Sieweczkowate
Siewki, sieweczkowate (Charadriidae) to rodzina ptaków z rzędu siewkowatych. Rodzina ta liczy dziś 10 rodzajów i 65 gatunków. W Polsce żyje 11 gatunków z tej rodziny ptaków, z czego 4 lęgowe.
Sieweczkowate dzielimy na dwie wyraźne podrodziny:
- sieweczki (Charadriinae) - 41 gatunków w 9 rodzajach,
- czajki (Vanellinae) - 24 gatunki w 1 rodzaju.
Wygląd
Siewki to ptaki o dużej głowie, krótkiej szyi, krótkich dziobie i nogach. Wszystkie ptaki z tej rodziny mają podobną sylwetkę. Samce są trochę większe od samic. U ptaków z podrodziny Charadriinae występuje barwna szata godowa, poza tym okresem upierzenie jest szare albo brązowe. U ptaków z podrodziny Vanellinae upierzenie jest kontrastowe przez cały czas.
Gatunki
To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów, dzięki którym wyświetlisz gatunki z określonego kontynentu, o określonym statusie zagrożenia wyginięciem lub w oparciu jeszcze o inne kryteria. Nasz atlas zawiera karty opisów gatunków wraz ze zdjęciami. Kliknij na nazwę gatunkową lub miniaturę zdjęcia, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Vanellus vanellus
Czajka to pospolity w Polsce ptak brodzący, który z daleka wydaje się czarno-biały, z bliska - ciemnozielony z metalicznym połyskiem, Na głowie ma charakterystyczny czubek. W okresie godowym samce wykonują akrobacje podczas lotu.

Vanellus crassirostris
Czajka białolica (Vanellus crassirostris) to ptak z rodziny sieweczkowatych. Pierś, kark i tył głowy upierzone na czarno. Reszta głowy i spód - białe. Wierzch brązowawy.

Vanellus chilensis
Czajka miedziana (Vanellus chilensis) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. Upierzenie szaro-brązowe, białawe od spodu. Lotki białe z czarnymi zakończeniami. Czoło i pierś są czarne, dziób różowy z czarnym końcem.

Vanellus leucurus
Czajka stepowa (Vanellus leucurus) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. Ma smukłą sylwetkę, długie nogi, są żółte. Dziób ciemny. Upierzenie szarobrązowe. Ogon biały, skrzydła od spodu biało-czarne.

Vanellus gregarius
Czajka towarzyska to niewielki ptak z rodziny siewek, rzadko obserwowany w naszym kraju. Czoło jest białe, wierzch głowy ciemny, pierś czarna, w okolicy brzucha jest rdzawa plama, reszta spodu biała.

Charadrius morinellus
Mornel (Charadrius morinellus) to gatunek ptaka z rodziny siewek. W szacie godowej wierzch głowy i środek brzucha czarny, tył szyi i grzbiet szarobrązowe. Białe brwi, podbródek i pokrywy podskrzydłowe. Samica większa i jaskrawiej ubarwiona od samca.

Charadrius mongolus
Sieweczka mongolska (Charadrius mongolus) to ptak z rodziny sieweczkowatych, podobny do sieweczki pustynnej. Ptak ten ma dość masywną sylwetkę, długie nogi. Na piersi w szacie godowej widoczny rdzawy nalot.

Charadrius alexandrinus
Sieweczka morska (Charadrius alexandrinus) to gatunek z rodziny siewek zamieszkujący wybrzeża mórz i jezior. Ten niewielki ptak ma dużą, płaską głowę i cienki, czarny dziób. Czoło, szyja i spód ciała białe.

Charadrius hiaticula
To rzadki w naszym kraju ptak lęgowy, występujący na wybrzeżu i nad wielkimi rzekami. Na głowie występuje czarno-biały rysunek, czarna maska na czole jest oddzielona białym paskiem. Wokół szyi i na piersi znajduje się czarna obroża.

Charadrius leschenaultii
Sieweczka pustynna (Charadrius leschenaultii) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. W szacie godowej na piersi widać rdzawą obrożę. W Polsce sieweczka pustynna jest notowana sporadycznie.

Charadrius dubius
Sieweczka rzeczna (Charadrius dubius) to gatunek ptaka z rodziny siewek, podobny do sieweczki obrożnej, od której ma mniejsze czarne plamy na czole i wolu. To dobry biegacz. Świetnie lata. To ptak wędrowny.

Pluvialis dominica
Siewka szara (Pluvialis dominica) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych, podobny do siewki złotawej. Samiec w szacie godowej ma ciemny z żółtawymi, zielonkawymi i białymi plamkami. Spód czarny.

Pluvialis apricaria
Siewka złota (Pluvialis apricaria) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. Upierzenie z wierzchu złociste, upstrzone. Pokrywy podogonowe białe. Spód ciała, policzki czarne. Czoło białe, tu zaczynają się białe smugi.

Pluvialis fulva
Siewka złotawa (Pluvialis fulva) to gatunek ptaka z rodziny sieweczkowatych. W szacie godowej samiec ma ciemny wierzch, pokryty żółtawymi plamkami. spód czarny. Pokrywy podogonowe białe.

