Spis treści:

Muchołówkowate

Muchołówkowate (Muscicapidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowatych. Rodzina ta liczy dziś 321 gatunków, z czego w Polsce występuje 20 gatunków.

Wygląd

To małe ptaki związane ze środowiskiem leśnym. Wszystkie mają szeroki dziób i krótkie, słabe nogi. Upierzenie ubarwione różnie, od szarego do kolorowego. Dymorfizm płciowy częsty, szczególnie u gatunków jaskrawiej ubarwionych.

Gatunki

To atlas z wykazem gatunków, przynależących do danej rodziny. Aby wyświetlić tylko polskie gatunki, użyj filtra Ukryj obce gatunki, który znajdziesz w panelu bocznym. Możesz także użyć innych ciekawych filtrów. Kliknij na nazwę gatunkową, aby się dowiedzieć czegoś więcej na temat danego gatunku.

Inne gatunki

pleszka szarawa (Adelura coeruleocephala)
pleszka ałtajska (Adelura erythronota)
pleszka białogardła (Adelura schisticeps)
mucharka płowa (Agricola infuscatus)
mucharka blada (Agricola pallidus)
szydlak rdzawołbisty (Alethe castanea)
szydlak białosterny (Alethe diademata)
kusochwostka białobrewa (Brachypteryx cruralis)
kusochwostka brązowa (Brachypteryx goodfellowi)
kusochwostka rudobrzucha (Brachypteryx hyperythra)
kusochwostka mała (Brachypteryx leucophris)
kusochwostka chińska (Brachypteryx sinensis)
mucharka kroplista (Bradornis boehmi)
mucharka kongijska (Bradornis comitatus)
mucharka ponura (Bradornis fuliginosus)
mucharka białobrzucha (Bradornis mariquensis)
mucharka szara (Bradornis microrhynchus)
mucharka ciemna (Bradornis ussheri)
słowiczek czarnogardły (Calliope obscura)
słowiczek białosterny (Calliope pectoralis)
słowiczek wąsaty (Calliope tschebaiewi)
zulusek (Campicoloides bifasciatus)
drozdówka rdzawa (Cercotrichas galactotes)
drozdówka sawannowa (Cercotrichas hartlaubi)
drozdówka pustynna (Cercotrichas paena)
drozdówka czarna (Cercotrichas podobe)
mrówkołówka białogardła (Chamaetylas choloensis)
mrówkołówka białopierśna (Chamaetylas fuelleborni)
mrówkołówka białobrewa (Chamaetylas poliocephala)
mrówkołówka rdzawogardła (Chamaetylas poliophrys)
palmodrozd tarczowy (Cichladusa arquata)
palmodrozd żółtogardły (Cichladusa ruficauda)
modroczółka (Cinclidium frontale)
sroczek czarnosterny (Copsychus mindanensis)
sroczek zmienny (Copsychus saularis)
sroczek seszelski (Copsychus sechellarum)
złotokos niebieskoskrzydły (Cossypha cyanocampter)
złotokos białogłowy (Cossypha heinrichi)
złotokos siwogłowy (Cossypha niveicapilla)
złotynka białobrzucha (Cossyphicula roberti)
tajgówka mandżurska (Cyanoptila cumatilis)
tajgówka japońska (Cyanoptila cyanomelana)
dżunglówka rdzawogardła (Cyornis banyumas)
dżunglówka brązowa (Cyornis brunneatus)
dżunglówka wielkodzioba (Cyornis caerulatus)
dżunglówka brązowosterna (Cyornis colonus)
dżunglówka białosterna (Cyornis concretus)
dżunglówka chińska (Cyornis glaucicomans)
dżunglówka indochińska (Cyornis hainanus)
dżunglówka luzońska (Cyornis herioti)
dżunglówka modrobrewa (Cyornis hoevelli)
dżunglówka hiacyntowa (Cyornis hyacinthinus)
dżunglówka białogardła (Cyornis kalaoensis)
dżunglówka płowogardła (Cyornis lemprieri)
dżunglówka himalajska (Cyornis magnirostris)
dżunglówka borneańska (Cyornis montanus)
dżunglówka nikobarska (Cyornis nicobaricus)
dżunglówka okularowa (Cyornis ocularis)
dżunglówka płowopierśna (Cyornis olivaceus)
dżunglówka rdzawopierśna (Cyornis omissus)
dżunglówka turkusowa (Cyornis pallidipes)
dżunglówka uboga (Cyornis pelingensis)
dżunglówka blada (Cyornis poliogenys)
dżunglówka modrogłowa (Cyornis rubeculoides)
dżunglówka samotna (Cyornis ruckii)
dżunglówka rdzawosterna (Cyornis ruficauda)
dżunglówka rdzawopióra (Cyornis ruficrissa)
