Głuszec (zwyczajny)
Głuszec (Tetrao urogallus) to duży ptak z rodziny kurowatych, niegdyś zaliczany do głuszcowatych. Samiec (kogut) jest większy od samicy (kury), ma czarne ubarwienie z szarobrązowymi pręgami, grzbiet ciemnobrunatny, ogon czarny z białymi plamami, pierś z metalicznym połyskiem, czerwone obrzeże oczu. Ubarwienie samicy (głuszy, głuszycy) jest ochronne, z wierzchu brunatne z rdzawymi i białymi prążkami, spód z ciemniejszymi pręgami. Gardło i wole jednolicie brązowe. Dziób jest rogowy, latem zewnętrzna warstwa ulega zrzuceniu.
Zdjęcia – galeria
W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

© Tomo Jesenicnik – stock.adobe.com
Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.
Występowanie i środowisko PL
Eurazja. W Polsce nieliczny, obecny na pięciu izolowanych obszarach. Zamieszkuje rozległe, gęste bory z gęstym poszyciem, w pobliżu torfowisk z wełnianką.
Tryb życia i zachowanie
Prowadzi osiadły tryb życia. Zażywa kąpieli piaskowych na leśnych wydmach.
Głuszec potrafi z głośnym trzepotem skrzydeł szybko wznieść się w powietrze. W regularnym locie jest obecna faza ślizgu.
Podczas godów samiec wydaje jedne z najpiękniejszych dźwięków w naszej strefie klimatycznej.
Morfologia i anatomia
Jajo głuszca ilustruje poniższy rysunek.
Pożywienie
Zjada rośliny - jagody, pąki drzew, trawy, a latem także bezkręgowce. Zimą zjada igły drzew iglastych, pąki i pędy. Połyka też drobne kamyki, które ułatwiają trawienie pokarmu w żołądku (gastrolity).
Rozmnażanie
Jest poligamiczny. Znany z toków. Samiec zapada wieczorem na drzewo. Rano na nim zaczyna tokowanie, rozkładając wachlarzowaty ogon. Wyciąga głowę do góry i wydaje różne odgłosy zwane kłapaniem, trelowaniem, korkowaniem lub odbojem i szlifowaniem. Pod koniec ostatniej części nagle głuchnie. Końcowa część toków i kopulacja odbywa się na ziemi. Gniazdo buduje na ziemi, jest nieosłonięte. Samica raz w roku od połowy kwietnia do połowy maja składa 6-11 jaj, które sama wysiaduje przez 26-28 dni. Kura sama wodzi pisklęta.
Ochrona i zagrożenia LC
Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Jeszcze do niedawna w Polsce to był ptak łowny. Liczebność tego gatunku w Polsce jest dramatycznie niska. Jedną z przyczyn jest osuszanie podmokłych terenów leśnych i w ogóle starodrzewów. W Polsce dziś głuszec znajduje się pod ścisłą ochroną i wymaga ochrony czynnej. Od 1 lutego do 31 maja chroniona jest w promieniu 500 m od tokowisk strefa, zwana ochronną. Przez resztę roku strefa ochronna wynosi 200 m.
Ciekawostki
Dawniej w Polsce głuszec był licznym gatunkiem w całym kraju.
W żołądku głuszca można znaleźć do 2800 drobnych kamyków (gastrolitów).
Krzyżówka głuszca i cietrzewia nazywa się skrzekotem. Ptaki te jednak są bezpłodne.

Pytania
Jak nazywają się zaloty głuszca?
Zaloty głuszców to toki. Toki głuszca odbywają się na przełomie kwietnia i maja. Gody głuszców są bardzo widowiskowe.
Jak się nazywa samica głuszca?
Samica głuszca to kura. Samiec nazywany jest zwyczajnie kogutem.
Ile jest głuszców w Polsce?
Szacuje się, że populacja głuszca w Polsce wynosi około 500 osobników.
Gdzie jest hodowla głuszców w Polsce?
W Polsce w miejscowości Jaworzynka (nadleśnictwo Wisła) znajduje się wolierowa hodowla głuszca. Po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym można zwiedzać tę hodowlę.
Kalendarz przyrody
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ▸ | Trwa okres lęgowy głuszca. |
Pokrewne gatunki ptaków
- Bażant diamentowy (Chrysolophus amherstiae)
- Przepiórka chińska (Excalfactoria chinensis)
- Paw indyjski (Pavo cristatus)
- Kiściec srebrzysty (Lophura nycthemera)
- Uszak siwy (Crossoptilon auritum)
- Argus malajski (Argusianus argus)
- Kiściec tajwański (Lophura swinhoii)
- Kur cejloński (Gallus lafayettii)
- Borowiak kanadyjski (Canachites canadensis)
- Frankolin obrożny (Francolinus francolinus)
- Przepiórka pstra (Coturnix delegorguei)
Największe jaja na świecie
Jaki ptak znosi największe jaja na świecie, a jaki najmniejsze? Ile jaj kurzych mieści się w takim jaju. Czy takie jajo jest jadalne?
Jaki ptak znosi najwięcej jaj?
Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?
Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?
To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?
Największe gniazda ptaków
Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.
Najmniejsze ptaki na świecie
Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?
Największe ptaki na świecie
Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?
© medianauka.pl, 2013-06-23, GAT-625