Goryczak żółciowy, szatan
Goryczak żółciowy, szatan (Tylopilus felleus) to gatunek niejadalnego grzyba z rodziny borowikowatych, bardzo podobny do prawdziwka (borowika szlachetnego). Ma bardzo gorzki smak, który czasem jest główną cechą odróżniającą ją od prawdziwka, szczególnie u młodych grzybów. Przyjemnie pachnie.
Zdjęcia - galeria
Kliknij w obrazek, aby go powiększyć lub wyświetlić galerię, pokaz slajdów i dodatkowe opisy zdjęć.
© Pavel Parmenov - stock.adobe.com
⤢ POWIĘKSZWystępowanie i środowisko PL
Lasy liściaste i iglaste.
Owocniki pojawiają się od czerwca do października.
Morfologia i anatomia
Kapelusz ma 5-20 cm średnicy. Trzon ma 5-15 cm wysokości.
Kapelusz jasnobrązowy lub ciemnobrązowy, szeroki, mięsisty, matowy z wierzchu, śluzowaty po deszczu.
Rurki i pory są białawe lub różowawe (u starszych owocników), nigdy nie są żółte. Rurki łatwo odrywają się i brązowieją po nacisku. Są zatokowo wycięte.
Miąższ jest białawy, nie zmienia barwy przy nacisku.
Trzon pokrywa siateczkowy wzór, zwykle gruby, brązowo-żółty.
Podobne gatunki
Podobny do borowika szlachetnego.
Porównanie gatunków podobnych
Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.
Tylopilus felleus
Smak: gorzki
Zapach: brak danych
Zdatność: trujący
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb rurkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Rurki i pory są białawe lub różowawe (u starszych owocników) i nigdy nie są żółte. Rurki brązowieją po nacisku.
Boletus edulis
Smak: orzechowy
Zapach: brak danych
Zdatność: jadalny
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb rurkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Trzon ma barwę białą i brązową. W części górnej widoczna drobna, jasna siateczka.
Xerocomus badius
Smak: brak danych
Zapach: brak danych
Zdatność: jadalny
Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste
Kształt: grzyb rurkowy
Tryb życia: grzyb mikoryzowy
Kapelusz na brązową barwę. Rurki i pory żółtawe, starsze osobniki zielonożółtawe.
Rozmnażanie
Zarodniki różowawe, brązowe, gładkie.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
To grzyb trujący. Zjedzenie go w większych ilościach powoduje silne zatrucie żołądkowo-jelitowe.
Pytania
Jak rozpoznać czy grzyb to szatan czy prawdziwek?
Starsze osobniki goryczaka mają różowawą siateczkę od spodu kapelusza. Wątpliwości można się pozbyć wykonując próbę smaku. Goryczak jest bardzo gorzki.
© medianauka.pl, 2021-01-24, GAT-638953 OpisKalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ◂ ● ● ● ● W lasach pojawia się grzyb szatan (goryczak żółciowy).
Cechy
lasy iglaste
lasy liściaste
gatunek trujący
grzyb mikoryzowy
Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.
Pokrewne gatunki grzybów
Jak postępować przy zatruciu grzybami?
Zatrucie grzybami może bardzo niebezpieczne dla zdrowia i życia. Jak postępować w takim przypadku? Jak udzielić choremu pomocy?
Grzyby marynowane w occie
Grzybki marynowane w occie to doskonały sposób na zachowanie smaku grzybów na długi czas. Marynowanie w occie nadaje grzybom specyficzny smak. Stają się doskonałą przekąską i dodatkiem do innych potraw.
Jak suszyć grzyby?
Suszenie grzybów to jeden ze sposobów ich konserwowania, bardzo popularny wśród grzybiarzy. Suszenie nadaje grzybom nie tylko trwałość, ale dodaje im także aromatu i nie pozbawia ich przy tym wartości odżywczych.
Jak zbierać grzyby?
Czy przy grzybobraniu należy się kierować jakimiś zasadami? Czy wykręcać grzyby, czy też ścinać je nożykiem? Używać kosza czy reklamówki? Oto garść porad dla grzybiarzy.
Mikoryza
Mikoryza jest to zjawisko współżycia grzybów z korzeniami, a nawet nasionami roślin naczyniowych.
Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów
Gdzie się najlepiej wybrać na grzyby? Kiedy? W jakiej części Polski szukać? Nie wystarczy się wybrać zwyczajnie do lasu. Trzeba wiedzieć jeszcze kiedy i gdzie.
Grzyby trujące
Grzyby mogą zabić. Najgroźniejsze są muchomory, a wśród nich muchomor sromotnikowy i jadowity. dlatego zbieranie grzybów jest dla ludzi odpowiedzialnych.
Grzyby jadalne
Grzyby spożywa się od niepamiętnych czasów. Są elementem składowym wielu przepisów. Są zwykle dodatkiem do potraw, przyprawą, która nadaje specyficzny smak i zapach sosom, jajecznicy, bigosowi, sałatkom.
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich - Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003
- Markus Fluck - Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
- Hans E.Laux - Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