dżunglówka ognistobrzucha (Cyornis rufigastra)
dżunglówka szarawa (Cyornis sanfordi)
dżunglówka malajska (Cyornis sumatrensis)
dżunglówka wspaniała (Cyornis superbus)
dżunglówka trójbarwna (Cyornis tickelliae)
dżunglówka mała (Cyornis turcosus)
dżunglówka szaropierśna (Cyornis umbratilis)
dżunglówka lazurowa (Cyornis unicolor)
dżunglówka tajlandzka (Cyornis whitei)
złotokosik oliwkowy (Dessonornis anomalus)
złotokosik górski (Dessonornis archeri)
szareczka popielata (Emarginata schlegelii)
szareczka sierpopióra (Emarginata sinuata)
mucharka srebrna (Empidornis semipartitus)
widłogon czarnogrzbiety (Enicurus immaculatus)
widłogon szary (Enicurus velatus)
modrówka brązowa (Eumyias additus)
modrówka turkusowa (Eumyias albicaudatus)
modrówka indygowa (Eumyias indigo)
modrówka floreska (Eumyias oscillans)
modrówka lazurowa (Eumyias panayensis)
modrówka cejlońska (Eumyias sordidus)
modrówka myszata (Eumyias stresemanni)
modrówka seledynowa (Eumyias thalassinus)
muchołówka rdzawogardła (Ficedula albicilla)
muchołówka białopióra (Ficedula basilanica)
muchołówka rdzawobrewa (Ficedula bonthaina)
muchołówka ciemnogłowa (Ficedula buruensis)
muchołówka płowa (Ficedula crypta)
muchołówka luzońska (Ficedula disposita)
muchołówka białoskrzydła (Ficedula dumetoria)
muchołówka zielonawa (Ficedula elisae)
muchołówka rdzawobrzucha (Ficedula erithacus)
muchołówka brązowa (Ficedula harterti)
muchołówka diademowa (Ficedula henrici)
muchołówka filipińska (Ficedula luzoniensis)
muchołówka czarnogłowa (Ficedula nigrorufa)
muchołówka palawańska (Ficedula platenae)
muchołówka tanimbarska (Ficedula riedeli)
muchołówka rudosterna (Ficedula ruficauda)
muchołówka białobrzucha (Ficedula rufigula)
muchołówka szafirowa (Ficedula sapphira)
muchołówka półobrożna (Ficedula semitorquata)
muchołówka atlasowa (Ficedula speculigera)
muchołówka kaszmirska (Ficedula subrubra)
muchołówka obrożna (Ficedula timorensis)
mucharka popielata (Fraseria caerulescens)
mucharka białobrewa (Fraseria cinerascens)
mucharka szarogardła (Fraseria griseigularis)
mucharka brązowogrzbieta (Fraseria lendu)
mucharka łuskowana (Fraseria ocreata)
mucharka oliwkowa (Fraseria olivascens)
mucharka sina (Fraseria plumbea)
mucharka plantacjowa (Fraseria tessmanni)
kusokos (Heinrichia calligyna)
kusochwostka rdzawoskrzydła (Heteroxenicus stellatus)
komorówka (Humblotia flavirostris)
iranka (Irania gutturalis)
sroczek czarny (Kittacincla cebuensis)
sroczek białobrewy (Kittacincla luzoniensis)
sroczek filipiński (Kittacincla nigra)
słowik rudzikowy (Larvivora akahige)
słowik himalajski (Larvivora brunnea)
słowik czarnolicy (Larvivora komadori)
słowik rdzawogłowy (Larvivora ruficeps)
mucharka liberyjska (Melaenornis annamarulae)
mucharka żółtooka (Melaenornis ardesiacus)
mucharka angolska (Melaenornis brunneus)
mucharka brunatna (Melaenornis chocolatinus)
mucharka czarna (Melaenornis edolioides)
mucharka białooka (Melaenornis fischeri)
mucharka lśniąca (Melaenornis pammelaina)
nagórnik plamkowany (Monticola angolensis)
nagórnik krótkopalcowy (Monticola brevipes)
nagórnik białoskrzydły (Monticola cinclorhyncha)
nagórnik modroszyi (Monticola explorator)
nagórnik nadbrzeżny (Monticola imerina)
nagórnik mały (Monticola rufocinereus)
nagórnik czarnogrzbiety (Monticola semirufus)
nagórnik leśny (Monticola sharpei)
muchołówka myszata (Muscicapa adusta)
muchołówka malutka (Muscicapa epulata)
muchołówka uboga (Muscicapa gambagae)
muchołówka kreskowana (Muscicapa griseisticta)
muchołówka okopcona (Muscicapa randi)
muchołówka wyspowa (Muscicapa segregata)
muchołówka żółtonoga (Muscicapa sethsmithi)
muchołówka śniada (Muscicapa sibirica)
