Czaple, czaplowate

Czaple, czaplowate (Ardeidae) to rodzina ptaków z rzędu brodzących. Rodzina ta liczy dziś 17 rodzajów i 62 gatunki. W Polsce można spotkać 8 gatunków, 5 z nich gnieździ się w naszym kraju.

Wyróżniamy 4 podrodziny:

czaple (Ardeinae) - zaliczamy do niej 42 gatunki w 9 rodzajach (są tu czaple i ślepowrony),
bąki (Botaurinae) - zaliczamy do niej 13 gatunków w 3 rodzajach,
tygryski (Ardeinae) - zaliczamy do niej 5 gatunków w 3 rodzajach,
Agamiinae - zaliczamy do niej 1 gatunek: czaplę zielonoskrzdłą
Cochleariinae - zaliczamy do niej 1 gatunek: rakojad; niedawno podrodzina ta stanowiła odrębną rodzinę ptaków.

Wygląd

To duże ptaki o smukłym ciele, długiej szyi, zgiętej w locie, długich nogach i dziobie. Skrzydła są długie i szerokie. Ogon jest dość krótki. Są przystosowane do brodzenia w płytkiej wodzie. Upierzenie białe, szare, czarne lub brązowe, pręgowane u tygrysek.

Gatunki

Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.

Bączek

(Ixobrychus minutus)

To jedna z najmniejszych czapli na świecie, bardzo rzadko gniazdująca w naszym kraju, głównie na niżu w centralnej Polsce. Prowadzi skryty tryb życia. Większość czasu przebywa w szuwarach. Ptak ten poza lęgami jest samotnikiem.

Bąk

(Botaurus stellaris)

Bąk to ptak z rodziny czapli, nieliczny w naszym kraju, wydający bardzo głośny, buczący głos podczas godów. Upierzenie w kolorze brązowym z czarnymi plamami na całym ciele. Gdy czuje się zaniepokojony przyjmuje charakterystyczną pozę z wyciągniętą pionowo

Czapla biała

(Ardea alba)

Czapla biała to rzadko zalatująca do Polski czapla o białym upierzeniu, zamieszkująca cieplejsze regiony wszystkich kontynentów. Tworzy duże kolonie. W locie nogi są wysunięte i wyprostowane poziomo poza koniec ogona, uderzenia skrzydłami są powolne i głęb

Czapla modra

(Ardea herodias)

Czapla modra to amerykański przedstawiciel rodziny czapli. Ma długie nogi i dziób, szyja długa, esowato wygięta. Upierzenie szare z niebieskawym odcieniem, szyja jaśniejsza, na głowie nad oczami biegnie czarna opaska.

Czapla nadobna

(Egretta garzetta)

Czapla nadobna to rzadko zalatujący gatunek czapli o białym upierzeniu, z charakterystycznym długim czubem i żółtymi stopami. Gatunki żyjące na północy prowadzą wędrowny tryb życia, pozostałe - osiadły. W locie szyja jest esowato zgięta, nogi poziomo ułożo

Czapla purpurowa

(Ardea purpurea)

Czapla purpurowa to bardzo rzadki u nas gatunek lęgowy spotykany na Stawach Milickich i na Zbiorniku Gołczakowickim. Jest podobna do czapli siwej z sylwetki, ale jest jeszcze smuklejsza od niej. Ma jednak rdzawe upierzenie na szyi i po bokach. Podczas lotu

Czapla siwa

(Ardea cinerea)

Czapla siwa to piękny rodzimy ptak o szarym upierzeniu, którego można spotkać przy płytkich zbiornikach wodnych. Podczas lotu szyja jest esowato zgięta. Żeruje na płytkich zbiornikach, czatując nieruchomo na zdobycz zwykle w płytkiej wodzie.

Czapla śnieżna

(Egretta thula)

Czapla śnieżna (Egretta thula) to ptak brodzący z rodziny czapli o pięknym, białym upierzeniu. Pole wokół oczu do nasady dzioba jest żółte. Jak wszystkie czaple, czapla śnieżna poluje na ryby, ale także i inne drobne zwierzęta.

