Spis treści:

Pokrzewkowate

Pokrzewkowate (Sylviidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś około 31 gatunków. W Polsce żyje około 7 gatunków z tej rodziny ptaków.

Wygląd

Poszczególne gatunki bywają do siebie bardzo podobne. Ich rozróżnienie w terenie bywa trudne nawet dla specjalistów. To co je od siebie zdecydowanie odróżnia, to wydawane odgłosy. Ptaki te mają zwykle brązowe, szarozielone lub żółte upierzenie, u niektórych gatunków tropikalnych - kolorowe. Często ma miejsce ciemne kreskowanie. Maja wąskie dzioby, dość mocne nogi. Zazwyczaj samiec i samica wyglądają podobnie.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Cierniówka PL Lęgowy Liczny

Curruca communis

Cierniówka (Curruca communis) to niewielki ptak z rodziny pokrzewkowatych, mniejszy od wróbla. Upierzenie szare z wierzchu oraz na głowie, rudawe na skrzydłach, spód biały. Samiec ma lekko różowy nalot na piersi.

Gajówka PL Lęgowy Średnio liczny

Sylvia borin

Gajówka (Sylvia borin) to mało charakterystyczny i dość liczny w naszym kraju ptak lasów liściastych i mieszanych. Ptak ten wydaje się nie mieć charakterystycznych wyróżników w swoim wyglądzie. Po bokach szyi można dostrzec szarą plamę.

Jarzębatka PL Lęgowy Nieliczny !

Curruca nisoria

Jarzębatka (Curruca nisoria) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Wierzch jest szarawy, spód biały z delikatnymi prążkami w kształcie półksiężyców. Dorosłe osobniki mają żółtą tęczówkę.

Kapturka PL Lęgowy Liczny

Sylvia atricapilla

Kapturka to jeden z najliczniej występujących w Polsce pokrzewkowatych i jeden z najliczniejszych ptaków leśnych. Ma charakterystyczną ciemną czapeczkę na głowie. Upierzenie brązowoszare, głowa, szyja i pierś są szare. To ptak częściowo wędrowny.

Piegża PL Lęgowy Średnio liczny

Curruca curruca

Piegża (Curruca curruca) to nasz najmniejszy przedstawiciel pokrzewkowatych, pojawiający się dość często w pobliżu ludzkich osiedli. Wierzch jest szarobrunatny, głowa z góry jest szara, na gardle biała. Spód jest białawy. Brak dymorfizmu płciowego.

Pokrzewka aksamitna PL Zalatujący wyjątkowo

Curruca melanocephala

Pokrzewka aksamitna (Curruca melanocephala) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Samiec ma czarny kapturek, szary wierzch, białe gardło i szarawy spód. Wokół oczu czerwona obrączka. Nogi pomarańczowe.

Pokrzewka wąsata PL Zalatujący

Curruca cantillans

Pokrzewka wąsata (Curruca cantillans) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Samiec ma szary wierzch, gardło i pierś są pomarańczowe, spód białawy. Od nasady dzioba biegnie cienki, biały wąs.

lutniczka zachodnia

Curruca hortensis

Lutniczka zachodnia (Curruca hortensis) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Upierzenie z wierzchu brązowawe, głowa do połowy z wierzchu niemalże czarna, od połowy - biaława. spód płowy.

Pokrzewka cypryjska

Curruca melanothorax

Pokrzewka cypryjska (Curruca melanothorax) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Głowa dość duża, czarna, z czubem. Gardło białawe z szaro-czarnymi elementami.

Pokrzewka czarnogardła

Curruca ruppeli

Pokrzewka czarnogardła (Curruca ruppeli) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny pokrzewkowatych. Upierzenie szare, jaśniejsze od spodu. Gardło i wierzch głowy czarne. Od nasady dzioba biegnie biały wąs.

