Ziarnojady, łuszczaki
Ziarnojady, łuszczaki (Fringillidae) to rodzina ptaków z rzędu wróblowych. Rodzina ta liczy dziś 20 rodzajów i około 140 gatunków. W Polsce żyje około 15 gatunków z tej rodziny ptaków. Niektórzy autorzy wyodrębniają dwie zięby i jera do osobnej rodziny ziębowatych.
Wygląd
Są to zwykle niewielkie ptaki, mają okrągłą głowę, krótki i masywny dziób, silne nogi, skrzyła średniej długości. Zwykle występuje dymorfizm płciowy. Upierzenie dość zróżnicowane, przeważnie zielonkawe, żółte, czerwone. Na ogonie i na skrzydłach występuje wyraźny wzór. Dzioby łuszczaków są przystosowane do wyłuskiwania nasion. Są mocne, mają stożkowaty kształt, grube u nasady, czasem końce dzioba krzyżują się ze sobą.
Gatunki
Wykaz wszystkich opublikowanych artykułów tematycznych.
Czeczotka 
(Carduelis flammea)
To skrajnie nieliczny u nas ptak lęgowy (około 200 par lęgowych), liczniejsza podczas przelotów. Ma czerwoną czapeczkę na czole.
Czyż (Carduelis spinus)
To nieliczny u nas gatunek lęgowy, mniejszy od wróbla. Ma żółtawe upierzenie z ciemnym kreskowaniem z wierzchu i od spodu.
Dziwonia (Erythrina erythrinus)
Dziwonia (Erythrina erythrinus) to gatunek ptaka z rodziny łuszczaków. Samiec ma czerwoną głowę, pierś oraz kuper, brązowe skrzydła i ogon.
Dzwoniec (Carduelis chloris)
To pospolity w naszym kraju przedstawiciel łuszczaków. Samiec ma piękny, zielonkawy kolor. To częsty gość w naszych karmnikach.
Gil (Pyrrhula pyrrhula)
Gil to piękny ptak z podrodziny łuszczaków o czerwonym lub beżowym upierzeniu części szyi i piersi. Jest w Polsce nielicznym ptakiem lęgowym.
Grubodziób (Coccothraustes coccothraustes)
Grubodziób to ptak z podrodziny łuszczaków z charakterystycznym, dużym, mocnym dziobem.
Jer (Fringilla montifringilla)
Ptak ten tworzy największe w Europie, wielomilionowe stada. W Polsce pojawia się licznie podczas przelotów. Jest podobny do zięby.
Kanarek(Serinus canaria)
Kanarek (Serinus canaria) to gatunek ptaka z rodziny ziarnojadów - przodek kanarka domowego.
Krzyżodziób świerkowy (Loxia curvirostra)
Krzyżodziób świerkowy to ziarnojad z podrodziny łuszczaków o czerwonym upierzeniu u samca. Ma charakterystyczny dziób, zakończony krzyżowo. Odżywia się nasionami drzew iglastych.
Kulczyk (Serinus serinus)
Kulczyk (Serinus serinus) to gatunek niewielkiego ptaka z rodziny ziarnojadów. Jest to najmniejszy krajowy łuszczak.
Makolągwa (Carduelis cannabina)
Makolągwa to ptak z podrodziny łuszczaków, występujący w naszym kraju. Samiec ma charakterystyczną, czerwoną plamę na czole i piersi.
Rzepołuch (Carduelis flavirostris)
Rzepołuch (Carduelis flavirostris) to gatunek ptaka z rodziny łuszczaków, podobny do makolągwy.
Szczygieł (Carduelis carduelis)
To rodzimy ziarnojad, niezbyt liczny w naszym kraju, którego można spotkać najczęściej przy skupiskach ostu i łopianu.
Zięba (Fringilla coelebs)
Zięba to niewielki, liczny w Polsce ptak z podrodziny łuszczaków o pięknym upierzeniu.
Królestwo: Zwierzęta (Animalia)
Typ: Strunowce (Chordata)
Gromada: Ptaki (Aves)
Rząd: Wróblowate, wróblowe (Passeriformes)
Rodzina: Ziarnojady, łuszczaki (Fringillidae)
Masa ciała: do 100 g.
