Cietrzew (zwyczajny)

Cietrzew (zwyczajny) (Lyrurus tetrix)

© Photohunter – stock.adobe.com

Podgląd
Zobacz dodatkowe zdjęcia (2).

Cietrzew (Lyrurus tetrix) to ptak z rodziny kurowatych, do niedawna głuszcowatych. Samiec cietrzewia jest granatowoczarny z metalicznym połyskiem, ma białe pokrywy podogonowe, na skrzydle dwie białe pręgi, sterówki zewnętrzne wydłużone i wygięte lirowato na zewnątrz. Nad oczami naga skóra tworzy czerwone, jaskrawe "róże". Samica jest mniejsza i brunatna z wierzchu z czerwonawymi pręgami, spód jasny, pokrywy podogonowe białe. Młode są podobne do samicy. Ogon cietrzewia jest u samca i samicy wcięty, a u samca sterówki przyjmują lirowaty kształt. Młode są podobne do samic. Cietrzew to leśny ptak.

Występowanie i środowisko PL

Północna i środkowa Eurazja. W Polsce nieliczny. Skraje lasów, poręby, chętnie w pobliżu pól z gryką. Preferuje lasy iglaste. W górach występuje powyżej górnej granicy lasu.

Tryb życia i zachowanie

Prowadzi osiadły tryb życia. Jest dość skryty. Lot z fazą ślizgu, trzepot skrzydłami mocny i głośny. Odgłos jaki wydaje cietrzew to bulgoczący świst wydawany przez samca podczas toków i gdakanie kury.

Pożywienie

Zjada pokarm roślinny, latem zjada dużo bezkręgowców. Zimą lubi zjadać pąki brzozy.

Rozmnażanie

Jest poligamiczny. Znany jest z wiosennych toków. Toki odbywają się rano, zawsze gromadnie w tym samym miejscu. Gniazduje na ziemi. Gniazdo jest starannie ukryte, w dużej odległości od tokowiska. Wyprowadza jeden lęg w roku. Samica składa 6-14 jaj, które samica wysiaduje przez 26 dni. Sama też wodzi pisklęta. Toki odbywają się cały rok za wyjątkiem środka lata i zimy. Szczyt tkowania ma miejsce w kwietniu-maju, a także w październiku-listopadzie.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Od dawna obserwuje się spadek liczebności cietrzewia. Jest to związane z malejącą liczbą torfowisk i bagien, które są ich naturalnym środowiskiem, ale także przyczynia się do tego rozwój turystyki, narciarstwa, stosowanie chemii w ochronie roślin. Niegdyś był to gatunek łowny.

Ciekawostki

Kogut cietrzewia nie zawsze rozpoznaje samicę swego gatunku, z czego biorą się mieszańce z głuszcem lub bażantem.

Synonimy

W literaturze można spotkać następujące synonimy dla określenia nazwy tego gatunku:

Pytania

Pytania

Kiedy przypada okres godowy cietrzewi?

Okres godowy przypada na wiosnę, na przełomie kwietnia i maja. Wówczas samice składają jaja. Co istotne toki odbywają się praktycznie cały rok z dwoma okresami zwiększonej intensywności (spójrz na kalendarz przyrody).

Czy cietrzew to głuszec?

Cietrzew należy do rodziny głuszcowatych. Należy jednak pamiętać, że głuszec jest nazwą odrębnego gatunku, również opisanego w naszym serwisie.

Jak się nazywa samica cietrzewia?

Samica cietrzewia to cieciorka. Samiec nazywany jest zwyczajnie kogutem.

Ile jest cietrzewi w Polsce?

Szacuje się, że w początkowych latach naszego wieku w Polsce na wolności żyło około 2000 osobników.


Kalendarz przyrody

123456789101112

Opis

        Trwają najbardziej intensywne toki cietrzewi.

Pokrewne gatunki ptaków


Największe jaja na świecie
Jaki ptak znosi największe jaja na świecie, a jaki najmniejsze? Ile jaj kurzych mieści się w takim jaju. Czy takie jajo jest jadalne?
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?
Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?
Czy ptaki się kąpią?
Zimą często dokarmiamy nasze ptaki. Czy jednak równie dobrze pamiętamy o nich latem? Wówczas również można im pomóc przetrwać trudne okresy suszy i wysokich temperatur.
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?
Największe gniazda ptaków
Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.
Jak dokarmiać ptaki?
Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?
Najmniejsze ptaki na świecie
Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?
Największe ptaki na świecie
Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?

Powiązane quizy

Ptaki Polski — quiz

Liczba pytań: 30
Quiz szkolny
Średni wynik:
20.93 / 69.77%
2024-01-18



© medianauka.pl, 2013-06-23, GAT-624




Udostępnij
©® Media Nauka 2008-2023 r.