Goryczak żółciowy

Goryczak żółciowy (Tylopilus felleus) to gatunek niejadalnego grzyba z rodziny borowikowatych, bardzo podobny do prawdziwka (borowika szlachetnego). Ma bardzo gorzki smak, który czasem jest główną cechą odróżniającą ją od prawdziwka, szczególnie u młodych grzybów. Przyjemnie pachnie.

Występowanie i środowisko PL

Lasy liściaste i iglaste.

Tryb życia i zachowanie

Owocniki pojawiają się od czerwca do października.

Morfologia i anatomia

Kapelusz ma 5-20 cm średnicy. Trzon ma 5-15 cm wysokości.

Kapelusz jasnobrązowy lub ciemnobrązowy, szeroki, mięsisty, matowy z wierzchu, śluzowaty po deszczu.

Rurki i pory są białawe lub różowawe (u starszych owocników), nigdy nie są żółte. Rurki łatwo odrywają się i brązowieją po nacisku. Są zatokowo wycięte.

Miąższ jest białawy, nie zmienia barwy przy nacisku.

Trzon pokrywa siateczkowy wzór, zwykle gruby, brązowo-żółty.

Podobne gatunki

Podobny do borowika szlachetnego.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Goryczak żółciowy
Tylopilus felleus

Smak: gorzki

Zapach: brak danych

Zdatność: niejadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb rurkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VI VII VII IX X

Inne cechy

Rurki i pory są białawe lub różowawe (u starszych owocników) i nigdy nie są żółte. Rurki brązowieją po nacisku.

Borowik szlachetny
Boletus edulis

Smak: orzechowy

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb rurkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VII VII IX X XI

Inne cechy

Trzon ma barwę białą i brązową. W części górnej widoczna drobna, jasna siateczka.

Podgrzybek brunatny
Xerocomus badius

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb rurkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VI VII VII IX X XI

Inne cechy

Kapelusz na brązową barwę. Rurki i pory żółtawe, starsze osobniki zielonożółtawe.

Rozmnażanie

Zarodniki różowawe, brązowe, gładkie.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

To grzyb niejadalny lub trujący. Zjedzenie go w większych ilościach powoduje silne zatrucie żołądkowo-jelitowe.

Czasem dla tego gatunku używa się lokalnej nazwy szatan, choć jest to także nazwa stosowana dla borowika szatańskiego.

Pytania

Jak rozpoznać czy grzyb to szatan czy prawdziwek?

Starsze osobniki goryczaka mają różowawą siateczkę od spodu kapelusza. Wątpliwości można się pozbyć wykonując próbę smaku. Goryczak jest bardzo gorzki.

Cechy

Środowsko

lasy iglaste
lasy liściaste

Jadalność

gatunek niejadalny

Inne cechy

grzyb mikoryzowy

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
					◂	●	●	●	●			W lasach pojawia się grzyb szatan (goryczak żółciowy).

Pokrewne gatunki grzybów

Ciekawostki

Jak postępować przy zatruciu grzybami?

Ciekawostki

Grzyby pod ochroną

Ciekawostki

Grzyby marynowane w occie

Ciekawostki

Jak suszyć grzyby?

Ciekawostki

Jak zbierać grzyby?

Ciekawostki

Mikoryza

Ciekawostki

Gdzie na grzyby? Występowanie i mapa grzybów

Ciekawostki

Grzyby trujące

Ciekawostki

Grzyby jadalne

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

Hans E.Laux – Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
Markus Fluck – Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
Pod redakcją Alicji i Jerzego Szweykowskich – Słownik botaniczny, ISBN 83-214-1305-6, Wiedza Powszechna 2003