Salamandrowate
Salamandrowate (Salamandridae) to rodzina płazów z rzędu płazów ogoniastych. Rodzina ta liczy dziś 73 gatunki. W Polsce żyje 5 przedstawicieli tej rodziny. Potocznie gatunki lądowe nazywamy salamandrami, zaś gatunki związane ze środowiskiem wodnym - traszkami.
Salamandrowate mają wydłużone ciało o długości do dwudziestu kilku centymetrów, dobrze rozwinięte cztery kończyny, długi ogon, który jest walcowaty u gatunków lądowych i silnie spłaszczony u gatunków wodno-lądowych. U wszystkich gatunków zęby lemieszowo-podniebienne występują w postaci dwóch pasm. Wiele gatunków podczas godów ma barwną szatę godową, szczególnie u samców. Wiele gatunków ma na całym ciele barwne plamy.
Występowanie i środowisko
Salamandrowate występują w prawie całej Europie, zamieszkują też północny kraniec Afryki, południową i zachodnią część Azji, Amerykę Północną.
Salamandrowate występują w środowisku lądowym, wodno-lądowym lub wodnym.
Tryb życia i zachowanie
Brak danych.
Morfologia i anatomia
Niektóre gatunki samców posiadają na tylnych kończynach lub u nasady ogona wyrostki. Bruzdy międzyżebrowe nie występują u gatunków wodnych i wodno-lądowych.
Skóra salamandrowatych zawiera gruczoły wydzielające truciznę. Część gatunków za oczami ma parotydy. Trucizna zawiera neurotoksynę - tarichatoksynę, której stężenie jest najniższe u traszek europejskich, a największe u Taricha granulosa z Ameryki Północnej. Takie stężenie może zabić jednego człowieka.
Wszystkie gatunki salamandrowatych mają po przeobrażeniu płuca.
Rozmnażanie
Zapłodnienie jest wyłącznie wewnętrzne. Poprzedza je często rytuał godowy. Salamandrowate z wyjątkiem nielicznych gatunków przechodzą stadium larwalne w wodzie.
U części gatunków występują dwie fazy podczas rozmnażania. W czasie fazy wodnej płazy charakteryzują się śliską skórą, a wokół ogona, czasem na grzbiecie, występują fałdy skórne. Fałdy w fazie lądowej zanikają, a skóra staje się bardziej chropowata.
Pożywienie
Brak danych.
Ochrona i zagrożenia
Najbardziej zagrożonym gatunkiem jest podgatunek traszki górskiej Triturus alpestris serdarus.
Ciekawostki
Brak danych.
Gatunki
To wykaz gatunków, przynależących do danej rodziny:
- salamandra plamista (Salamandra salamandra) PL
- traszka górska (Triturus alpestris) PL
- traszka grzebieniasta (Triturus cristatus) PL
- traszka karpacka (Triturus montandoni) PL
- traszka zwyczajna (Triturus vulgaris) PL
- Taricha rivularis
- Laotriton laoensis
- Taricha granulosa
- Paramesotriton deloustali
- Pleurodeles nebulosus
- Salamandra algira
- Tylototriton kweichowensis
- atlantotryton zielonawy (Notophthalmus viridescens)
- północna traszka pręgowana (Ommatotriton ophryticus)
- salamandra czarna (Salamandra atra)
- salamandra korsykańska (Salamandra corsica)
- salamandra mandaryńska (Tylototriton shanjing)
- traszka bladoskóra (Triturus carnifex)
- traszka chińska (Cynops orientalis)
- traszka czarnomorska (Triturus karelinii)
- traszka helwecka (Triturus helveticus)
- traszka iberyjska (Lissotriton boscai)
- traszka marmurkowa (Triturus marmoratus)
- traszka naddunajska (Triturus dobrogicus)
- traszka pirenejska (Calotriton asper)
- traszka sardyńska (Euproctus platycephalus)
- traszka Waltla (Pleurodeles waltl)
- traszka zagrosańska (Neurergus kaiseri)
- trasznik brodawkowany (Tylototriton verrucosus)
- trucicznica rdzawa (Taricha torosa)
Inne gatunki
- Calotriton arnoldi
- salamandra luzytańska (Chioglossa lusitanica)
- Cynops ensicauda
- traszka ognista (Cynops pyrrhogaster)
- Echinotriton andersoni
- Echinotriton chinhaiensis
- traszka pirenejska (Euproctus asper)
- traszka korsykańska (Euproctus montanus)
- Hypselotriton chenggongensis
- Hypselotriton cyanurus
- Hypselotriton orientalis
- Hypselotriton orphicus
- Hypselotriton wolterstorffi
