Skowronki
Skowronki (Alaudidae) to rodzina ptaków z podrzędu ptaków śpiewających, z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 13-15 rodzajów i 80 gatunków, z czego w Polsce występuje 6 gatunków.
Wygląd
Upierzenie zwykle szarobrunatne w jasne plamki. Ubarwienie ma maskować ptaka na ziemi. Nogi i pazury są dość długie. Rzadko występuje dymorfizm płciowy.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Galerida cristata
Dzierlatka to nasz jedyny skowronek, który prowadzi osiadły tryb życia i nie stroni od zabudowań. Wyróżnia go charakterystyczny czubek na głowie. Ma dłuższy od skowronka dziób, krótszy ogon. Jest ubarwiona w jasne brązy, jaśniejsza od spodu.

Galerida theklae
Dzierlatka iberyjska, dzierlatka pustynna (Galerida theklae) to gatunek ptaka z rodziny skowronków. Jest bardzo podobny do naszej dzierlatki i możliwy do odróżnienia dopiero z bliska.

Eremophila alpestris
Górniczek (Eremophila alpestris) to ptak z rodziny skowronków. Upierzenie z wierzchu brązowe, białe od spodu. Głowa samca w części przedniej jest żółta z czarnymi plamami na szyi, pod okiem i na brwi.

Melanocorypha leucoptera
Kalandra białoskrzydła to rzadko obserwowany w Polsce skowronek. Jego cechą charakterystyczną są białe lusterka na skrzydłach. Strona brzuszna biała. U samicy występuje kreskowanie rudych boków.

Melanocorypha yeltoniensis
Kalandra czarna to skowronek azjatycki. Jego cechą charakterystyczną jest czarne upierzenie samca. Samica ubarwiona jest podobnie jak nasz skowronek. To ptak wędrowny.

Melanocorypha calandra
Kalandra szara (Melanocorypha calandra) to ptak zaliczany do rodziny skowronków. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Upierzenie szarobrązowe, spód białawy ze słabym kreskowaniem na piersi. Na szyi znajduje się czarna półobroża.

Lullula arborea
Lerka była nazywana niegdyś skowronkiem borowym. Niewiele się od niego różni. Jest mniejsza, ma nieco krótszy ogon i delikatniejszy dziób. Nad okiem biegnie wyraźna biała brew, która sięga potylicy.

Alauda arvensis
Skowronek to najczęściej występujący ptak na naszych polach. Znany jest z charakterystycznego śpiewu podczas lotów godowych. Ptak zawisa w miejscu wysoko nad ziemią, oznajmiając świergotem swoją obecność. Jest większy od wróbla.

Mirafra africana
Skowroniec białokarkowy (Mirafra africana) to gatunek ptaka z rodziny skowronków. Na głowie charakterystyczny czubek. Upierzenie brązowo-rude z ciemniejszym kreskowaniem na piersi, szyi. Spód jaśniejszy

