Szpaki (Sturnidae)

Szpaki (Sturnidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 29 rodzajów i 114 gatunków, z czego w Polsce mamy 1 gatunek lęgowy i 1 zalatujący.

Wygląd

To małe lub średniej wielkości ptaki. Nogi są dość duże i mocne. Dziób prosty, średniej długości. Upierzenie zwykle ciemne z metalicznym połyskiem. Niektóre gatunki mają kontrastowe obszary. Samce i samice wyglądają podobnie. Niektóre gatunki posiadają na głowie nieopierzone fragmenty.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Błyszczak purpurowy (Lamprotornis purpureus)

Błyszczak purpurowy (Lamprotornis purpureus) to gatunek ptaka z rodziny szpaków. Ma dość smukłą sylwetkę ze szpiczastą głową.

Gwarek, gwarek czczony (Gracula religiosa)

Gwarek to najlepiej naśladujący ludzkie głosy ptak. Żyje w Azji.

Szpak (Sturnus vulgaris)

Szpak to pospolity w Polsce ptak o czarnym ubarwieniu pierza. W sadach czereśniowych czyni szkody.

Szpak balijski (Leucopsar rothschildi)

Szpak balijski to prawie nie występujący już w przyrodzie biały szpak, jedyny przedstawiciel rodzaju Leucopsar, odkryty dopiero w 1912 roku.

Inne gatunki

• Majna norowa (Acridotheres ginginianus)
• Majna brunatna (Acridotheres tristis)
• Skworczyk towarzyski (Aplonis metallica)
• Skworczyk karoliński (Aplonis pelzelni)
• Skworczyk górski (Aplonis santovestris)
• Perukarz krótkoczuby (Basilornis celebensis)
• Perukarz hełmiasty (Basilornis galeatus)
• Bąkojad czerwonodzioby (Buphagus erythrorhynhus)
• Ametyszczak (Cinnyricinclus leucogaster)
• Szpak ozdobny (Creatophora cinerea)
• Błyszczak stalowy (Lamprotornis chalybaeus)
• Błyszczak rudobrzuchy (Lamprotornis superbus)
• Czarnotek cienkodzioby (Onychognathus tenuirostris)
• Czarnotek arabski (Onychognathus tristramii)
• Pasterz (Pasteor roseus)
• Łysak (Sarcops calvus)
• Szpakownik (Scissirostrum dubium)
• Szpak szary (Sturnus cineraceus)
• Szpak białogłowy (Sturnus erythropygus)
• Szpak bramiński (Temenuchus pagodarum)

Występowanie i środowisko

Żyją w Eurazji, Afryce i Australii i Oceanii. Wprowadzone do Ameryki Południowej, Nowej Zelandii, Australii i na wiele wysp oceanicznych. Zamieszkują lasy, sawanny, stepy, tereny otwarte w umiarkowanej strefie. To jedne z najpowszechniej występujących ptaków na świecie. Ich populacja liczy dziś setki milionów osobników.

Tryb życia i zachowanie

Większość gatunków prowadzi osiadły tryb życia. Niektóre gatunki (gwarek czczony) świetnie naśladują różne dźwięki, w tym ludzką mowę. Po ziemi kroczą, a nie podskakują jak inne ptaki z wróblowatych. Szpaki zwyczajne w Europie i Ameryce wyrządzają spore szkody w uprawach winogron, czereśni, oliwek.

Morfologia i anatomia

Brak danych.

Rozmnażanie

Gniazdo, zbudowane z suchej trawy, ma zwykle duże rozmiary, jest niezgrabne i budowane jest w dziuplach oraz szczelinach. Niektóre gatunki budują gniazda wiszące. Czasem gniazdują w koloniach. Samica składa 1-6 jaj. Czas inkubacji wynosi 11-18 dni. Pisklęta są gniazdownikami. Przebywają w gnieździe przez 18-30 dni.

Pożywienie

Odżywiają się owadami i jagodami oraz owocami. Zjadają też nektar, nasiona, pyłek, pasożyty zewnętrzne żerujące na skórze ssaków (bąkojady), karmę dla bydła.

Ochrona i zagrożenia

Krytycznie zagrożone są dwa gatunki szpaków: skworczyk karoliński oraz szpak balijski. Dwa gatunki są zagrożone, 5 narażonych na wyginięcie.

Ciekawostki

Szpaki były i są wykorzystywane do tępienia szarańczy.

Szpak zwyczajny jest jednym z najliczniej występującym ptakiem na Ziemi.

Zdjęcia i grafiki - galeria

© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-11