- Liangshantriton taliangensis
- Lissotriton helveticus
- Lissotriton italicus
- Lissotriton montandoni
- Lissotriton vulgaris
- Lyciasalamandra antalyana
- Lyciasalamandra atifi
- Lyciasalamandra fazilae
- salamandra egejska (Lyciasalamandra helverseni)
- Lyciasalamandra luschani
- Mertensiella caucasica
- Neurergus crocatus
- Neurergus microspilotus
- Neurergus strauchii
- Notophthalmus meridionalis
- Notophthalmus perstriatus
- Ommatotriton vittatus
- Pachytriton brevipes
- Pachytriton labiatus
- Paramesotriton caudopunctatus
- Paramesotriton chinensis
- Paramesotriton fuzhongensis
- Paramesotriton guangxiensis
- Paramesotriton hongkongensis
- Pleurodeles poireti
- Salamandra infraimmaculata
- salamandra kotyjska (Salamandra lanzai)
- salamandra okularowa (Salamandra terdigitata)
- Salamandrina perspicillata
- Salamandrina terdigitata
- Taricha sierra
- traszka iberyjska (Triturus boscai)
- traszka włoska (Triturus italicus)
- północna traszka pręgowana (Triturus ophryticus)
- traszka karłowata (Triturus pygmaeus)
- Tylototriton anguliceps
- Tylototriton asperrimus
- Tylototriton hainanensis
- Tylototriton notialis
- Tylototriton podichthys
- Tylototriton shanorum
- Tylototriton vietnamensis
- Tylototriton wenxianensis
- Tylototriton ziegleri
- trasznik brodawkowy (Tylotriton verrucosus)
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
| ● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Trwa okres zimowania salamandry plamistej | ||||||
| ◂ | ● | ▸ | Salamandra plamista zwykle w czerwcu rodzi nad potokami młode. Po porodzie opuszcza wodę. | |||||||||
| ● | Kończy się rozwój salamandry plamistej i następuje przeobrażenie. | |||||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywności życiowej salamandry plamistej | |||
| ● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Traszka górska hibernuje. | ||||||
| ◂ | ● | Traszka górska odbywa gody. Zapłodnione samice składają jaja. | ||||||||||
| ◂ | ▸ | Kończy się okres rozwoju kijanek traszki górskiej. Następuje przeobrażenie i wyjście z wody. | ||||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywności życiowej traszki górskiej | ||||
| ● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Trwa okres snu zimowego traszki grzebieniastej. | ||||||
| ◂ | ● | Trwa okres godowy traszki grzebieniastej. Samce wchodzą do zbiorników wodnych w kwietniu. Rozród odbywa się w maju. Samice składają jaja pojedynczo i przytwierdzają je do wodnych roślin. | ||||||||||
| ◂ | ▸ | ● | Kijanki traszki grzebieniastej przechodzą metamorfozę. Wiosną są to kijanki, które nie zrobiły tego poprzedniego roku i zimowały w zbiorniku wodnym. | |||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywności życiowej traszki grzebieniastej. | ||||
| ● | ● | ● | Okres rozrodu traszki helweckiej. | |||||||||
| ● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Traszka karpacka hibernuje. | ||||||
| ◂ | ● | Traszka karpacka odbywa gody. Zapłodnione samice składają jaja. | ||||||||||
| ◂ | ▸ | Kończy się okres rozwoju kijanek traszki karpackiej. Następuje przeobrażenie i wyjście ze zbiornika wodnego. | ||||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywności życiowej traszki karpackiej. | ||||
| ● | ● | ● | Okres rozrodu traszki Waltla w europie. | |||||||||
| ● | ● | ▸ | ◂ | ● | ● | Trwa okres snu zimowego traszki zwyczajnej. | ||||||
| ◂ | ● | Trwa okres godowy traszki zwyczajnej. Samce wchodzą do zbiorników wodnych jeszcze w kwietniu. Rozród odbywa się w maju. Samice składają jaja pojedynczo. | ||||||||||
| ◂ | ▸ | Kijanki traszki zwyczajnej przechodzą metamorfozę. | ||||||||||
| ◂ | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Trwa okres aktywności życiowej traszki zwyczajnej. |
Powiązane quizy
© medianauka.pl, 2013-12-30, RODZ-27