Pluvialis squatarola
Siewnica to ptak z rodziny sieweczkowatych. Samiec w szacie godowej ma czarne boki głowy, część szyi, spód i pierś. Białe są pokrywy podogonowe, wierzch głowy. Wierzch jest brązowawy z białe i czarne plamki.
Inne gatunki
- Skrętodziób (Anarhynchus frontalis)
- Sieweczka andyjska (Charadrius alticola)
- Sieweczka długonoga (Charadrius asiaticus)
- Czajkówka (Charadrius australis)
- Sieweczka ozdobna (Charadrius bicinctus)
- Sieweczka płowa (Charadrius collaris)
- Sieweczka patagońska (Charadrius falklandicus)
- Sieweczka ciemna (Charadrius forbesi)
- Sieweczka jawajska (Charadrius javanicus)
- Sieweczka białoczelna (Charadrius marginatus)
- Sieweczka blada (Charadrius melodus)
- Sieweczka szarolica (Charadrius modestus)
- Sieweczka preriowa (Charadrius montanus)
- Sieweczka koroniasta (Charadrius novaeseelandiae)
- Sieweczka nowozelandzka (Charadrius obscurus)
- Sieweczka przylądkowa (Charadrius pallidus)
- Sieweczka piaskowa (Charadrius pecuarius)
- Sieweczka sundajska (Charadrius peronii)
- Sieweczka długodzioba (Charadrius placidus)
- Sieweczka czarnogłowa (Charadrius rubricollis)
- Sieweczka rdzawogłowa (Charadrius ruficapillus)
- Sieweczka atlantycka (Charadrius sanctaehelenae)
- Sieweczka skąpopłetwa (Charadrius semipalmatus)
- Sieweczka madagaskarska (Charadrius thoracicus)
- Sieweczka śniada (Charadrius tricollaris)
- Sieweczka stepowa (Charadrius veredus)
- Sieweczka krzykliwa (Charadrius vociferus)
- Sieweczka grubodzioba (Charadrius wilsonia)
- Sieweczka czarnoczelna (Elseyornis melanops)
- Czajeczka (Erythrogonys cinctus)
- Czajka białoczelna (Hoplopterus albiceps)
- Czajka srokata (Hoplopterus armatus)
- Czajka szarogłowa (Hoplopterus cinereus)
- Czajka koroniasta (Hoplopterus coronatus)
- Czajka rzeczna (Hoplopterus duvaucelii)
- Czajka indyjska (Hoplopterus indicus)
- Czajka żałobna (Hoplopterus lugubris)
- Czajka brunatna (Hoplopterus malabaricus)
- Czajka czarnogłowa (Hoplopterus melanocephalus)
- Czajka czarnoskrzydła (Hoplopterus melanopterus)
- Czajka płatkolica (Hoplopterus miles)
- Czajka szponiasta (Hoplopterus spinosus)
- Czajka czarnoczuba (Hoplopterus tectus)
- Mornelak (Oreopholus ruficollis)
- Puńczyk (Phegornis mitchellii)
- Magelanówka (Pluvianellus socialis)
- Czajka obrożna (Vanellus cayanus)
- Czajka czarnopierśna (Vanellus cayennensis)
- Czajka jawajska (Vanellus macropterus)
- Czajka andyjska (Vanellus resplendens)
- Czajka płowa (Vanellus senegallus)
- Czajka rdzawopierśna (Vanellus superciliosus)
- Czajka białogardła (Vanellus tricolor)
Występowanie i środowisko
Żyją na całym świecie poza Antarktydą. Zajmują środowiska trawiaste, wybrzeża, tundrę.
Tryb życia i zachowanie
Część gatunków podejmuje wędrówki i to jedne z najdalszych na świecie, inne prowadzą osiadły tryb życia. Ptaki z tej rodziny polują polegając wyłącznie na swoim wzroku. Obserwują otoczenie, biegną do ofiary, łapią ją dziobem i zjadają, po czym schemat się powtarza.
Rozmnażanie
Gnieżdżą się na ziemi. Jaja samica składa do zwykłego zagłębienia w ziemi, niewysłanego roślinnością. Liczba jaj w zniesieniu to zwykle 4, ale zakres wynosi od 4 do 6. Okres inkubacji wynosi 18-38 dni. Pisklęta są zagniazdownikami.
Pożywienie
Odżywiają się bezkręgowcami. Rzadziej zjadają małe kręgowce i jagody.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożona jest czajka jawajska (nie widziano jej od 1940 roku). Dwa gatunki uznaje się za zagrożone, 5 za narażone.
Kalendarz przyrody
Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | Opis |
◂ | ● | Czajka: Czajki przylatują do Polski z zimowisk. | ||||||||||
◂ | ● | ▸ | Czajka: Trwają okres lęgowy czajki. | |||||||||
◂ | ▸ | Czajka: Czajka odlatuje na zimowiska. | ||||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Sieweczka obrożna: W Polsce w tym okresie można obserwować sieweczki obrożne. | ||||
● | ● | ▸ | Sieweczka rzeczna: Przylot do kraju sieweczki rzecznej. | |||||||||
◂ | ▸ | Sieweczka rzeczna: Okres lęgowy sieweczki rzecznej. | ||||||||||
◂ | ● | ● | Sieweczka rzeczna: Odlot z kraju sieweczki rzecznej. | |||||||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ▸ | Siewka złota: Przeloty przez Polskę siewki złotej. | ||||
● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | Siewnica: Przeloty siewnicy przez Polskę. |
Oznaczenia
Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.
Występowanie w Polsce
Liczebność
Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).
Status
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-18