Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy

Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy (Amanita phalloides) to gatunek śmiertelnie trującego grzyba z rodziny muchomorowatych. Wydziela miodowy aromat, który z wiekiem zmienia się w nieprzyjemną woń. To jeden z trzech najgroźniejszych grzybów w Polsce. Jego spożycie bardzo często kończy się śmiercią.

Zdjęcia - galeria

Kliknij w obrazek, aby go powiększyć lub wyświetlić galerię, pokaz slajdów i dodatkowe opisy zdjęć.

Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy (Amanita phalloides)

⤢ POWIĘKSZ

Występowanie i środowisko PL

Muchomor ten rośnie najczęściej w lasach liściastych, w pobliżu dębów i buków, rzadko w lasach iglastych.

Owocniki pojawiają się od lipca do października.

Morfologia i anatomia

Kapelusz ma 4-12 cm średnicy. Trzon ma 6-12 cm wysokości.

Kapelusz jest zielonkawy, żółtozielony, oliwkowy, czasem biało nakrapiany (resztki osłonki). Osobniki młode mają półkulisty kształt, który potem staje się wypukły, a następnie rozpostarty. Wierzch matowy.

Blaszki są wolne, wybrzuszone, gęsto upakowane, białe.

Miąższ jest biały, delikatny.

Trzon cylindryczny, zwężający się na górze, oliwkowozielony lub biały, w zygzakowaty wzór. Ma postrzępiony, prążkowany pierścień. Podstawa bulwiasta w pochwie,

Podobne gatunki

Muchomora sromotnikowymi można pomylić z jadalnymi gołąbkami, pieczarkami, gąskami. Muchomory sromotnikowe są też trochę podobne do kani. Szczególnie powinna nas niepokoić podstawa trzonu, silnie zgrubiała w pochwie, która nie występuje u wymienionych jadalnych grzybów. Poza tym młode osobniki są niemalże identyczne w przypadku innych muchomorów, także jadalnych. Dlatego w ogóle nie należy ich zbierać.

Porównanie gatunków podobnych

Różne gatunki można ze sobą pomylić, a pomyłka może być tragiczna w skutkach. Dzięki naszej porównywarce łatwiej można stwierdzić jak wygląda dany grzyb w zestawieniu z podobnymi gatunkami, nauczuć się jak rozpoznać właśniwy gatunek i jak odróżnić go od innego. Są tu ujęte tylko wybrane cechy gatunkowe. Zestawienie ma charakter poglądowy. Nic nie zastąpi doświadczenia w zbieraniu grzybów.

Muchomor sromotnikowy, muchomor zielonawy
Amanita phalloides

Smak: brak danych

Zapach: miodowy, nieprzyjemny

Zdatność: śmiertelnie trujący

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VII VII IX X XI

Inne cechy

Podstawa trzonu jest silnie zgrubiała, w pochwie, która nie występuje u wymienionych jadalnych grzybów. Kapelusz jest zielonkawy, żółtozielony, oliwkowy, czasem biało nakrapiany. Trzon ma postrzępiony, prążkowany pierścień.

Symbioza

Buk pospolity, buk zwyczajny
(Fagus salvatica)
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)

Czubajka kania
Macrolepiota procera

Smak: brak danych

Zapach: brak danych

Zdatność: jadalny

Środowisko: lasy iglaste
łąki
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VII VII IX X

Inne cechy

Zaleca się zbierać dojrzałe okazy kani. Muchomor ma zielonkawy odcień, a kania brązowy. Pierścień kani przesuwa się po trzonie. Podstawa trzonu nie jest w pochwie. to duży grzyb. Nie ma gładkiego kapelusza.

Muchomor cytrynowy
Amanita citrina

Smak: brak danych

Zapach: ziemniaczany

Zdatność: trujący

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

VII VII IX X

Inne cechy

Kapelusz pokryty jest białawymi resztkami osłony, które z wiekiem brązowieją.

Symbioza

Buk pospolity, buk zwyczajny
(Fagus salvatica)
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)

Gąska zielonka
Tricholoma equestre

Smak: brak danych

Zapach: mąka

Zdatność: niejadalny

Środowisko: lasy iglaste
lasy liściaste

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: grzyb mikoryzowy

Czas występowania

IX X XI

Inne cechy

Blaszki są żółtego koloru, zatokowo wycięte, gęsto upakowane.

