Gęś zbożowa

Gęś zbożowa (Anser fabalis) to ptak z grupy gęśców. Samica i samiec oraz młode są ubarwieni tak samo. Upierzenie jest brązowo-szare z białymi poprzecznymi prążkami na grzbietowej części ciała. Pokrywy podogonowe i brzuch są białe. Nogi są pomarańczowe. Dziób czarny z plamą pomarańczową po bokach.

Gęś zbożowa i gęgawa to dzikie gęsi nieco do siebie podobne. Gatunek tu opisywany jest mniejszy od gęgawy. Ma też ciemniejsze upierzenie.

Zdjęcia – galeria

W galerii publikujemy zdjęcia, grafiki i mapy związane z danym gatunkiem. Klikając na dowolną ikonkę podglądu grafik na końcu galerii, możesz zobaczyć prezentowane tu materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Zdjęcie okazu z ZOO we Wrocławiu © Krzysztof Trawiński - medianauka.pl

Kliknijk na dowolną miniaturę grafiki aby zobaczyć materiały w trybie prezentacji multimedialnej.

Występowanie i środowisko PL

Grenlandia, Islandia, Spitsbergen, północna Eurazja. Tundra i tajga. zimuje u wybrzeży zachodniej części Europy, nad Morzem Śródziemnym i Kaspijskim oraz w południowej Azji. W Polsce jest licznym ptakiem przelotnym. Na zachodzie kraju zimuje w nielicznych grupach. Podgatunek A. f. rossicus gnieździ się w tundrze, podgatunek A. f. fabalis w tajdze.

Tryb życia i zachowanie

Gęś zbożowa jest ptakiem wędrownym. Przylatuje od lutego do maja, odlatuje między wrześniem a listopadem. Głos jaki wydaje ta gęś to klangor, "ung-ung", "jak-ak-ak".

Morfologia i anatomia

Długość ciała wynosi 66-88 cm, w tym długość ogona do 14 cm. Rozpiętość skrzydeł wynosi 145-175 cm, a ciężar ciała 2-4 kg.

Pożywienie

Pokarm roślinny zbierany na lądzie.

Rozmnażanie

Gniazda zakłada na ziemi w pobliżu zbiorników z wodą. Samica składa jeden raz w roku (3)4-6(8) jaj, które wysiaduje. Samiec w tym czasie czuwa, a po wykluciu piskląt bierze udział w ich wychowaniu.

Ochrona i zagrożenia LC

Gatunek ten nie jest zagrożony wymarciem. Ma status LC w Czerwonej Księdze Gatunków Zagrożonych. Gęś zbożowa to w Polsce gatunek łowny.

Ciekawostki

Jeżeli widzimy duże klucze na początku jesieni na naszym niebie, to najprawdopodobniej są to klucze gęsi zbożowej.

Gęś tundrowa, tu wykazana jako podgatunek gęsi zbożowej, czasem jest określana jako odrębny gatunek gęsi.

Gęś tundrowa, przed 2020 rokiem gęś zbożowa, jest symbolem Parku Narodowego "Ujście Warty". Konieczna była zmiana nazwy ptaka znajdującego się w logo Parku. W wielotysięcznych stadach. które pojawiają się w Parku, wśród gęgaw, gęsi białoczelnych i innych, rzadszych gatunków, dominuje gęś tundrowa.

Pojawienie się kluczy dzikich gęsi na niebie zwiastuje jesień.

Podgatunki

Wyróżniamy następujące podgatunki:

Anser f. fabalis - gęś tajgowa, Severtsov, 1873
Anser f. middendorffii - gęś tajgowa, Severtsov, 1873
Anser f. serrirostris - gęś tundrowa, Gould, 1852

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
	●											Przez terytorium naszego kraju przelatuje gęś zbożowa w kierunku Skandynawii.
	●	●	●	▸				●	●	●		Przeloty stad dzikich gęsi nad Polską.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Pokrewne gatunki ptaków

Jaki ptak najgłębiej nurkuje?

Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najgłębiej nurkuje?

Jaki ptak najszybciej pływa?

Wśród ptaków mamy także takie, które opanowały środowisko wodne. Który z gatunków najszybciej pływa?

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Dlaczego ptaki lecą w kluczu?

W stadach duże ptaki na długich dystansach tworzą w locie szyk klucza w kształcie litery V. Dlaczego tak się dzieje?

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?

Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN – Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek – Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/
Michał Radziszewski, Mateusz Matysiak – Atlas Ptaków Polski - ilustrowana encyklopedia, ISBN 978-83-7705-659-2, Fenix
pod red. Przemysława Busse – Mały Słownik Zoologiczny - PTAKI t.I i II, ISBN 83-214-0043-4, Wiedza Powszechna 1990
Lars Svensson – Przewodnik Collinsa - Ptaki, ISBN 978-83-7763-261-1, Multico 2012