Zawisak powojowiec
Zawisak powojowiec (Agrius convolvuli) to dość duża ćma z rodziny zawisakowatych. Ma szare skrzydła ze wzorkiem zygzakowatych, ciemnych i jasnych linii. Skrzydła drugiej pary mają ciemne przepaski. Charakterystyczny jest odwłok, który składa się z różowo-biało-czarnych poprzecznych pasów. Tuż za tułowiem znajdują się dwie czerwone plamy. Czułki jasne, tułów ma rysunek, który nieco przypomina koci nos. Gąsienice są żółtawe, brunatne, oliwkowozielone. Po bokach znajdują się białe, ukośne pasy oraz czerwone plamki w niebieskiej obwódce. Samica jest nieco większa od samca. Ssawka tego gatunku jest najdłuższa ze wszystkich krajowych motyli. Ma nawet 9 cm długości.
Występowanie i środowisko PL
To ćma spotykana w Europie, północnej części Afryki, w Azji i Australii. Północny zasięg występowania to koło podbiegunowe. W Polsce spotykana na terenie całego kraju. Preferuje pola, ogrody, zadrzewienia, zarosła śródpolne, miedze.
Tryb życia i zachowanie
Odbywa migracje. Do nas przylatuje w maju i czerwcu, pojawia się u nas także w sierpniu i we wrześniu (pokolenie rozwijające się w Polsce). Bardzo szybko lata. Osiąga prędkość lotu 100 km/h. Są to motyle o aktywności zmierzchowej i nocnej.
Morfologia i anatomia
Osiąga rozmiary 90-120 mm rozpiętości skrzydeł. Gąsienica dorasta do 11 cm długości ciała.
Pożywienie
Gąsienica żeruje na powoju polnym, czasem także na kieliszniku zaroślowym, szczawiach, gatunkach bobowatych i ślazowatych.
Rozmnażanie
Występują u nas dwa pokolenia. Pierwsze składa się z osobników, które przylatują do nas z południa. Od sierpnia pojawiają się osobniki, które się u nas urodziły. Część z nich ginie, część migruje na południe.
Ochrona i zagrożenia
Gatunek nie wymaga ochrony.
Ciekawostki
Ssawka tego gatunku jest najdłuższa ze wszystkich krajowych motyli. Ma do 9 cm długości.
Motyl ten osiąga prędkość lotu nawet 100 km/h.
Kalendarz przyrody
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | Pojawia się w Polsce pierwsze pokolenie zawisaka powojowca, składające się z osobników przylatujących z południa. | ||||||||||
| ● | ● | Pojawia się w Polsce drugie pokolenie zawisaka powojowca. |
Pokrewne gatunki owadów
- fruczak gołąbek (Macroglossum stellatarum)
- zawisak tawulec (Sphinx ligustri)
- zmierzchnica trupia główka (Acherontia atropos)
- zmrocznik gładysz (Deilephila elpenor)
- zmrocznik przytuliak (Hyles gallii)
- nastrosz półpawik (Smerinthus ocellatus)
- nastrosz topolowiec (Laothoe populi)
- zmrocznik wilczomleczek (Hyles euphorbiae)
- postojak wiesiołkowiec (Proserpinus proserpina)
- fruczak bujankowiec (Hemaris fuciformis)
- fruczak trutniowiec (Hemaris tityus)
Jaki jest największy motyl świata? 
Czy gąsienice są nudne?
Jak szybko latają owady?
Motyle dzienne Polski — quiz© medianauka.pl, 2016-10-04, GAT-4268
Data aktualizacji artykułu: 2021-09-19