Symbioza

Sosna zwyczajna, sosna pospolita
(Pinus sylvestris)

Pieczarka biaława, pieczarka polowa
Agaricus arvensis

Smak: orzechowy

Zapach: anyżowy

Zdatność: jadalny

Środowisko: łąki

Kształt: grzyb blaszkowy

Tryb życia: saprofit

Czas występowania

VI VII VII IX X

Inne cechy

Kapelusz biały, pod naciskiem żółknący. Blaszki gęsto upakowane, wolne, najpierw szare, później brązowe i czarne.

Rozmnażanie

Zarodniki białe.

Ochrona i zagrożenia

Brak danych.

Ciekawostki

To jeden z najgroźniejszych naszych grzybów.

Zatrucie muchomorem sromotnikowym

Muchomor zielonawy, czyli sromotnikowy zawiera amanitotoksyny, które niszczą komórki wątroby, Już 50 g owocnika zabija dorosłego człowieka. Dziecko może zabić nawet 5 g tego grzyba!

Do zatrucia dochodzi dość często. Muchomor sromotnikowy nie ma gorzkiego smaku, ani zapachu, który zaalarmuje nieświadomego amatora grzybów niepewnego pochodzenia.

Co gorsza pierwsze objawy zatrucia pojawiają się dopiero najczęściej po 10-12 godzinach od spożycia grzyba. Najpierw pojawia się bolesna biegunka, obniżenie ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, bolesne kurcze łydek, odwodnienie, niepokój. Taki stan trwa 2-4 dni. Po nim następuje pozorna poprawa. Po 4-7 dniach przestaje działać wątroba i następuje zgon.

Tylko szyba diagnoza i leczenie osłonowe dla wątroby lub jej przeszczep mogą uratować życie. Ciekawostką jest to, że w leczeniu zatrucia muchomorem sromotnikowym leczy się wyciągiem z ostropestu plamistego (Silybum marianum).

Muchomor sromotnikowy jest najczęstszą przyczyną śmiertelnych zatruć grzybami w Polsce. Notorycznie jest mylony z pieczarką, głównie młode owocniki.

Pamiętaj, że ZAWSZE unikamy wszystkich grzybów:

z białymi blaszkami na spodzie kapelusza,
z trzonem z pierścieniem i bulwą w pochewce.

Nigdy nie zbieramy grzybów, co do których nie mamy pewności że są jadalne. Nie zbieramy bardzo młodych owocników grzybów, gdyż bardzo łatwo je pomylić z trującymi gatunkami.

Kalendarz przyrody

1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	Opis
						●	●	●	●	▸		Okres występowania owocników muchomora sronotnikowego.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Cechy

Środowsko

lasy iglaste
lasy liściaste

Jadalność

gatunek śmiertelnie trujący

Inne cechy

grzyb mikoryzowy

Symbioza

Buk pospolity, buk zwyczajny
(Fagus salvatica)
Dąb szypułkowy
(Quercus robur)

Ostrzeżenie

Zbieranie grzybów wymaga ich dobrej znajomości i dużego doświadczenia w ich zbieraniu. Każdego roku w wyniku złej identyfikacji gatunków grzybów umiera sporo ludzi w Polsce. Nie zbieraj i nie jedz grzybów, których nie znasz lub co do których masz jakiekolwiek wątpliwości. Pamiętaj, że często gatunki jadalne i trujące są do siebie bardzo podobne, szczególnie w przypadku młodych owocników. Często identyfikacja tylko na podstawie zdjęcia może być nieco myląca. Przy identyfikacji gatunku trzeba uwzlędniać wiele czynników, a więc atlas grzybów może jedynie wspierać grzybiarza w identyfikacji gatunku, nie może jednak zastąpić doświadczenia i zdrowego rozsądku. Właściciel strony nie bierze odpowiedzialności za zbieranie i spożywanie grzybów przez użytkowników serwisu.

Pokrewne gatunki grzybów

Muchomor czerwony
Amanita muscaria

Muchomor jadowity
Amanita virosa

Muchomor plamisty
Amanita pantherina

Muchomor cytrynowy
Amanita citrina

Muchomor twardawy
Amanita excelsa

Muchomor mglejarka
Amanita vaginata

Muchomor słomkowy
Amanita franchetii