Skowronki

Skowronki (Alaudidae) to rodzina ptaków z podrzędu ptaków śpiewających, z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 13-15 rodzajów i 80 gatunków, z czego w Polsce występuje 6 gatunków.

Wygląd

Upierzenie zwykle szarobrunatne w jasne plamki. Ubarwienie ma maskować ptaka na ziemi. Nogi i pazury są dość długie. Rzadko występuje dymorfizm płciowy.

Gatunki

Wykaz gatunków.

Dzierlatka PL Lęgowy Nieliczny

Galerida cristata

Dzierlatka to nasz jedyny skowronek, który prowadzi osiadły tryb życia i nie stroni od zabudowań. Wyróżnia go charakterystyczny czubek na głowie. Ma dłuższy od skowronka dziób, krótszy ogon. Jest ubarwiona w jasne brązy, jaśniejsza od spodu.

Dzierlatka iberyjska

Galerida theklae

Dzierlatka iberyjska, dzierlatka pustynna (Galerida theklae) to gatunek ptaka z rodziny skowronków. Jest bardzo podobny do naszej dzierlatki i możliwy do odróżnienia dopiero z bliska.

Górniczek PL Przelotny / przylatujący

Eremophila alpestris

Górniczek (Eremophila alpestris) to ptak z rodziny skowronków. Upierzenie z wierzchu brązowe, białe od spodu. Głowa samca w części przedniej jest żółta z czarnymi plamami na szyi, pod okiem i na brwi.

Kalandra białoskrzydła PL Zalatujący

Melanocorypha leucoptera

Kalandra białoskrzydła to rzadko obserwowany w Polsce skowronek. Jego cechą charakterystyczną są białe lusterka na skrzydłach. Strona brzuszna biała. U samicy występuje kreskowanie rudych boków.

Kalandra czarna PL Zalatujący wyjątkowo

Melanocorypha yeltoniensis

Kalandra czarna to skowronek azjatycki. Jego cechą charakterystyczną jest czarne upierzenie samca. Samica ubarwiona jest podobnie jak nasz skowronek. To ptak wędrowny.

Kalandra szara PL - obserwacje dawne Zalatujący  ! 

Melanocorypha calandra

Kalandra szara (Melanocorypha calandra) to ptak zaliczany do rodziny skowronków. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego. Upierzenie szarobrązowe, spód białawy ze słabym kreskowaniem na piersi. Na szyi znajduje się czarna półobroża.

Lerka PL Lęgowy Średnio liczny  ! 

Lullula arborea

Lerka była nazywana niegdyś skowronkiem borowym. Niewiele się od niego różni. Jest mniejsza, ma nieco krótszy ogon i delikatniejszy dziób. Nad okiem biegnie wyraźna biała brew, która sięga potylicy.

Skowronek PL Lęgowy Bardzo liczny

Alauda arvensis

Skowronek to najczęściej występujący ptak na naszych polach. Znany jest z charakterystycznego śpiewu podczas lotów godowych. Ptak zawisa w miejscu wysoko nad ziemią, oznajmiając świergotem swoją obecność. Jest większy od wróbla.

Skowroniec białokarkowy

Mirafra africana

Skowroniec białokarkowy (Mirafra africana) to gatunek ptaka z rodziny skowronków. Na głowie charakterystyczny czubek. Upierzenie brązowo-rude z ciemniejszym kreskowaniem na piersi, szyi. Spód jaśniejszy

Skowrończyk krótkopalcowy PL Zalatujący  ! 

Calandrella brachydactyla

Skowrończyk krótkopalcowy (Calandrella brachydactyla) to ptak z rodziny skowronków, tworzący wiele podgatunków. Lotki trzeciorzędowe są długie. Upierzenie z wierzchu jest szarobrązowe i białe od spodu.