pluszanka sundajska (Myiomela diana)
gwizdokos cejloński (Myophonus blighi)
gwizdokos fioletowy (Myophonus caeruleus)
gwizdokos błękitny (Myophonus glaucinus)
gwizdokos malabarski (Myophonus horsfieldii)
gwizdokos wyspowy (Myophonus insularis)
gwizdokos lśniący (Myophonus melanurus)
gwizdokos malajski (Myophonus robinsoni)
smolarek białołbisty (Myrmecocichla arnotti)
smolarek białorzytny (Myrmecocichla tholloni)
mucharka namibijska (Namibornis herero)
niltawa czarnogardła (Niltava davidi)
niltawa mała (Niltava macgrigoriae)
niltawa czarnolica (Niltava sumatrana)
niltawa rudobrzucha (Niltava sundara)
białorzytka białoczelna (Oenanthe albifrons)
białorzytka czarnogłowa (Oenanthe albonigra)
białorzytka czarnoucha (Oenanthe bottae)
złotorzytka perska (Oenanthe chrysopygia)
białorzytka cypryjska (Oenanthe cypriaca)
białorzytka uboga (Oenanthe dubia)
białorzytka rdzawosterna (Oenanthe familiaris)
białorzytka białogrzbieta (Oenanthe finschii)
białorzytka piargowa (Oenanthe fusca)
białorzytka brunatna (Oenanthe heuglinii)
białorzytka saharyjska (Oenanthe leucopyga)
białorzytka etiopska (Oenanthe lugubris)
białorzytka smolista (Oenanthe melaena)
białorzytka maskowa (Oenanthe melanoleuca)
białorzytka czarnosterna (Oenanthe melanura)
białorzytka szarogrzbieta (Oenanthe phillipsi)
białorzytka obrożna (Oenanthe pileata)
białorzytka jednobarwna (Oenanthe scotocerca)
złotorzytka rdzawosterna (Oenanthe xanthoprymna)
złotynka górska (Oreocossypha isabellae)
pleszka rdzawogardła (Phoenicurus alaschanicus)
pleszka chińska (Phoenicurus auroreus)
pleszka kaukaska (Phoenicurus erythrogastrus)
pleszka szarogrzbieta (Phoenicurus hodgsoni)
pleszka algierska (Phoenicurus moussieri)
wrzośnik (Pinarochroa sordida)
granitowiec (Pinarornis plumosus)
złotynka czarnogardła (Pogonocichla stellata)
pleszka nadwodna (Rhyacornis bicolor)
kląskawka czarna (Saxicola caprata)
kląskawka szara (Saxicola ferreus)
kląskawka białobrzucha (Saxicola gutturalis)
kląskawka mongolska (Saxicola insignis)
kląskawka czarno-biała (Saxicola jerdoni)
kląskawka białosterna (Saxicola leucurus)
kląskawka białobrewa (Saxicola macrorhynchus)
kląskawka syberyjska (Saxicola maurus)
kląskawka (zwyczajna) (Saxicola rubicola)
kląskawka białogardła (Saxicola tectes)
koloratka białobrzucha (Sheppardia aequatorialis)
koloratka tanzańska (Sheppardia aurantiithorax)
koloratka rdzawa (Sheppardia bocagei)
koloratka leśna (Sheppardia cyornithopsis)
koloratka białogardła (Sheppardia gabela)
koloratka modrolica (Sheppardia gunningi)
koloratka oliwkowa (Sheppardia lowei)
koloratka górska (Sheppardia montana)
koloratka białobrewa (Sheppardia polioptera)
koloratka płowa (Sheppardia sharpei)
runniczek białobrzuchy (Sholicola albiventris)
runniczek stalowy (Sholicola ashambuensis)
runniczek rdzawoboczny (Sholicola major)
mucharka żałobna (Sigelus silens)
afrorudzik (Stiphrornis erythrothorax)
złotynka obrożna (Swynnertonia swynnertoni)
modraczek rdzawobrzuchy (Tarsiger hyperythrus)
modraczek białobrewy (Tarsiger indicus)
modraczek obrożny (Tarsiger johnstoniae)
modraczek himalajski (Tarsiger rufilatus)
smolarek rdzawobrzuchy (Thamnolaea cinnamomeiventris)
sroczek rdzawosterny (Trichixos pyrropygus)
drozdówek brodaty (Tychaedon barbata)
drozdówek śniady (Tychaedon coryphoeus)
drozdówek leśny (Tychaedon leucosticta)
drozdówek białosterny (Tychaedon quadrivirgata)
drozdówek brunatny (Tychaedon signata)
dżunglareczka białogardła (Vauriella albigularis)
dżunglareczka okularowa (Vauriella goodfellowi)
dżunglareczka mała (Vauriella gularis)
dżunglareczka białobrewa (Vauriella insignis)
złotokosik srokaty (Xenocopsychus ansorgei)