Calandrella brachydactyla
Skowrończyk krótkopalcowy (Calandrella brachydactyla) to ptak z rodziny skowronków, tworzący wiele podgatunków. Lotki trzeciorzędowe są długie. Upierzenie z wierzchu jest szarobrązowe i białe od spodu.
Inne gatunki
- Skowron pustynny (Alaemon alaudipes)
- Skowron skromny (Alaemon hamertoni)
- Skowronek orientalny (Alauda gulgula)
- Skowronek wyspowy (Alauda razae)
- Skowronik rudawy (Ammomanes cincturus)
- Skowronik piaskowy (Ammomanes deserti)
- Skowronik pustynny (Ammomanes grayi)
- Skowronik rdzawy (Ammomanes phoenicurus)
- Skowrończyk łuszczakowaty (Botha fringillaris)
- Skowrończyk tybetański (Calandrella acutirostris)
- Skowrończyk szarawy (Calandrella blanfordi)
- Skowrończyk mongolski (Calandrella cheleensis)
- Skowrończyk rdzawołbisty (Calandrella cinerea)
- Skowrończyk różowodzioby (Calandrella conirostris)
- Skowrończyk malutki (Calandrella raytal)
- Skowrończyk mały (Calandrella rufescens)
- Skowrończyk rdzawy (Calandrella somalica)
- Dzierlatka wielkodzioba (Calendula magnirostris)
- Szponiak śniady (Certhilauda albescens)
- Szponiak kasztanowaty (Certhilauda burra)
- Szponiak przylądkowy (Certhilauda chuana)
- Szponiak długodzioby (Certhilauda curvirostris)
- Szponiak rudy (Certhilauda erythrochlamys)
- Skowron białolicy (Chersomanes albofasciata)
- Skowrończyk sierpodzioby (Chersophilus duponti)
- Skowrończyk arabski (Eremalauda dunni)
- Skowrończyk płowy (Eremalauda starki)
- Górniczek mały (Eremophila bilopha)
- Pustynka czarnogłowa (Eremopterix australis)
- Pustynka szarawa (Eremopterix grisea)
- Pustynka płowa (Eremopterix leucopareia)
- Pustynka białoucha (Eremopterix leucotis)
- Pustynka białoczelna (Eremopterix nigriceps)
- Pustynka brunatnogłowa (Eremopterix signata)
- Pustynka białołbista (Eremopterix verticalis)
- Dzierlatka dekańska (Galerida deva)
- Dzierlatka malabarska (Galerida malabarica)
- Dzierlatka rdzawa (Galerida modesta)
- Pazurczak samotny (Heteromirafra archeri)
- Pazurczak jasny (Heteromirafra ruddi)
- Pazurczak krótkodzioby (Heteromirafra sidamoensis)
- Kalandra dwuplamista (Melanocorypha bimaculata)
- Kalandra długodzioba (Melanocorypha maxima)
- Kalandra mongolska (Melanocorypha mongolica)
- Skowroniec białobrzuchy (Mirafra africanoides)
- Skowroniec białosterny (Mirafra albicauda)
- Skowroniec angolski (Mirafra angolensis)
- Skowroniec przylądkowy (Mirafra apiata)
- Skowroniec sawannowy (Mirafra aricana)
- Afroskowronek białobrzuchy (Mirafra aricanoides)
- Skowroniec rdzawoboczny (Mirafra ashi)
- Skowroniec plamisty (Mirafra assamica)
- Skowroniec samotny (Mirafra candida)
- Skowroniec zaroślowy (Mirafra cantillans)
- Skowroniec białobrody (Mirafra cheniana)
- Skowroniec obrożny (Mirafra collaris)
- Skowroniec rdzawy (Mirafra cordofanica)
- Skowroniec etiopski (Mirafra degodiensis)
- Skowroniec rdzawoskrzydły (Mirafra erythroptera)
- Skowroniec somalijski (Mirafra gilletti)
- Skowroniec madagaskarski (Mirafra hova)
- Skowroniec duży (Mirafra hypermetra)
- Skowroniec śpiewny (Mirafra javanica)
- Skowroniec białogardły (Mirafra passerina)
- Skowroniec rdzawolicy (Mirafra poecilosterna)
- Skowroniec białowąsy (Mirafra pulpa)
- Skowroniec zmienny (Mirafra rufa)
- Skowroniec cynamonowy (Mirafra rufocinnamomea)
- Skowroniec białobrewy (Mirafra sabota)
- Skowroniec długodzioby (Mirafra somalica)
- Skowroniec kenijski (Mirafra williamsi)
- Masecznik rdzaworzytny (Pinarocorys erythropygia)
- Masecznik ciemny (Pinarocorys nigricans)
- Skowrończyk kusy (Pseudalaemon fremantlii)
- Skowroniak (Ramphocoris clotbey)
- Skowrończyk kreskowany (Spizocorys obbiensis)
- Skowrończyk maskowy (Spizocorys personata)
- Skowrończyk buszmeński (Spizocorys sclateri)
Występowanie i środowisko
Najwięcej gatunków występuje w Afryce. Oprócz tego w Azji, Europie, Ameryce Północnej i Australii. Zamieszkują trawiaste, suche i otwarte tereny.
Tryb życia i zachowanie
Są głośnymi śpiewakami. Zwykle samiec śpiewa w locie podczas wznoszenia się w górę. Charakteryzują się silnym terytorializmem podczas godów.
Rozmnażanie
Śpiew i widowiskowe loty są elementem zalotów. Gniazda budują na ziemi. Ma kształt czarki i zbudowane jest z suchych części roślin. Niektóre gniazda są zadaszone. Samica znosi zwykle 2-6 plamkowanych jaj. Wysiadywanie trwa 11-16 dni.
Pożywienie
Zjadają owady i nasiona traw.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożone są dwa gatunki: pazurczak jasny i skowronek wyspowy, 2 inne gatunki są zagrożone, 4 - narażone na wyginięcie.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Dzierlatka: Okres występowania w Polsce dzierlatki. |
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Lerka: Okres występowania w Polsce lerki. | |||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Skowronek: Okres występowania w Polsce skowronka. Zdarza się, że część skowronków pozostaje w Polsce na zimę. | ||||
◂ | ● | ● | Skowronek: W tym czasie samica skowronka składa jaja. Samiec zaś odbywa loty godowe, podczas których pięknie śpiewa. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-174