Czapla złotawa

(Bubulcus ibis)

Czapla złotawa to czapla o dość dużym zasięgu występowania. Cechą charakterystyczną jest żółte upierzenie głowy i piersi w szacie godowej. Lubi towarzystwo stad bydła, bawołów, słoni. Stada dużych zwierząt płoszą duże owady, które czapla złotawa zjada.

Ślepowron

(Nycticorax nycticorax)

Ślepowron to ptak z rodziny czapli o krępej budowie, z wierzchu czarny lub szary, spód jasny. Na głowie z tyłu posiada czub. Rzadki w Polsce. Aktywny w nocy. Nasze krajowe ślepowrony zimują w Afryce. Przeloty w kwietniu oraz we wrześniu-październiku.

Nazwa rodziny

Czaple, czaplowate (Ardeidae)

Występowanie

Cały świat poza najdalej wysuniętymi obszarami na północ i Antarktydą.

Liczba gatunków na świecie

Liczba gatunków w Polsce

Systematyka

Domena: Eukarionty (Eukaryota)
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Brodzące (Ciconiiformes)
Rodzina: Czaple, czaplowate (Ardeidae)

Długość ciała

Długość: 27-150 cm.
Masa ciała: 100 g - 4,5 kg.

Największy gatunek

Czapla olbrzymia (Ardea goliath)

Najmniejszy gatunek

Bączek amerykański (Ixobrychus exilis)

Inne gatunki

Czapla zielonoskrzydła (Agamia agami)
Czapla czarnobrzucha (Ardea cocoi)
Czapla olbrzymia (Ardea goliath)
Czapla maskowa (Ardea humbloti)
Czapla białobrzucha (Ardea insignis)
Czapla siodłata (Ardeola grayii)
Czapla malgaska (Ardeola idae)
Czapla modronosa (Ardeola ralloides)
Bąk amerykański (Botaurus lentiginosus)
Bąk pstry (Botaurus pinnatus)
Bąk australijski (Botaurus poiciloptilus)
Czapla zielonawa (Butorides striatus)
Czapla zielona (Butorides virescens)
Rakojad (Cochlearius cochlearius)
Czapla czarna (Egretta ardesiaca)
Czapla żółtodzioba (Egretta eulophotes)
Czapla rdzawoszyja (Egretta rufescens)
Czapla łupkowata (Egretta vinaceigula)
Ślepowron japoński (Gorsachius goisagi)
Ślepowron wspaniały (Gorsachius magnificus)
Bączek amerykański (Ixobrychus exilis)
Ślepowron rdzawy (Nycticorax caledonicus)
Ślepowron żółtoczelny (Nyctinassa violacea)
Czapla modrolica (Pilherodius pileatus)
Czapla gwiżdżąca (Syrigma sibilatrix)
Tygryska białoczuba (Tigriornis leucolophus)
Tygryska ciemna (Tigrisoma fasciatum)
Bącznik (Zebrilus undulatus)

Występowanie i środowisko

Czaple są obecne na całym świecie poza obszarami wysuniętymi daleko na północ i Antarktydą. Preferują środowiska wodno-błotne - mokradła i płytkie wody. Nierzadko czaple podążają za dużymi ssakami.

Tryb życia i zachowanie

Czaple poza ślepowronami, które są aktywne w nocy, prowadzą dzienny tryb życia. Dużo czasu poświęcają na pielęgnację piór. Bąki są samotnikami.

Morfologia i anatomia

Czaple posiadają pióra wytwarzające puder (pióra pudrowe).

Rozmnażanie

Zwykle gnieżdżą się w koloniach na drzewach. Jaja wysiaduje samiec i samica. Pisklęta są gniazdownikami i są karmione przez rodziców wymiotowanym pokarmem. Czaple właściwe składają 2-7 jasnoniebieskich jaj, które są wysiadywane przez 18-30 dni. Bąki składają zwykle 3-5, czasem nawet 10 jasnych, brązowawych jaj. Tygryski składają 1-2 jaja w gnieździe na drzewie.