Występowanie i środowisko

Obecne w Eurazji, Afryce i Australii i na wyspach na Pacyfiku. Zamieszkują skraje lasów. Pionowy zasięg występowania to 4000 m n.p.m.

Rozmnażanie

Gniazdują na drzewach przy pniu lub w dziuplach. Gniazdo ma kształt czarki. Kilka gatunków gniazduje w dziuplach. Samica składa najczęściej 2-6 jaj (od 1 do 8), przy czym większe gatunki składają mniejszą liczbę jaj. Okres wysiadywania 12-14 dni, młode pozostają w gnieździe 11-16 dni.

Pożywienie

Polują na latające owady. Zjadają też jagody.

Ochrona i zagrożenia

Dżunglówka samotna jest gatunkiem krytycznie zagrożonym. Trzy kolejne gatunki są zagrożone, 12 innych jest narażonych na wyginięcie.

Wykresy poniżej przedstawiają strukturę zagrożenia wymarcia gatunków z danej rodziny. Pierwszy diagram uwzględnia gatunki, których nie opisano w naszym serwisie (jeżeli taka sytuacja ma miejsce), drugi diagram uwzględnia wyłącznie gatunki, które opisano w portalu, trzeci diagram uwzględnia tylko gatunki rodzime.

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie wymienione gatunki rodziny)

Struktura zagrożenia wymarciem
(wszystkie opisane w serwisie gatunki rodziny)

Jeżeli chcesz się więcej dowiedzieć o statusach zagrożenia wymarciem i zapoznać się z opisami poszczególnych statusów, kliknij tutaj.

Kalendarz przyrody

Poniższy kalendarz zawiera wszystkie gatunki, które nie znalazły się w opisie żadnego rodzaju. Każdy rodzaj zawiera niezależny kalendarz przyrody.

Opis

●

Białorzytka (zwyczajna): Przylatuje do Polski białorzytka

◂

●

▸

Białorzytka (zwyczajna): Trwa okres lęgowy białorzytki.

◂

●

▸

Białorzytka (zwyczajna): Białorzytki odlatują do Afryki na zimowiska.

◂

▸

Kląskawka afrykańska: Z zimowisk w Afryce powraca do kraju na lęgi kląskawka.

◂

●

Kląskawka afrykańska: Trwa pierwszy okres lęgowy u kląskawki.

◂

▸

Kląskawka afrykańska: Kląskawka odlatuje na południe.

●

▸

Kopciuszek (zwyczajny): Do kraju przylatują kopciuszki z zimowisk.

◂

●

▸

Kopciuszek (zwyczajny): Trwa okres lęgowy u kopciuszków.

◂

●

Kopciuszek (zwyczajny): Kopciuszki odlatują z kraju na zimowiska.

●

Muchołówka białoszyja: W Polsce można obserwować muchołówkę białoszyją.

●

Muchołówka białoszyja: Samica muchołówki białoszyjeje składa jaja.

●

Muchołówka mała: Muchołówka mała przylatuje do Polski z zimowiska.

●

Muchołówka mała: okres lęgowy muchołówki małej.

◂

▸

Muchołówka mała: Muchołówka mała odlatuje na zimę.

◂

●

Muchołówka szara: W Polsce można obserwować muchołówkę szarą.

◂

●

Muchołówka żałobna: W Polsce można obserwować muchołówkę żałobną.

◂

▸

Muchołówka żałobna: Muchołówka żałobna składa jaja.

●

Nagórnik (zwyczajny): Okres występowania w Polsce nagórnika.

●

▸

Pleszka (zwyczajna): Okres występowania w Polsce pleszki.

●

Podróżniczek: Okres występowania w Polsce podróżniczka.

◂

▸

Pokląskwa: Do kraju przylatuje pokląskwa.

◂

▸

Pokląskwa: Okres składania jaj przez pokląskwę.

●

Pokląskwa: Pokląskwa odlatuje do Afryki.

