) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych, o rdzawym wierzchu i szarym spodzie. Dziób i kantarek czarny.

♂

Wróbel rudogrzbiety

Passer iagoensis

Wróbel rudogrzbiety (Passer iagoensis) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych, podobny do wróbla zwyczajnego. Wierzch rdzawo-brązowy z ciemniejszymi lotkami i sterówkami. Na głowie samca czarna czapeczka.

Wróbel siwogłowy

Passer griseus

Wróbel siwogłowy (Passer griseus) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Upierzenie siwe z brązowawym odcieniem, poza kasztanowatymi skrzydłami z czarnymi i białymi elementami.

Wróbel śródziemnomorski

Passer hispaniolensis

Wróbel śródziemnomorski (Passer hispaniolensis) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. U samca na płaszczu i spodzie czarny rysunek, co odróżnia tego wróbla wyraźnie od naszego wróbla.

Wróbel żółtogardły

Gymnoris xanthocollis

Wróbel żółtogardły (Gymnoris xanthocollis) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Upierzenie brązowe, jaśniejsze od spodu, skrzydła ciemniejsze z białą przepaską. Na gardle niewyraźna, żółta plama.

Śnieżka zwyczajna PL - obserwacje dawne

Montifringilla nivalis

Śnieżka zwyczajna (Montifringilla nivalis) to gatunek ptaka należący do rodziny wróbli. Ma szarą głowę z czarną plamą pod dziobem. Ciało od spodu jest białawe, wierzch brunatny. To największy wróbel Europy.

Wróbel skalny PL - obserwacje dawne Lęgowy sporadycznie

Petronia petronia

Wróbel skalny (Petronia petronia) to gatunek ptaka z rodziny wróblowatych. Upierzenie szarobrunatne, pstre z wierzchu. Spód jest białawy. Nad okiem biegnie brunatna brew. Na gardle widoczna żółta plamka.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

wróbel krótkopalcowy (Carpospiza brachydactyla)
wróbel płowy (Gymnoris dentata)
wróbel ubogi (Gymnoris pyrgita)
cynamończyk (Hypocryptadius cinnamomeus)
śnieżka czarnoskrzydła (Montifringilla adamsi)
śnieżka tybetańska (Montifringilla henrici)
śnieżka białorzytna (Onychostruthus taczanowskii)
wróbel mongolski (Passer ammodendri)
wróbel rudogłowy (Passer castanopterus)
wróbel sudański (Passer cordofanicus)
wróbel blady (Passer diffusus)
wróbel kasztanowaty (Passer eminibey)
wróbel złoty (Passer euchlorus)
wróbel szarogrzbiety (Passer insularis)
wróbel apeniński (Passer italiae)
wróbel czarnogłowy (Passer melanurus)
wróbel palestyński (Passer moabiticus)
wróbel pakistański (Passer pyrrhonotus)
wróbel pustynny (Passer simplex)
wróbel afgański (Passer yatii)
wróbel popielaty (Passer zarudnyi)
śnieżka płowa (Pyrgilauda blanfordi)
śnieżka mongolska (Pyrgilauda davidiana)
śnieżka maskowa (Pyrgilauda theresae)

Występowanie i środowisko

Występują w Afryce i Eurazji, wprowadzony przez człowieka w Australii, Nowej Zelandii i Ameryce. Zamieszkuje lasy, zarośla, wrzosowiska, parki, ogrody, obrzeża pól, nadbrzeżne zarośla, także miasta i wsie, śnieżki żyją w strefie alpejskiej.

Tryb życia i zachowanie

Wróble dobrze się czują w towarzystwie człowieka, nie stronią od ludzkich osiedli, gdzie znajdują pożywienie i schronienie. Wróble często są zwierzętami stadnymi. Część wróbli żyjących w miastach nie oddala się od miejsca urodzenia dalej niż na 1,5 km.

Rozmnażanie

Budują kuliste, duże gniazda z trawy. Gniazdują także w dziuplach, skalnych szczelinach, budynkach, niektóre śnieżki gniazdują w norach. Nierzadko gniazdują gromadnie. Samica składa 3-7 jaj. Długość jaj: 1,8-2,2 cm. Pisklęta są gniazdownikami.

Pożywienie

Żywią się nasionami i owadami. Pisklęta są karmione owadami. Wróble właściwe (rodzaj Passer) zjadają głównie ziarna, szczególnie zbóż. Wróbel zwyczajny zjada odpadki, głównie okruchy chleba, które znajduje w ludzkich osiedlach.

Ochrona i zagrożenia

Wróble nie są zagrożone wyginięciem.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
			◂	●	●	●	▸					Mazurek: Trwa okres lęgowy u mazurka. Samica wyprowadza do 3 lęgów w roku.
			◂	●	●	●	●	▸				Wróbel: Trwa okres lęgowy u wróbla. Samica wyprowadza do 3 lęgów w roku.
				●	●							Wróbel skalny: Wróbel skalny wyprowadza dwa lęgi.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?