Krukowate (Corvidae)
Krukowate (Corvidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Należą do podrzędu śpiewających. Rodzina ta liczy dziś 24 rodzaje i 118 gatunków, z czego w Polsce można spotkać 9 gatunków, w tym 7 lęgowych.
Wygląd
To duże lub bardzo duże ptaki o silnej budowie ciała, mocnych nogach i dziobach, nozdrzami okrytymi szczeciniastymi piórami. W upierzeniu zwykle przeważa czarna kolorystyka, często z białymi lub szarymi obszarami. Sójki są zwykle ubarwione na niebiesko, kasztanowo, zielono lub płowo z jasnym spodem. Obie płci są ubarwione tak samo.
Gatunki
Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.
To pospolity w Polsce ptak, przebywający na terenach zurbanizowanych, liczniejszy w okresie jesienno-zimowym.
To pospolity w Polsce przedstawiciel krukowatych. Ma szarą głowę i charakterystyczną, czarną czapeczkę na głowie.
Kitta czerwonodzioba (Urocissa erythrorhyncha)
Kitta czerwonodzioba to azjatycka kuzynka sroki o pięknym, czarno-białym upierzeniu.
To największy przedstawiciel tej rodziny i jednocześnie największy z rzędu wróblowych na całym świecie.
Modrowronka pluszogłowa (Cyanocorax chrysops)
Modrowronka pluszogłowa (Cyanocorax chrysops) to gatunek pięknie ubarwionego ptaka z rodziny krukowatych.
Orzechówka (Nucifraga caryocatactes) 
Orzechówka ma brązowe upierzenie i białe plamki niemalże na całym ciele. Zjada nasiona drzew iglastych i orzechy laskowe.
Sójka to ptak z rodziny krukowatych, o dużej zmienności. Ma kreskowane czoło, czarny wąs, łososiowy kolor ciała.
Sroka to pospolity w Polsce ptak o bardzo długim ogonie i czarno-białym upierzeniu.
Wieszczek (Pyrrhocorax graculus)
Wieszczek jest ptakiem żyjącym wysoko w górach. W Polsce gniazdował niegdyś w Tatrach, obecnie dawno nie notowany.
Wrona siwa to pospolity w Polsce ptak z charakterystycznym siwym upierzeniem grzbietu. Był podgatunkiem wrony.
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Wróblowate, wróblowe (Passeriformes)
Rodzina: Krukowate (Corvidae)
Masa ciała: 40 g - 1,5 kg.
Inne gatunki
- Modrowronka kalifornijska (Aphelocoma californica)
- Modrowronka zaroślowa (Aphelocoma coerulescens)
- Modrowronka meksykańska (Aphelocoma ultramarina)
- Kitta szmaragdowa (Cissa chinensis)
- Kruk wielkodzioby (Corvus albicollis)
- Kruk srokaty (Corvus albus)
- Wrona mała (Corvus bennetti)
- Wrona amerykańska (Corvus brachyrhynchos)
- Czarnowron (Corvus corone corone)
- Kruk australijski (Corvus coronoides)
- Wrona ogorzała (Corvus hawaiiensis)
- Wrona meksykańska (Corvus imparatus)
- Wrona wielkodzioba (Corvus macrorhynchos)
- Wrona brodata (Corvus moneduloides)
- Wrona papuaska (Corvus orru)
- Wrona rybożerna (Corvus ossifragus)
- Wrona lśniąca (Corvus sinaloae)
- Wrona orientalna (Corvus splendens)
- Wrona szara (Corvus tristis)
- Płaskogonka czarna (Crypsirina temia)
- Modrosójka błękitna (Cyanocitta cristata)
- Modrosójka czarnogłowa (Cyanocitta stelleri)
- Brązowronka (Cyanocorax morio)
- Modrowronka turkusowa (Cyanolyca turcosa)
- Modrowroniec (Gymnirhinus cyanocephalus)
- Orzechówka popielata (Nucifraga columbiana)
- Sójka kanadyjska (Perisoreus canadensis)
- Sójka syberyjska (Perisoreus infaustus)
- Sójeczka białosterna (Podoces biddulphi)
- Wrończyk (Pyrrhocorax pyrrhocorax)
- Cierniogon (Temnurus temnurus)
Występowanie i środowisko
Są ptakami kosmopolitycznymi. Są obecne na całym świecie poza Arktyką, Antarktydą, Nową Zelandią i niektórymi wyspami oceanicznymi. Zajmują bardzo różnorodne środowiska, od lasów poprzez obszary rolnicze po pustynie i tundrę. Nierzadko ptaki z tej rodziny zaaklimatyzowały się do życia w miastach.
Tryb życia i zachowanie
To bardzo inteligentne ptaki. Niektórzy uważają, że są to najinteligentniejsze zwierzęta w świecie ptaków. Niektóre gatunki potrafią używać narzędzi do wydobywania pokarmu, niektóre czarnowrony rozłupują orzechy zrzucając je pod koła samochodów na skrzyżowaniach, a zbierają je wówczas gdy jest czerwone światło. Niektóre gatunki mają zdolność naśladowania innych dźwięków, w tym ludzkiej mowy. Większość gatunków przejawia silny terytorializm.
Morfologia i anatomia
Brak danych.
Rozmnażanie
Wyprowadzają jeden lęg w roku. Gniazdo ma kształt czarki i umiejscawiane jest na drzewie. Zbudowane jest z patyków i wyściełane drobniejszym materiałem. Niektóre konstrukcje mają daszek. Czasem gniazdo budowane jest w dziupli. Samica składa 2-8 jaj. Wysiadywanie trwa 16-22 dni. Młode są gniazdownikami. W gnieździe przebywają 18-45 dni.
Niektóre gatunki przejawiają kooperację lęgową, tzn. młodymi opiekują się rodzice i inne osobniki, najczęściej starsze rodzeństwo.
Pożywienie
Są wszystkożerne. Zjadają najczęściej owoce, nasiona, owady, bezkręgowce, małe kręgowce, jaja, pisklęta ptaków, padlina. Większość gatunków magazynuje pożywienie. Już młode osobniki uczą się chować pokarm. Takie zachowanie przejawia się nawet u osobników trzymanych w niewoli.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożonymi gatunkami są wrona jednobarwna i mariańska, 2 inne gatunki uznano za zagrożone, 8 za narażone. Wrona ogorzała jest gatunkiem wymarłym na wolności. Niektóre gatunki są poważnymi szkodnikami upraw.
Ciekawostki
Kruki i wrony w kulturze europejskiej zawsze były postrzegane jako zły omen. Te ptaki jako pierwsze pojawiały się w Europie na pobojowiskach. Zaś w Ameryce uważano kruki za stworzycieli bohaterów.
Kruk jest największym ptakiem wróblowym na świecie.
Powszechnie sądzi się, że wrona i kruk (a także inne krukowate) to ptaki długowieczne. Tymczasem od 1/3 do połowy ptaków nie przeżywa 1 roku życia, osobniki 10-letnie na wolności to już rzadkość, a w niewoli najstarszy ze znanych kruków miał 29 lat i padł ze starości.
Zdjęcia i grafiki - galeria
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-13