●

▸

Rudzik: Rudziki przylatują do kraju.

◂

●

Rudzik: Trwa pierwszy okres lęgowy rudzika

●

▸

Rudzik: Trwa drugi okres lęgowy rudzika

●

Rudzik: Rudziki odlatują na zimowiska.

◂

●

Słowik rdzawy: Okres występowania w Polsce słowika rdzawego.

●

Słowik szary: Przylatuje do Polski słowik szary.

●

Słowik szary: Okres rozrodu słowika szarego.

●

Słowik szary: Słowik szary odlatuje do Afryki.

Pokaż tylko bieżące wydarzenia

Oznaczenia

Poniżej przedstawiamy opis zastosowanych oznaczeń gatunków.

Występowanie w Polsce

- gatunek zaobserwowany w Polsce w stanie dzikim po 1950 r.

PL - wtórnie

- gatunek introdukowany w Polsce rozmyślnie lub przypadkowo, tworzący stałe populacje.

PL - obserwacje dawne

- gatunek obserwowany ostatnio w Polsce w latach 1801-1950.

PL - hodowla

- gatunek hodowlany.

Liczebność

Podana liczba oznacza liczbę zwykle szacowaną samców lub par lęgowych obserwowanych w Polsce w ciągu roku (dotyczy gatunków lęgowych w Polsce).

Bardzo liczny

- 3 000 001 - 30 000 000

Liczny

- 300 001 - 3 000 000

Średnio liczny

- 30 001 - 300 000

Nieliczny

- 3001 - 30 000

Bardzo nieliczny

- 301 - 3 000

Skrajnie nieliczny

- 1 - 300

Status

Lęgowy

- gniazduje regularnie na dyżym obszarze kraju.

Lęgowy sporadycznie

- gniazduje sporadycznie w kraju lub tylko lokalnie.

Przelotny/przylatujący

- gatunek regularnie stacjonuje w kraju podczas swoich przelotów lub przylatuje na zimowiska.

Zalatujący

- gatunek pojawiający się w Polsce nieregularnie.

Zalatujący wyjątkowo

- gatunek pojawiający się wyjątkowo w kraju (poniżej 5 obserwacji).

- gatunek ujęty w Załączniku i Dyrektywie Ptasiej (2009/147/WE z 30-11-2009 w sprawie ochrony dzikiego ptactwa), wskazującej na gatunki podlegające wraz z siedliskami szczególnej ochronie.

Bibliografia

Wykaz całej bibliografii dla wszystkich artykułów opublikowanych w niniejszym serwisie znajduje się w odnośniku w stopce. Poniżej znajduje się wykaz publikacji, które w szczególności były wykorzystywane w przygotowaniu niniejszego artykułu:

IUCN - Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych, ISSN 2307-8235 https://www.iucnredlist.org
Mielczarek Paweł, Kuziemko Marek - Kompletna lista ptaków świata, Wydział Biologii : Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego 2019 http://listaptakow.eko.uj.edu.pl/

Ptaki online na żywo

W Internecie jest wiele stron z możliwością podglądania ptaków na żywo online, za pośrednictwem kamer. Najczęściej podgląda się ptaki w ich gniazdach oraz przy karmnikach.

Jaki ptak znosi najwięcej jaj?

Wszystkie ptaki znoszą jaja i wysiadują je, aby zachować ciągłość gatunku. Które ptaki znoszą ich najwięcej? Czy są to nasze zwykłe kury domowe, czy też inne ptaki?

Ile jest ptaków na świecie?

Czy ptaków jest więcej niż ludzi na świecie? Ile jest gatunków ptaków na świecie a ile w Polsce? Które gatunki są najliczniejsze, a które rzadkie?

Czy tylko kukułki podrzucają swoje jaja?

To, co robi kukułka nosi nazwę pasożytnictwa lęgowego. Czy w świecie przyrody kukułka jest wyjątkiem, czy też jest to zjawisko spotykane także u innych gatunków?

Największe gniazda ptaków

Jak duże może być gniazdo ptaka? Jakie ptaki są rekordzistami pod tym względem? Oto krótki przegląd rekordzistów wśród ptasich budowniczych gniazd na świecie i w Polsce.

Jak dokarmiać ptaki?

Czym i jak mądrze dokarmiać ptaki, aby im nie zaszkodzić?

Najmniejsze ptaki na świecie

Jaki jest najmniejszy ptak na świecie? Jaki polski ptak jest najmniejszy?

Największe ptaki na świecie

Jaki ptak jest największy na świecie, a jaki w Polsce? Jakie gatunki są najcięższe, które mają największą rozpiętość skrzydeł i które są najwyższe?