Zdjęcia - galeria

Inne gatunki

• Skowron pustynny (Alaemon alaudipes)
• Skowron skromny (Alaemon hamertoni)
• Skowronek orientalny (Alauda gulgula)
• Skowronek wyspowy (Alauda razae)
• Skowronik rudawy (Ammomanes cincturus)
• Skowronik piaskowy (Ammomanes deserti)
• Skowronik pustynny (Ammomanes grayi)
• Skowronik rdzawy (Ammomanes phoenicurus)
• Skowrończyk łuszczakowaty (Botha fringillaris)
• Skowrończyk tybetański (Calandrella acutirostris)
• Skowrończyk szarawy (Calandrella blanfordi)
• Skowrończyk mongolski (Calandrella cheleensis)
• Skowrończyk rdzawołbisty (Calandrella cinerea)
• Skowrończyk różowodzioby (Calandrella conirostris)
• Skowrończyk malutki (Calandrella raytal)
• Skowrończyk mały (Calandrella rufescens)
• Skowrończyk rdzawy (Calandrella somalica)
• Dzierlatka wielkodzioba (Calendula magnirostris)
• Szponiak śniady (Certhilauda albescens)
• Szponiak kasztanowaty (Certhilauda burra)
• Szponiak przylądkowy (Certhilauda chuana)
• Szponiak długodzioby (Certhilauda curvirostris)
• Szponiak rudy (Certhilauda erythrochlamys)
• Skowron białolicy (Chersomanes albofasciata)
• Skowrończyk sierpodzioby (Chersophilus duponti)
• Skowrończyk arabski (Eremalauda dunni)
• Skowrończyk płowy (Eremalauda starki)
• Górniczek mały (Eremophila bilopha)
• Pustynka czarnogłowa (Eremopterix australis)
• Pustynka szarawa (Eremopterix grisea)
• Pustynka płowa (Eremopterix leucopareia)
• Pustynka białoucha (Eremopterix leucotis)
• Pustynka białoczelna (Eremopterix nigriceps)
• Pustynka brunatnogłowa (Eremopterix signata)
• Pustynka białołbista (Eremopterix verticalis)
• Dzierlatka dekańska (Galerida deva)
• Dzierlatka malabarska (Galerida malabarica)
• Dzierlatka rdzawa (Galerida modesta)
• Pazurczak samotny (Heteromirafra archeri)
• Pazurczak jasny (Heteromirafra ruddi)
• Pazurczak krótkodzioby (Heteromirafra sidamoensis)
• Kalandra dwuplamista (Melanocorypha bimaculata)
• Kalandra długodzioba (Melanocorypha maxima)
• Kalandra mongolska (Melanocorypha mongolica)
• Skowroniec białobrzuchy (Mirafra africanoides)
• Skowroniec białosterny (Mirafra albicauda)
• Skowroniec angolski (Mirafra angolensis)
• Skowroniec przylądkowy (Mirafra apiata)
• Skowroniec sawannowy (Mirafra aricana)
• Afroskowronek białobrzuchy (Mirafra aricanoides)
• Skowroniec rdzawoboczny (Mirafra ashi)
• Skowroniec plamisty (Mirafra assamica)
• Skowroniec samotny (Mirafra candida)
• Skowroniec zaroślowy (Mirafra cantillans)
• Skowroniec białobrody (Mirafra cheniana)
• Skowroniec obrożny (Mirafra collaris)
• Skowroniec rdzawy (Mirafra cordofanica)
• Skowroniec etiopski (Mirafra degodiensis)
• Skowroniec rdzawoskrzydły (Mirafra erythroptera)
• Skowroniec somalijski (Mirafra gilletti)
• Skowroniec madagaskarski (Mirafra hova)
• Skowroniec duży (Mirafra hypermetra)
• Skowroniec śpiewny (Mirafra javanica)
• Skowroniec białogardły (Mirafra passerina)
• Skowroniec rdzawolicy (Mirafra poecilosterna)
• Skowroniec białowąsy (Mirafra pulpa)
• Skowroniec zmienny (Mirafra rufa)
• Skowroniec cynamonowy (Mirafra rufocinnamomea)
• Skowroniec białobrewy (Mirafra sabota)
• Skowroniec długodzioby (Mirafra somalica)
• Skowroniec kenijski (Mirafra williamsi)
• Masecznik rdzaworzytny (Pinarocorys erythropygia)
• Masecznik ciemny (Pinarocorys nigricans)
• Skowrończyk kusy (Pseudalaemon fremantlii)
• Skowroniak (Ramphocoris clotbey)
• Skowrończyk kreskowany (Spizocorys obbiensis)
• Skowrończyk maskowy (Spizocorys personata)
• Skowrończyk buszmeński (Spizocorys sclateri)

Występowanie i środowisko

Najwięcej gatunków występuje w Afryce. Oprócz tego w Azji, Europie, Ameryce Północnej i Australii. Zamieszkują trawiaste, suche i otwarte tereny.

Tryb życia i zachowanie

Są głośnymi śpiewakami. Zwykle samiec śpiewa w locie podczas wznoszenia się w górę. Charakteryzują się silnym terytorializmem podczas godów.

Rozmnażanie

Śpiew i widowiskowe loty są elementem zalotów. Gniazda budują na ziemi. Ma kształt czarki i zbudowane jest z suchych części roślin. Niektóre gniazda są zadaszone. Samica znosi zwykle 2-6 plamkowanych jaj. Wysiadywanie trwa 11-16 dni.

Pożywienie

Zjadają owady i nasiona traw.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożone są dwa gatunki: pazurczak jasny i skowronek wyspowy, 2 inne gatunki są zagrożone, 4 - narażone na wyginięcie.

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

Liczebność

Status

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-174