Borowik szlachetny
Borowik szlachetny, prawdziwek (Boletus edulis) to gatunek jadalnego grzyba z rodziny borowikowatych, aromatyczny, o lekko orzechowym, wyśmienitym smaku. To jeden z najbardziej szlachetnych i znanych grzybów jadalnych.
Występowanie i środowisko PL
W Polsce często spotykany. Rośnie w lasach liściastych i iglastych, zwykle na ich skrajach. Borowik szlachetny występuje w Europie, Azji i Ameryce Północnej.
Owocniki pojawiają się od lipca do listopada.
Morfologia i anatomia
Kapelusz ma 6-20 cm średnicy. Trzon ma od 5 do 20 cm wysokości.
Kapelusz we wczesnych stadiach rozwoju jest białawy, później jasnobrązowy lub ciemnobrązowy. Jego powierzchnia jest lepka i gładka. Jest mięsisty i zwykle duży.
Rurki i pory najpierw białe, później żółtawe, a nawet zielonkawe, zatokowo wycięte.
Miąższ jest białawy, zbity lub gąbczasty.
Trzon ma barwę białą i brązową. W części górnej widoczna drobna, jasna siateczka. Kształt trzonka od pękatego, przez maczugowaty po cylindryczny, zależny od wieku owocnika.
Podobne gatunki
Bardzo podobny do borowika szlachetnego jest niejadalny goryczak żółciowy. Czasem odróżnienie obu grzybów jest możliwe tylko po smaku. Goryczak jest bardzo gorzki. Już jeden goryczak w potrawie sprawia, że nie nadaje się do jedzenia.
Poniższy rysunek zestawia sylwetki (od lewej) borowika usiatkowanego, borowika szlachetnego i sosnowego.
Rozmnażanie
Zarodniki mają brązowawą barwę i są gładkie.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych.
Ciekawostki
Borowiki mogą się pojawiać masowo w ogromnych ilościach co roku albo co kilka lat w tych samych miejscach.
Zdjęcia - galeria
© medianauka.pl, 2021-01-24, GAT-638952 OpisKalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ● ● ● ● ▸ Okres zbioru prawdziwków czyli borowików szlachetnych.
Cechy
lasy iglaste
lasy liściaste
gatunek jadalny
grzyb mikoryzowy
Pokrewne gatunki grzybów
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 IUCN
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich - Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Markus Fluck - Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
- Hans E.Laux - Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
