Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy
Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy (Amanita phalloides) to gatunek śmiertelnie trującego grzyba z rodziny muchomorowatych. Wydziela miodowy aromat, który z wiekiem zmienia się w nieprzyjemną woń. To jeden z trzech najgroźniejszych grzybów w Polsce. Jego spożycie bardzo często kończy się śmiercią.
Występowanie i środowisko PL
Muchomor ten rośnie najczęściej w lasach liściastych, w pobliżu dębów i buków, rzadko w lasach liściastych.
Owocniki pojawiają się od lipca do października.
Morfologia i anatomia
Kapelusz ma 4-12 cm średnicy. Trzon ma 6-12 cm wysokości.
Kapelusz jest zielonkawy, żółtozielony, oliwkowy, czasem biało nakrapiany (resztki osłonki). Osobniki młode mają półkulisty kształt, który potem staje się wypukły, a następnie rozpostarty. Wierzch matowy.
Blaszki są wolne, wybrzuszone, gęsto upakowane, białe.
Miąższ jest biały, delikatny.
Trzon cylindryczny, zwężający się na górze, oliwkowozielony lub biały, w zygzakowaty wzór. Ma postrzępiony, prążkowany pierścień. Podstawa bulwiasta w pochwie,
Podobne gatunki
Muchomora sromotnikowymi można pomylić z jadalnymi gołąbkami, pieczarkami, gąskami. Muchomory sromotnikowe są też trochę podobne do kani. Szczególnie powinna nas niepokoić podstawa trzonu, silnie zgrubiała w pochwie, która nie występuje u wymienionych jadalnych grzybów. Poza tym młode osobniki są niemalże identyczne w przypadku innych muchomorów, także jadalnych. Dlatego w ogóle nie należy ich zbierać.
Rozmnażanie
Zarodniki białe.
Ochrona i zagrożenia
Brak danych.
Ciekawostki
To jeden z najgroźniejszych naszych grzybów.
Zatrucie muchomorem sromotnikowym
Muchomor zielonawy, czyli sromotnikowy zawiera amanitotoksyny, które niszczą komórki wątroby, Już 50 g owocnika zabija dorosłego człowieka. Dziecko może zabić nawet 5 g tego grzyba!
Do zatrucia dochodzi dość często. Muchomor sromotnikowy nie ma gorzkiego smaku, ani zapachu, który zaalarmuje nieświadomego amatora grzybów niepewnego pochodzenia.
Co gorsza pierwsze objawy zatrucia pojawiają się dopiero najczęściej po 10-12 godzinach od spożycia grzyba. Najpierw pojawia się bolesna biegunka, obniżenie ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, bolesne kurcze łydek, odwodnienie, niepokój. Taki stan trwa 2-4 dni. Po nim następuje pozorna poprawa. Po 4-7 dniach przestaje działać wątroba i następuje zgon.
Tylko szyba diagnoza i leczenie osłonowe dla wątroby lub jej przeszczep mogą uratować życie. Ciekawostką jest to, że w leczeniu zatrucia muchomorem sromotnikowym leczy się wyciągiem z ostropestu plamistego (Silybum marianum).
Muchomor sromotnikowy jest najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć grzybami w Polsce. Notorycznie jest mylony z pieczarką, głównie młode owocniki.
Pamiętaj, że ZAWSZE unikamy wszystkich grzybów:
- z białymi blaszkami na spodzie kapelusza,
- z trzonem z pierścieniem i bulwą w pochewce.
Nigdy nie zbieramy grzybów, co do których nie mamy pewności że są jadalne. Nie zbieramy bardzo młodych owocników grzybów, gdyż bardzo łatwo je pomylić z trującymi gatunkami.
Zdjęcia - galeria
© medianauka.pl, 2021-02-01, GAT-638966 OpisKalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 ● ● ● ● ▸ Okres występowania owocników muchomora sronotnikowego.
Cechy
lasy iglaste
lasy liściaste
gatunek śmiertelnie trujący
Pokrewne gatunki grzybów
Bibliografia
Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:
- Hans E.Laux - Atlas grzybów jadalnych i trujących, ISBN 978-83-7773-304-2, RM 2014
- Markus Fluck - Atlas grzybów - oznaczanie zbiór użytkowanie, 978-83-7175-858-4, Delta 2015