Pokrzewka kasztanowata

Curruca undata

Pokrzewka kasztanowata (Curruca undata) to ptak z rodziny pokrzewkowatych. Długi ogon jest zwykle uniesiony w górę. Samiec ma ciemnobrązowy wierzch. Kark i wierzch głowy ciemne, spód brązowy, podbrzusze jasne.

Pokrzewka okularowa

Curruca conspicillata

Pokrzewka okularowa (Curruca conspicillata) to gatunek ptaka z rodziny pokrzewkowatych, podobny do cierniówki. Samica ma rdzawy odcień skrzydła. Samiec szarą głowę z lekkim czubem, ciemny kantarek, białawe gardło.

Zdjęcia - galeria

Galeria ta zawiera zdjęcia gatunków opisywanych w tym artykule. Więcej zdjęć można zwykle znaleźć w artykułach, opisujących poszczególne rodzaje i gatunki.

Inne gatunki

pokrzewka balearska (Curruca balearica)
pokrzewka obrożna (Curruca boehmi)
pokrzewka jemeńska (Curruca buryi)
lutniczka wschodnia (Curruca crassirostris)
pokrzewka saharyjska (Curruca deserti)
pokrzewka algierska (Curruca deserticola)
pokrzewka iberyjska (Curruca iberiae)
pokrzewka przylądkowa (Curruca layardi)
pokrzewka arabska (Curruca leucomelaena)
pokrzewka brązowa (Curruca lugens)
pokrzewka kaspijska (Curruca mystacea)
pokrzewka pustynna (Curruca nana)
pokrzewka czarniawa (Curruca sarda)
pokrzewka różowobrzucha (Curruca subalpina)
pokrzewka złowroga (Curruca subcoerulea)
pokrzewka szarogłowa (Sylvia abyssinica)
żabotnik (Sylvia dohrni)
jałowczyk (Sylvia galinieri)
kapturniczek (Sylvia nigricapillus)

Występowanie i środowisko

Zamieszkują Europę, Azję, Afrykę, Australię z Indonezją. Przebywają zwykle pośród gęstej roślinności. Często ich środowiskiem są trzcinowiska i zarośla nad ciekami wodnymi (rodzaj Acrocephalus). Zaganiacze i pokrzewki żyją w lasach i zakrzewieniach. Kusaczynki (rodzaj Tesia) prowadzą naziemny tryb życia. Chwastówki zajmują środowiska trawiaste.

Tryb życia i zachowanie

Większość gatunków z północnego obszaru występowania podejmuje wędrówkę na zimowiska do Afryki i południowej części Azji. To dość ruchliwe ptaki prowadzące dzienny tryb życia.

Rozmnażanie

Zwykle ptaki te są monogamiczne. Gniazdo to czarka lub kula umieszczona dość nisko nad ziemią. Samica składa 2-7 jaj. Pisklęta pozostają w gnieździe przez 11-15 dni, choć potrafią z niego wychodzić wcześniej, zanim jeszcze nauczą się latać.

Pożywienie

Zasadniczo zjadają owady. Zdarza się, że niektóre gatunki żywią się też owocami. Sporo gatunków spija nektar.

Ochrona i zagrożenia

Trzy gatunki są krytycznie zagrożone, 10 uznaje się za zagrożone, 29 jest narażonych na wymarcie. Chaszczak aldabrański jest gatunkiem wymarłym.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

◂

●

Cierniówka: Okres lęgów u cierniówki.

◂

▸

Cierniówka: Cierniówka przylatuje do Polski.

●

▸

Cierniówka: Cierniówka odlatuje na zimowiska.

●

Gajówka: Okres występowania w Polsce gajówki. Odloty zaczynają się już w sierpniu.

◂

▸

Jarzębatka: Jarzębatka przylatuje do kraju.

◂

▸

Jarzębatka: Okres lęgowy jarzębatki.

◂

▸

Jarzębatka: Jarzębatka odlatuje z kraju.

●

Kapturka: Okres występowania w Polsce kapturki.

●

▸

Piegża: Okres występowania w Polsce piegży.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?