Inne gatunki
- Czyż czerwony (Carduelis cucullata)
- Makolągwa szara (Carduelis johannis)
- Czyż złotawy (Carduelis tritis)
- Dziwuszka ogrodowa (Carpodacus mexicanus)
- Afrokulczyk smugowany (Crithagra ankoberensis)
- Zięba kanaryjska (Fringilla teydea)
- Krzyżodziób dwupręgowy (Loxia leucoptera)
- Krzyżodziób karaibski (Loxia megaplaga)
- Krzyżodziób sosnowy (Loxia pytyopsittacus)
- Krzyżodziób szkocki (Loxia scotica)
- Tęgodziób (Neospiza concolor)
- Łuskowiec (Pinicola enucleator)
- Gil azorski (Pyrrhula murina)
- Gilak ciemnogłowy (Rhodopechys sanguinea)
Występowanie i środowisko
Obszar występowania - prawie cały świat poza Indiami, Półwyspem Malajskim, Australią i Nową Zelandią. W tych rejonach niektóre gatunki były introdukowane. Zamieszkują tereny zadrzewione.
Tryb życia i zachowanie
Zwykle pięknie śpiewają. Trzymają się zazwyczaj w stadach.
Morfologia i anatomia
Brak danych.
Rozmnażanie
Gniazda są otwarte, zbudowany z traw, mchu i innych roślin. W tropikach samica składa 2-4 jaja, w strefie umiarkowanej 5-7 jaj, które wysiaduje samica przez 12-14 dni. Pisklęta są gniazdownikami, pozostają w gnieździe przez 11-17 dni.
Pożywienie
Zjadają głównie nasiona, ale także i owady.
Ochrona i zagrożenia
Krytycznie zagrożony wyginięciem jest tęgodziób, zagrożonych jest 5 gatunków, 3 gatunki są narażone na wyginięcie.
Ciekawostki
Kanarek to jeden z najczęściej trzymanych ptaków w domach. Został sprowadzony do Europy w XVI wieku.
Zdjęcia - galeria
© medianauka.pl, 2014-01-07, RODZ-189 Opis Trwa przylot do kraju tych zięb, które u nas nie zimowały. W pierwszej kolejności przylatują samce. Trwa pierwszy okres lęgowy zięby. Trwa drugi okres lęgowy zięby. Odlatuje część zięb na zachód lub południe Europy. Przylatują do nas makolągwy z południa i zachodu Europy. Trwa pierwszy okres lęgowy u makolągwy. Trwa drugi okres lęgowy u makolągwy. Z Polski odlatują makolągwy na zimowiska. Trwa pierwszy okres lęgowy u gila. Trwa drugi okres lęgowy u gila. Trwa okres lęgowy u grubodzioba. Można obserwować w Polsce migrujące krzyżodzioby świerkowe Można obserwować w środkowej Europie krzyżodzioby świerkowe przylatujące z północy. Trwa pierwszy sezon lęgowy krzyżodzioba świerkowego. Trwa w przypadku dostatku nasion świerka drugi sezon lęgowy krzyżodzioba świerkowego. Szczygły przylatują do Polski. Trwa pierwszy sezon lęgowy u szczygła. Trwa drugi sezon lęgowy u szczygła. Szczygły odlatują na południe. W naszym kraju w tym okresie można obserwować dzwońce. Samice dzwońca składają w tym okresie jaja. W Polsce można zaobserwować jery. Okres przelotów jera. Wówczas występuje u nas dość licznie. Okres składania jaj przez samicę jera. Możliwość obserwacji w Polsce czyża zwyczajnego. Możliwość obserwacji w Polsce czeczotki. Przylot dziwonii do Polski. Odloty dziwonii na zimowiska do Azji. Przeloty rzepołucha przez Polskę. Kulczyk przystępuje do lęgów. Kulczyk przylatuje do kraju. Kulczyk odlatuje na zimowiska.
Kalendarz przyrody
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 
